روایات سیاسی اجتماعی امام باقر تحلیل و بررسی شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام سیف الله صرامی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ضمن ارائه چکیده مقاله خود با عنوان «تحلیل روایات سیاسی اجتماعی امام باقر(ع)» با اشاره به دوران امامت حضرت امام محمد باقر(ع) گفت: دوران امامت امام باقر ابوجعفر محمد بن علی بن الحسین(ع) از سال 95 تا 114 ه.ق، حدود بیست سال است.

وی در ادامه افزود: به دلایل تاریخی، از جمله سرگرمی بنی امیه به رقابت‌های داخلی، شورش‌های کوچک و بزرگ در قلمرو پهناور خلافت و به ویژه فراهم شدن زمینه اقبال فراوان به اهل بیت(علیهم السلام)، در اثر ماجرای دلخراش کربلا و مجاهدت‌های خاموش، اما گسترده و بسیار تأثیرگذار امام زین‌العابدین(ع)، پس از آن، امام باقر(ع)، توانست دانش اهل بیت(علیهم السلام) را در تبیین و گسترش معارف قرآنی و اسلامی ارائه دهد.

حجت الاسلام صرامی اظهار داشت: تنها از محمد بن مسلم نقل شده است که هر چه به خاطرم می‌رسید از آن حضرت پرسیدم تا اینکه سی‌هزار حدیث از ایشان برگرفتم، گستردگی روایات امام باقر(ع) به اندازه‌ای است که اگر آنها را دسته‌بندی کنیم، شاید نزدیک به دسته‌بندی کلی روایات اهل بیت(علیهم السلام) در زمینه‌های مختلف مطلب داشته باشد.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی خاطر نشان کرد: این نکته را می‌توان در جوامع روایی که به تبویب روایات اقدام کرده‌اند مشاهده کرد، به طور معمول در هر بابی می‌توان روایتی را مستقیماً یا غیرمستقیم از امام باقر(ع) مشاهده کرد.

وی یادآور شد: موضوعات مختلف عقیدتی، فقهی، کلامی، تفسیری، تاریخی و مانند آن در مجموع روایات منقول از امام باقر(ع)، مطرح شده است، همچنین بخش گسترده‌ای از روایات منقول از امام باقر(ع) را می‌توان روایات سیاسی و اجتماعی به شمار آورد.

این پژوهشگر حوزوی تأکید کرد: برای بیان منظور از روایات سیاسی و اجتماعی، وارد شدن در اصطلاحات دقیق سیاست و اجتماع مفید نیست. معنای مرتکز سیاست و اجتماع، شامل اموری مربوط به حکومت، حاکمان، اداره جامعه، روابط افراد با یکدیگر در یک جامعه، جامعه مطلوب، جامعه نامطلوب، روابط امام(ع) با حاکمان، علما و مشاهیر دوران و مانند اینها، در چشم‌انداز کلی موضوع این مقاله کافی است.

حجت الاسلام صرامی در پایان گفت: در یک دسته‌بندی اولی و اساسی، پس از جستجو و مطالعه کل روایات سیاسی اجتماعی منقول از امام باقر، آنها را به هفت بخش اصلی ارکان و ویژگی‌های بنیادی جامعه، تاریخ سیاسی اجتماعی ،جنبه‌های سیاسی اجتماعی مهدویت، مسائل سیاسی اجتماعی، روابط سیاسی اجتماعی امام باقر(ع)، قیام، مبارزه و روابط با سلاطین جور وهنجارها و صفات مطلوب جامعه شیعی تقسیم می‌کنیم./919/پ202/ع