جدایی ائمه جماعات و مسجد از سیاست، دسیسه دشمن

نگاهی به فعالیت های مساجد در صدر اسلام ما را به این نکته متوجه می‌سازد که مساجد زمان پیامبر(ص) مانند سه قوه دولت در کشور تاثیرگذار بودند و همه فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و حتی آماده‌سازی نیروها برای جنگ نیز از همین مکان صورت می گرفت. مدیریت مساجد در زمان پیامبر(ص) به گونه‌ای است که رأس مثلث قوای سه‌گانه مجریه، مقننه و قضائیه در مسجد توسط خود پیامبر(ص) هدایت و رهبری می شد. تربیت فرمانده‌هان، شهرداران و سربازان جبهه‌های فرهنگی و اقتصادی نیز در همین مکان توسط ایشان تربیت و ساماندهی می‌شدند. هم‌زمان با ورود مدرنیته و فاصله گرفتن بسیاری از جوانان از مسجد به بهانه کسب علم و دانش از طرق مختلف در مدرسه، کتابخانه، فضای مجازی، اینترنت و... نسبت به کارآمدی مسجد به عنوان اولین و سازنده‌ترین رسانه اسلامی، غفلت صورت گرفت و امروز با گذشت چندین هزار سال نیاز به بازگشت مساجد صدر اسلام بیش از هر زمانی احساس می شود که دراین راستا این مکان‌ها از فضایی منحصرا عبادی خارج شده و کارکردهای دیگر آن نیز از فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی تا گفتمان‌های مذهبی و سیاسی متفکرانه نیز مورد توجه قرارگیرد. ازسوی دیگر یکی دیگر از کارکردهای مسجد انتقال و ارتقاء مفاهیم فرهنگی متناسب با شرایط روز است که این مهم توسط امام جماعت محقق می شود. امام جماعت نقش کلیدی و محوری در تعمیق و احیای کارکرد مسجد دارد، عاملی که جذابیت ویژه به مساجد می‌بخشد، درحقیقت یکی از عوامل توسعه به حساب می‌آید.

بخشی از بیانات مقام معظم رهبری در دیدار علما و روحانیون استان خراسان شمالى19 مهر 1391

من سفارش می‌کنم که کانون‌هاى فرهنگى - هنرى مساجد را فراموش نکنید؛ البته با هم‌کارى بسیج. بد است که بین روحانى مسجد و بسیج مسجد، اختلاف به وجود بیاید. نه، با همکارى بسیج، این کانون‌هاى فرهنگى - هنرى مساجد را مؤثر کنید، برایش کار کنید. بنشینید فکر کنید، مطالعه کنید و سخنى که متناسب با نیاز آن جوانى است که آن‌جا حضور پیدا میکند، فراهم کنید. مطالعه کنید. کتابهائى وجود دارد که می‌شود از این کتاب‌ها استفاده کرد. کتاب‌هائى هست؛ بروید بپرسید، تحقیق کنید از کسانى که اهلش هستند. خودتان را مجهز کنید، مسلح به سلاح معرفت و استدلال کنید، بعد به این کانونهاى فرهنگى - هنرى بروید و پذیراى جوان‌ها باشید. با روى خوش هم پذیرا باشید؛ با سماحت، با مدارا. فرمود: «و سنّة من نبیّه»، که ظاهراً عبارت است از «مداراة النّاس»؛ مدارا کنید. ممکن است ظاهر زننده‌اى داشته باشد؛ داشته باشد. بعضى از همین‌هائى که در استقبالِ امروز بودند و شما - هم جناب آقاى مهمان‌نواز، هم بقیه‌ى آقایان - الآن در این تریبون از آن‌ها تعریف کردید، خانم‌هائى بودند که در عرف معمولى به آنها میگویند «خانم بدحجاب»؛ اشک هم از چشمش دارد میریزد. حالا چه کار کنیم؟ ردش کنید؟ مصلحت است؟ حق است؟ نه، دل، متعلق به این جبهه است؛ جان، دلباخته‌ى به این اهداف و آرمان‌هاست. او یک نقصى دارد. مگر من نقص ندارم؟ نقص او ظاهر است، نقص‌هاى این حقیر باطن است؛ نمى‌بینند. «گفتا شیخا هر آنچه گوئى هستم / آیا تو چنان که می‌نمائى هستى؟». ما هم یک نقص داریم، او هم یک نقص دارد. با این نگاه و با این روحیه برخورد کنید. البته انسان نهى از منکر هم میکند؛ نهى از منکر با زبان خوش، نه با ایجاد نفرت. بنابراین با قشر دانشجو ارتباط پیدا کنید.

آقاى فرجام در مورد لباس روحانیت تذکر خوبى دادند. آن‌هائى که درسشان یک قدرى پیش رفته، لباس روحانیت بپوشند؛ اما بدانند لباس طلبگى پوشیدن، بار سنگینى است. این عمامه‌ى چند سیرى که شما روى سرت می‌گذارى، خیلى سنگین است. به مجردى که دیدند شما عمامه دارى، سیل سؤال و اشکال و اینها وارد می‌شود. اگر آن‌چه که نمی‌دانى، گفتى نمی‌دانم، بعد رفتى آن را تحقیق کردى و دانستى و احیاناً آمدى به او گفتى، این خوب است؛ اما اگر آن‌چه که نمی‌دانى، به شکل غلط جواب دادى، یا چون نمی‌دانستى، عصبانى شدى که چرا این را از من سؤال کرد، این دیگر خوب نیست. اگر بناست آدم این‌جور باشد، نبودن بهتر است.

امامت جماعت مساجد را محترم بشمارید، مهم بشمارید. کسانى که شایستگى دارند، امامت مساجد خیلى مهم است. در هر وعده‌ى نماز، یا لااقل در هر شبانه‌روزى یک وعده‌ى نماز، با مردم حرف بزنید و افکار را باز کنید. با ذکر حقایق دین و مناقب ائمه (ع) دل‌ها را روشن کنید؛ دل‌ها روشن میشود.

هنر امام (ره) نیز این بود که مسجد و روحانیت را به دنیای سیاست وارد کرد

حجت الاسلام حمید رضا سلیمانی، مشاور وزیر و دبیر ستاد عالی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور در تبیین پاسخ این سوال که چرا این‌قدر مسجد مورد توجه است و دشمن برای نشان دادن دشمنی مساجد مسلمانان را به آتش می‌کشد، پرداخت و اظهار داشت: در واقع موثرترین، مقدس‌ترین و پاک‌ترین مکان مسجد است؛ چرا که خداوند تبارک و تعالی آن زمانی که کره خاکی را طراحی می‌کرد، اولین مکانی که برای نجات بشریت بنا کرد، مسجد بود و این اتفاق در طول تاریخ نیز استمرار داشته است و حتی زمانی‌که حضرت مهدی(عج) قیام می‌کند نهضت ایشان نیز از مسجدالحرام آغاز می‌شود و امام خمینی(ره) نیز حرکت تحول آفرین و انقلابی خودشان را از مسجد آغاز کردند و هنر امام(ره) نیز این بود که مسجد و روحانیت را به دنیای سیاست وارد کرد.

وی با بیان این‌که در قبل از انقلاب تلاش دشمن این بوده است که مساجد فقط به معابد تبدیل شوند و به امور سیاسی کشانده نشوند، تصریح کرد: اگر در آن زمان روحانی وارد سیاست می‌شد به او برچسب دنیاطلبی زده می‌شد و این در حالی است که به گفته شهید مطهری سیاست ما عین دیانت ماست و این خط مشی امروز نیز دنبال می‌شود. با این نگاه منظومه زیبایی از مسجد ترسیم می‌شود که در این منظومه امام جماعت محور این فعالیت است و همه برنامه‌ها در مسجد با محوریت او شکل می‌گیرد و او باید بر اساس نیاز مخاطبان، فعالیت‌ها و برنامه‌های مسجد را طراحی و اجرایی کند.

مساجد و ائمه جماعات در شرایط امروز، می‌توانند نقش کلیدی در صحنه جبهه فرهنگی ایفا کنند

وی در ادامه با اشاره به مولفه‌های "مسجد طراز اسلامی" اظهار داشت: در واقع سخنان مقام معظم رهبری در جمع روحانیون خراسان شمالی اتمام حجت به عناصر فرهنگی است، چرا که امروز در جریان جنگ نرم، روز به روز عرصه‌های جدیدی در این صحنه وارد می‌شوند که از پیچیدگی و عمق بیش‌تری برخوردار است و درهمین راستا نهادهای فرهنگی نیازمند انسجام و وحدت و همدلی و برنامه‌ریزی دقیق‌تری هستند.

وی با بیان این‌که مسجد پایگاه انقلاب است، تصریح کرد: فرزندان امام(ره)، انقلاب و شهدا می توانند با هم‌فکری و چاره‌اندیشی برای مسائل فرهنگی جامعه امروز و برای جذب نوجوانان و جوانان به مسجد راه‌کارهای جدید و نو را شناسایی کنند و با مطالعه، بررسی و پژوهش به شیوه‌هایی دست پیدا کنند که درسایه این شیوه‌ها جمع بیش‌تری از نوجوانان و جوانان به مساجد جذب شوند و رسیدن به این افق نیازمند فکر و اندیشه است.

وی درادامه با تأکید بر جایگاه ائمه جماعات مساجد به عنوان مدیران و رهبران این مراکز فرهنگی گفت: برای جذب نوجوانان و جوانانی که دچار سرگردانی هستند می‌توان از ظرفیت مساجد و هم‌کاری و هم‌دلی ائمه جماعات مساجد بهره برد و با یک حرکت سازنده و تعامل بین این دو گروه موجبات پیشرفت جوانان مسجدی، شهر و محله آنان را فراهم ساخت.

شناسایی نخبگان و ارائه آثارشان در جذب نوجوانان و جوانان به مساجد مؤثر است

مشاور وزیر ارشاد با بیان این‌که تاکنون حرکت‌های مثبت فرهنگی بسیاری در کشور صورت گرفته است، اظهار داشت: در گام اول شناسایی نخبگان مساجد و در قدم دوم ارایه آثار و محصولات فرهنگی آن‌ها و از سویی دیگر تقویت بنیه مساجد می‌تواند در راستای جذب نوجوانان و جوانان به مساجد تأثیرگذار باشد.

وی افزود: رصد پیشرفت‌های کشور در صحنه‌های مختلف از نگاه بچه‌های مسجد می‌تواند علاوه بر تحلیل مسائل روز جامعه و شناسایی ضعف‌ها در جهت رفع  کاستی ها و کمبودها به ارایه ایده های جدید منجر شود تا بدین گونه جوانان مسجدی به عنوان راس هرم پیشرفت در کشور حرکت‌های سازنده‌ای داشته باشند.

از باب حُسن ختام، این نوشتار را با حدیثی نبوی به پایان می بریم. رسول خدا(ص) در بیان پاداش امام جماعت مى‌فرماید: «مَنْ أَمَّ قَوْماً بِإِذْنِهِمْ وَ هُمْ بِهِ رَاضُونَ فَاقْتَصَدَ بِهِمْ فِى حُضُورِهِ وَ أَحْسَنَ صَلَاتَهُ بِقِیامِهِ وَ قِرَاءَتِهِ وَ رُکُوعِهِ وَ سُجُودِهِ وَ قُعُودِهِ فَلَهُ مِثْلُ أَجْرِ الْقَوْمِ وَ لَا ینْقَصُ مِنْ أُجُورِهِمْ شَىْ ءٌ» هر کس امامت جمعى را با اجازه خودشان به عهده بگیرد و آنان به امامت او راضى باشند و وى در حضور به جماعت، رعایت نماید(و به موقع حاضر شود) و نماز را از حیث قیام، قرائت، رکوع، سجود و نشستن نیکو انجام دهد؛ پس براى او مانند ثواب نماز همه مأمومین خواهد بود، بى‌آنکه از اجر آنان چیزى کاسته شود./934/ز503/ر