قائم‌مقام صدا و سیما:
رسانه، مخاطب را به مراجع دینی ارجاع دهد
خبرگزاری رسا ـ قائم‌مقام سازمان صدا و سیما گفت: نظریه‌پردازان رسانه‌ای عمدتا به ساحت مادی رسانه و کارکردهای معمولی آن در سطح فرهنگ عامه مردم توجه دارند که برگرفته از نیازهای مادی انسان‌ها است؛ اما صدا و سیمای ایران در حال ارائه مدلی است که با توجه به نیازهای مادی به لایه‌های زیرین و عواطف گوناگون فطری انسان نیز توجه کند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت‌الاسلام موسوی مقدم، قائم‌مقام سازمان صدا و سیما، ظهر امروز سوم خرداد، در مراسم افتتاح مسجد و مجتمع فرهنگی رضوان صدا و سیمای مشهد گفت: هدف از افتتاح چنین مجتمع‌هایی انجام رسالت اصلی رسانه است.
وی تصریح کرد: صدا و سیمای مرکز خراسان رضوی باید رسانه ملی تلقی شود؛ چون رسانه پایتخت معنوی ایران است و از طریق امکانات مختلف در اختیار مخاطبان جهانی قرار دارد. با توجه به این جایگاه، اولین مأموریتی که انتظار می‌رود در سپهر رسانه‌ای موجود از این رسانه دیده شود، آموزه‌های دینی و توحیدی به خصوص معارف رضوی است.
وی افزود: نظریه‌پردازان رسانه‌ای بیشتر به ساحت مادی رسانه و کارکردهای معمولی آن در سطح فرهنگ عامه مردم توجه دارند که برگرفته از نیازهای مادی انسان‌ها بوده و به خواسته‌های فطری انسان گره نخورده است. صدا و سیمای ایران در حال ارائه مدلی است که با توجه به نیازهای مادی به لایه‌های زیرین و عواطف گوناگون فطری انسان نیز توجه کند.
نسبت دین با رسانه
حجت‌الاسلام موسوی مقدم توضیح داد: وقتی رسانه با دین روبه‌رو می‌شود چند ساحت در ذهن انسان تداعی و مرور می‌شود به خصوص این که در بازه زمانی ده سال اخیر در این زمینه تجربیاتی کسب شده و سریال‌های فاخری عرضه شده است؛ نگاهی که از رسانه ایران نسبت به موضوعات دینی مطرح می‌شود، نگاهی نوین است.
وی افزود: اولین ساحت این است که در عرضه موضوعات دینی از طریق رسانه، ظاهر دین بر باطن آن غلبه پیدا کرده و دین بیشتر تظاهر پیدا می‌کند به جای اینکه تبدیل به رفتار شود. نکته دوم این است که احساسات بر عقل و خرد غلبه پیدا می‌کند، عاطفه‌ها بیشتر تحریک شده و جاذبه‌های ظاهری به گونه‌ای خواهد بود که نمادی از ظواهر دین را ارائه می‌دهد، محتوا به نمایش گذاشته نشده و عقل در سایه قرار می‌گیرد.
قائم‌مقام صدا و سیما ادامه داد: سوم اینکه اساسا طرح موضوعات دینی در رسانه‌های دیداری و شنیداری باعث می‌شود رسانه مرجعیت پیدا کند که این امر در درازمدت اثرات بدی دارد. چهارم اینکه در آنچه از مبانی دینی در حوزه رسانه مطرح می‌شود، قداست و تعالی دین کاهش پیدا کرده، موضوعات دینی زمینی شده و معمولی و عادی تقلی می‌شود که اگر قداست کاهش پیدا کند ساحت دین ضربه می‌بیند. پنجم اینکه اگر موضوعات دینی در رسانه مطرح شود قدرت تخیل بر تعقل غلبه پیدا می‌کند و قرآن انسان خیال‌انگیز را سرزنش می‌کند. البته خیال نعمت بزرگی برای هنرمندان است اما وقایع مهم را باید با قدرت تعقل به تخیل تبدیل کرد.
وی موارد ذکر شده را آسیب‌هایی جدی دانست که باید شناسایی شده و اصحاب رسانه به آن توجه کنند و گفت: جز نظام جمهوری اسلامی ایران که در آن فرهنگ علوی مستقر است هیچ جای دیگری نمی‌تواند این آسیب‌ها را بررسی و برطرف کند. اگر معارف دینی در حوزه رسانه کاربردی شده و مقتضیات دینی در آن لحاظ شود بسیاری از این خلأها را پرخواهد کرد و قالبی اسلامی به دنیا ارائه خواهد داد؛ با این کار نه تنها از قداست آثار دینی کم نمی‌شود بلکه ماندگار و تاریخی خواهند شد.
ظرفیت‌های رسانه برای دین
حجت‌الاسلام موسوی مقدم تصریح کرد: اما از آن طرف رسانه ظرفیت بزرگی در اختیار دین قرار می‌دهد. اول امکان آفرینش زمان بی‌زمانی است. بسیاری از موضوعاتی که در زمان نمی‌گنجد و باید تبیین شود با قدرت رسانه‌های دیداری و شنیداری امکان پذیر می‌شود. دوم این که رسانه محدودیت‌های مکانی را از بین می‌برد، مثلا در ایران مجموعه چیزی را که باید در مکه تولید شود دکورسازی و تولید می‌شود و فضای کوفه، بصره و مدینه در اختیار مخاطب قرار می‌گیرد.
وی افزود: سوم سرعت انتقال است که در اختیار مبلغان دینی قرار گرفته و سخن آنها را از محدوده یک مسجد به دنیا توسعه می‌دهد و مصداق عینی آن موضوع اعتکاف است که روند امروزی اشتیاق جوانان به اعتکاف به وسیله رسانه ایجاد شده است. چهارم بحث آموزش است؛ از طریق رسانه بسیاری از رفتارهای زندگی را می‌توان آموزش داد به خصوص در موضوعات دینی که نقش رسانه بسیار برجسته است.
قوانین انجام کار دینی به وسیله رسانه
قائم‌مقام صدا و سیما خطاب به اصحاب رسانه گفت: بعد از در نظر گرفتن آن آسیب‌ها و این امکانات، الزاماتی نیز باید در نظر گرفته شود. اول اینکه در پرداختن به مسائل دینی رعایت حدود شرعی الزامی و قطعی است که رعایت نکردن آن موجب تشدید آسیب‌ها می‌شود. دوم این که رسانه به جای مرجع قرار دادن خود باید مخاطب را به مراجع دینی ارجاع بدهد؛ رسانه نمی‌تواند چگونه فکر کردن را به مخاطب بیاموزد ولی می‌تواند موضوعات فکر کردن را در اختیار مخاطب قرار دهد که در این کار ارجاع به مراجع دینی هم باید مورد نظر باشد.
وی افزود: سوم این که حفظ قداست معنوی و جایگاه الهی دین باید مورد توجه قرار گرفته و باورها و اعتقادات که در لایه‌های فکری مخاطب تأثیرگذاشته و شیوه زندگی او می‌شود مد نظر باشد. مبانی، اصول و پایه‌های دینی باید برجسته شده و به موضوعات قطعی دین پرداخته شود. حضرت علی(ع) مبلغ دینی را به کشاورز تشبیه کرده است و امروز نظریه کاشت فکر در ذهن مخاطب در دنیا مطرح است.
حجت‌الاسلام موسوی مقدم در پایان گفت: الزام آخر این که در برنامه‌های دینی توازن باید رعایت شود نه این که در بعضی موضوعات توصیفی زیاد کار شده و به موضوعات عملی دینی کمتر پرداخته شود./932/پ202/س
ارسال نظرات