نشست تخصصی بررسی، تحلیل و آسیب شناسی هنر انقلاب اسلامی برگزار شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام مجتبی الهی خراسانی، معاون دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی شب گذشته در نشست تخصصی بررسی، تحلیل و آسیب شناسی هنر انقلاب اسلامی که در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، با طرح این سؤال که هنر انقلاب اسلامی از چه نوع پدیده ای است؟ پدیده ای که در ذهن ما جاری است و یا در واقعیت دینی هم وجوددارد؟ و آیا هیچ پدیده دینی با نام هنرانقلابی قابل شناسایی هست یا نه، اظهار داشت: دین در تلقی ما در حداکثری و حداقلی ناظر به یک واقعیت بیرون از ذهن است که مطابق با تعریف دین پژوهان و جامعه شناسان اجتماعی این امر، یک واقعیت بیرونی است که مستلزم بود یا نبود بشر نیست و پدیده های دینی قابل گزارش و حتی توصیف های تجربی است.

وی درادامه با بیان این که در واقع کسی که منکر وجود چیزی در بیرون به نام هنر دینی است در واقع مرتبه ای از این مقوله را انکار می کند، افزود: می توان با توجه به آمیزه های دین اسلام، مراتبی را برای هنر طبقه بندی کرد و با توجه به این دسته بندی شاید بتوان مصداق هایی را که در هنر دینی است در قالب هنر انقلابی جای داد.

معاون دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی با بیان این که فطرت به عنوان یکی از مراتب دین وجود دارد به تعریف این مقوله پرداخت و اظهار داشت: در واقع فطرت زیر ساخت انسانی دین و ایمان، گرایش طبیعی و ذاتی انسان به نیکی ها، صداقت، میل به دوست داشتن و دوست داشته شدن، تمایل به دانستن، شناخت این که من وجود دارم و معرفت نسبت به این امر که جهانی نیز وجود دارد و شناخت این که قدرت هایی در این جهان وجود دارد که بشر به دنبال این قدرت در جستجوی قدرت مطلق است، تعریف می شود.

 فطرت گرایی مقوله ای از دین گرایی هنرمند است

وی با این که رساله های فلسفی بسیاری درباره این موضوع نگاشته شده است که انسان ها اگر پیامبر هم نمی داشتند این مقدار از درک دین در آنها وجود داشت، تصریح کرد: بنابراین کسانی با این دیدگاه ها افرادی دینی هستند بدین معنا که تا حد زیادی معنای زندگی را دریافته اند و زندگی آنها پوچ نیست و احساس بی اتکایی ندارند.

وی افزود: در واقع این گونه افراد به اخلاق اولیه انسانی هم پایبند هستند بدین معنا که دروغ نمی گویند، به کسی خیانت نمی کنند، سعی دارند که به عهدشان وفا کنند،دنبال حقیقت می روند و اینها همان مقوله هایی است که در بسیاری از انسان ها وجود دارد و دراین مرتبه آنان دارای فطرت دینی هستند.

حجت الاسلام الهی خراسانی در تعریف هنر دینی با توجه به مرتبه ای از فطرت دینی در وجود همه انسان ها تصریح کرد: در واقع با توجه به تعریف فطرت بسیاری از آثار هنری متکی بر ارزش های انسانی و اخلاق است و به همین دلیل بسیاری از فیلم های معناگرا که تلاششان اینست که ذهن انسان را به موضوعی ماورای واقعیت ها روزمره متوجه سازد و فراتر از امور طبیعی قرار گیرد در واقع همان هنر دینی است.

وی در ادامه با بیان این که دیانت مرتبه ای دیگر از دین است، اظهار داشت: زمانی که انسان با غیب مواجه می شود و به این ادراک متعالی می رسد که فراتر از شهود، دنیای قابل نفی دیگری نیز وجود دارد و جهان دیگری هم هست و روح بیش از آنکه متوجه به این جهان باشد به جهان دیگر نیز وابسته می شود در واقع زاویه ای دیگر از هنر دینی است که خدا را به عنوان یک حقیقت مطلق باور دارد.

هنر دینی فقط بیان معجزات نیست

معاون دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی با بیان این که در واقع اثر هنری فقط مربوط به آثاری نمی شود که به معجزه و اموری خلاف روال جامعه پرداخته شود، تصریح کرد: در واقع به همان مقدار که آثار به موضوعاتی فراتر از امور مادی بپردازد مانند فیلم هایی که درباره مدیریت خداوند در زندگی ساخته می شود و یا فیلم هایی که درباره مرگ است در واقع همان غیب باوری یا دیانت است که هنرمند به آن پایبند می شود.

وی در ادامه با بیان تعریف بعد سوم هنر دینی و این که ساحت ایمان به معنای قبول داشتن برنامه و کارکرد دین برای زندگی است، اظهار داشت: در واقع قبول این امر که خداوند برنامه هایی را برای انسان دارد که از آن تعبیر به مسؤولیت پذیری فرد در قبال خودش و جامعه می شود و درواقع بعد ایمانی انسان فقط در چارچوب اعتماد و اتکا قرار نمی گیرد و فراتر از آن می رود و برنامه های خداوند را به عنوان یک عهد با معبود در زندگی اش می پذیرد، این مرتبه فراتر از فطرت و غیب است و عمل دینی از این تفکر شکل می گیرد.

وی افزود: هنر ایمانی فراتر از هنر دینی است اما از سویی نمی شود هر اثری را هنر دینی تلقی کرد اما هر اثری که پیام اخلاقی را منتقل کند و به تعالی روح انسان کمک کند در واقع هنر دینی است و حتی می توان این گونه تعریف کرد که دینی بودن یک اثر به دیگر عوامل مانند کارکردها و انگیزه های پدید آورنده نیز وابسته است که از آن به نام نظریه مولف یاد می شود که ارتباط مستقیمی با انگیزه های پدیدآورندگان اثر دارد.

معاون دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی با بیان این که در تعریف هنر انقلاب نگاه هنر مانند دین در اغلب پدیدها نگاهی شرطی است که تعریف هنر انقلاب را مستلزم به شرایطی می کند و به همین دلیل مطلق هنر همان مطلق انسان است که با توجه به دلایل و اماها و اگرها تعریف می شود و درواقع وقتی که از هنر انقلاب سخن می گوییم بدین معنا است که هنری که در متن انقلاب اسلامی به وجود آمده است و هنرمندانی که دراین برهه از زمان بروز و ظهور کرده اند و کارکردهایی برخاسته از آرمان های مردم دارند و این درحالی است که بعضی از آثار هنری حتی در طبقه اثر هنری قرار نمی گیرند و فقط می توان به آنها به عنوان یک بیانیه سیاسی نگاه کرد که با توجه به شرایط اجتماعی  و به صورت سفارشی ساخته شده است.

وی در ادامه به بیان ویژگی های هنر انقلاب پرداخت و اظهار داشت: این هنر انقلابی در واقع متعلق به گروهی از هنرمندان با تعلق خاطر است، در واقع نسلی از آنان که جوهره اش مبارزه با امپریالیسم است و تداعی نزدیکی با جامعه وطنی خودشان دارند که این امر جوهره آثار انقلابی است و در واقع در تبیین و ترویج هنر انقلابی نمی توان از آن فقط به بعد مبارزه ای نگاه کرد چرا که آرمان های انقلاب بسیار متفاوت است که ارزش های اخلاقی نیز در متن همین آرمان ها قرار می گیرد و فقط یکی از این آرمان ها ستیز و مبارزه است./934/پ202/ب