در درس اخلاق تبیین شد؛
آثار زیان‌بار اختلاف و تفرقه مسلمانان از نگاه آیت الله مظاهری
خبرگزاری رسا ـ حضرت آیت‌الله مظاهری با اشاره به اینکه مصیبت تخریب بقیع، یکی از مصیبت‌های بزرگ برای جهان اسلام بود، گفت: اختلاف از جمله ریشه‌های وقوع چنین حوادث اسفناکی است.
به گزارش خبرگزاری رسا، حضرت آیت‌الله حسین مظاهری، رییس حوزه علمیه اصفهان در جلسه درس اخلاق خود با بیان اینکه مصیبت تخریب بقیع، یکی از مصیبت‌های بزرگ برای جهان اسلام بود، گفت: شیعیان باید همیشه برای آن عزادار باشند و بی‌تفاوت از این قضیه رد نشوند چون اختلاف است که سبب وقوع چنین حوادث اسفناکی می‌شود و در جهان امروز هم سبب تفرقه و جدایی مسلمانان از یکدیگر شده است.
متن درس اخلاق حضرت آیت‌الله مظاهری به این شرح است:
بسم‌الله الرّحمن الرّحیم
«رَبِّ اشْرَحْ لِی صَدْرِی وَیَسِّرْ لِی أَمْرِی وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِّن لِّسَانِی یَفْقَهُوا قَوْلِی»
مصیبت تخریب بقیع، یکی از مصیبت‌های بزرگ برای جهان اسلام بود. مصیبتی که شیعیان باید همیشه برای آن عزادار باشند و بی‌تفاوت از این قضیه رد نشوند. این مصیبت بزرگ را به محضر امام زمان«ارواحنافداه» تسلیت عرض می‌کنم.
به همین مناسبت بحث این جلسه، راجع به اختلاف است. اختلاف از جمله ریشه‌های وقوع چنین حوادث اسفناکی است و در جهان امروز، موجب تفرقه و جدایی مسلمانان از یکدیگر شده است.
پیامبر اکرم(ص)، محور وحدت مسلمین
پیغمبر اکرم«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» پس از هجرت، وقتی به مدینه تشریف آوردند، در اوّلین اقدام، حکومت تشکیل دادند. دوّمین اقدام آن حضرت، ساخت مسجد به عنوان محلّ تجمّع مسلمانان بود. پیامبر اکرم«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» علاوه بر ترغیب و تحریص در ساختن مسجد، خودشان نیز در ساخت آن کمک کردند. سوّمین کار ایشان در مدینه، تشکیل نماز جماعت در مسجد بود. یعنی با پشتوانۀ مردم حکومت اسلامی بر پا ساختند و مردم را با محوریّت خودشان به صورت متّحد، به صحنۀ اجتماع وارد کردند.
پیامبر اکرم«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» به نماز جماعت به اندازه‌ای اهمیّت می‌دادند که می‌فرمودند ثواب آن را جز خدا نمی‌داند. مراجع معظّم تقلید هم در رساله‌های خود این حدیث را ذکر کرده‌اند که اگر یک جماعت مختصری یعنی ده نفر باشند، این نماز جماعت به اندازه‌ای ثواب دارد که اگر همۀ درختان قلم شود و همۀ جن و ملائکه نویسنده شوند و همۀ دریاها مرکب شود، ثواب یک رکعت این نماز را نمی‌توانند بنویسند. به قول استاد بزرگوار ما حضرت امام خمینی«قدّس‌سرّه»، اینها ثواب استحقاقی نیست، بلکه ثواب تفضّلی است؛ یعنی دانه می‌ریزند تا کبوتر بگیرند. به عبارت دیگر این ثواب‌ها را می‌دهند تا مردم با هم متحد باشند و نماز جماعت ایشان کاشف از این باشد که این امّت، همه یک دست و متّحد و منسجم هستند.
چهارمین اقدام پیغمبر اکرم«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» این بود که همه را با هم برادر کردند و خودشان هم با امیرالمؤمنین«سلام‌الله‌علیه» برادر شدند. جالب آن که همۀ این کارها، در فواصل کوتاهی در ابتدای ورود به مدینه انجام شد.
پنجمین کار پیامبر اکرم«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» که بیش از اقدامات قبلی اهمیّت داشت، تبیین و اجرای قانون مواسات بود. قانون مواسات در بیان قرآن کریم و روایات معصومین«سلام‌الله‌علیهم» از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. سعدی در شعر خود، این قانون را به زیبایی به نظم درآورده است:
بنی آدم اعضای یکدیگرند که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوی به درد آورد روزگار دگر عضوها را نماند قرار
توکز محنت دیگران بی غمی نشاید که نامت نهند آدمی
بیش از صد آیه و بیش از هزار روایت دربارۀ قانون مواسات وجود دارد. در ابتدای قرآن کریم، بعد از بیان اعتقادات و نماز می‌فرماید: «وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُون»
مرحوم کلینی«ره» روایات متعدّدی در کافی پیرامون قانون مواسات نقل کرده است. دسته‌ای از آن روایات می‌فرمایند: مسلمان واقعی کسی است که هرچه برای خود می‌پسندد، برای دیگران هم بپسندد و هرچه برای خود نمی‌پسندد برای دیگران هم نپسندد.
اتحاد و برادری، عامل موفقیّت مسلمانان صدر اسلام
پیغمبر اکرم«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» طی ده سال حضور در مدینه، با این چند کار اساسی، توانستند حدود هشتاد و چهار جنگ را با موفقیّت پشت سر بگذارند. وقتی آن حضرت به مدینه آمدند و با بیعت مردم حکومت تشکیل شد، دشمنان تصمیم به براندازی آن حکومت نوپا گرفتند. علیرغم قوّت کافران و تجهیز لشکر آنان از لحاظ نیرو و امکانات، در قریب به اتفاق جنگ‌ها، نیروهای اسلام پیروز بودند و توانستند موفقیّت‌های بزرگی را به دست آورند. در حالی که نیزوهای مسلمان، از نظر امکانات و تعداد، در حدّ صفر بود.
به قول جرجی زیدان، مسلمانان اسب نداشتند که سوار شوند و حتی کفش نداشتند و کهنه به پا می‌بسند و با پای برهنه به جنگ می‌رفتند. معمولاً اسلحه نداشتند و اگر برخی افراد شمشیری داشتند، شمشیر آنها غلاف نداشت. با این وجود، وقتی آنان به جنگ می‌رفتند با استمداد از نیروی ایمان و اتّحادی که داشتند، پیروز می شدند.
تأکید قرآن کریم بر اتّحاد
قرآن کریم دربارۀ اتحاد و دوری از اختلاف، تأکیدات فراوانی دارد. گاهی می‌فرماید:«وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا وَ اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْداءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْواناً وَ کُنْتُمْ عَلى شَفا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَکُمْ مِنْها».
همگان به ریسمان خدا چنگ بزنید و پراکنده نشوید؛ نعمتهاى خدا را بر خود به یاد آورید! آن زمان که دشمن یکدیگر بودید، آنگاه خداوند میان دلهاىتان الفت و مهربانى برقرار کرد پس به سبب نعمت خدا برادر یکدیگر شدید و شما بر لب گودالى از آتش بودید، آنگاه خداوند از آن نجاتتان داد.
در این آیۀ شریفه، قرآن کریم می‌فرماید متذکّر شوید که اختلاف شما را به لب درۀ سیل زده می‌رساند. معلوم است کسی که لب درۀ سیل‌زده زندگی کند، نابود است.
گاهی نیز می‌فرماید: «قُلْ هُوَ الْقادِرُ عَلى أَنْ یَبْعَثَ عَلَیْکُمْ عَذاباً مِنْ فَوْقِکُمْ أَوْ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِکُمْ أَوْ یَلْبِسَکُمْ شِیَعاً وَ یُذیقَ بَعْضَکُمْ بَأْسَ بَعْضٍ انْظُرْ کَیْفَ نُصَرِّفُ الْآیاتِ لَعَلَّهُمْ یَفْقَهُون».
بگو: «او تواناست که از بالاى سرتان یا از زیر پاهایتان عذابى بر شما بفرستد یا شما را گروه گروه به هم اندازد [و دچار تفرقه سازد] و عذاب بعضى از شما را به بعضى [دیگر] بچشاند.» بنگر، چگونه آیات [خود] را گوناگون بیان مىکنیم باشد که آنان بفهمند.
اختلاف ویران‌کننده‌تر از بمبی است که دشمن بر سر ملّتی بریزد. موشک‌ها گاهی از آسمان و گاهی از زمین ممکن است بر سر انسان ببارد و هردو خطرناک است و می‌تواند موجب کشتار فراوان شود؛ امّا اختلاف از این بمب‌ها و موشک‌ها بدتر است. قرآن کریم دربارۀ بدتر بودن اختلاف از بمب‌ها و موشک‌ها، می‌فرماید: انفجار آن بمب‌ها، شما را به جان هم نمی‌اندازد، اما اختلاف شما را به جان یکدیگر می‌اندازد به جای اینکه دشمن را نابود کنید، خودتان یکدیگر را نابود می‌کنید!
پیامبر اکرم«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» با محور قراردادن اصل مهم اتّحاد و اجتناب از اختلاف، در جامعۀ نوپای مسلمان‌ها، آنان را رشد و ترقّی دادند و در سایۀ قرآن و عترت، اسلامی پویا به مسلمانان تحویل دادند.
سرانجام با فتح مکّه و نازل شدن سورۀ نصر، یک ملّت بزرگ و متّحد اسلامی ایجاد شد: «إِذا جاءَ نَصْرُ اللَّهِ وَ الْفَتْحُ ، وَ رَأَیْتَ النَّاسَ یَدْخُلُونَ فی دینِ اللَّهِ أَفْواجاً».
پس از نصب امامت به عنوان محور اتّحاد و تأکید بر همراهی همیشگی قرآن و عترت و بیان روایاتی مانند روایت ثقلین، آن حضرت از دنیا رحلت فرمودند.
نقطۀ آغازین اختلاف و تفرقه
پس از رحلت پیامبر عظیم الشّأن رحمت «صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم»، جریان نامبارک سقیفۀ بنی ساعده پدید آمد و موجب ضلالت گروه بسیاری گردید و بذر اختلاف را در امّت اسلامی کاشت. به قول سلمان فارسی در آن روزها در مدینه راه می‌رفت و می‌گفت: «کردید و نکردید.»، یعنی هرچه پیامبر بافته بود، از بین بردید، امّا عرب‌ها معنای آن کلمات را نمی‌فهمیدند. به هرحال اختلاف ایجاد شد و دشمن نیز به این اختلافات و تفرقه دامن زد. از آن زمان تا کنون، هر روز به گونه‌ای به اختلافات دامن زده می‌شود و بدخواهان اسلام از راه تفرقه‌افکنی سلطۀ خود را بر مسلمانان گسترش می‌دهند.
آسیب جدی تفرقه بین مسلمین
بدخواهان اسلام از دیرباز دریافتند که اتّحاد کلمه و وحدت جامعۀ اسلامی باعث زنده نگه‌داشتن اسلام است و می‌تواند موجب قدرت گرفتن مسلمانان شود. بنابر این اقدامات اختلاف افکنانۀ خود را گسترش دادند و سرعت بخشیدند.
در صد سال گذشته، امثال آتاتورک را در ترکیه، رضاشاه را در ایران و آل سعود را در عربستان به قدرت رساندند و با اختلاف افکنی مذهبی، مسلمانان را به جان یکدیگر انداختند و با تقدّس زدایی از مسلمانان و کمرنگ کردن حیا، عفّت و غیرت در آنان، بر آنها سلطه فرهنگی پیدا کردند.
ایجاد گروهی به نام القاعده یا پدید آمدن سلفی‌ها در کشورهای عربی، متأثّر از اختلاف بین مسلمین است. بسیاری از اختلاف‌های موجود در سوریه، مصر، بحرین، ترکیه و نیز برخی از نقاط ایران، ناشی از اختلاف افکنی و ایجاد تفرقه از سوی دشمنان اسلام است.
طراحان نقشه شوم براندازی اسلام، امروزه به گونه‌ای احساسات دسته‌ای از جوانان جاهل را تحریک می‌کنند که آنان آدم‌کشی را فضیلت می‌دانند و به عنوان عملیّات انتحاری و با قصد ورود به بهشت، خود و دیگر مسلمانان را به خاک و خون می‌کشند!
در زمان ما، جنگ هشت سالۀ بین ایران و عراق، از جمله حرکت‌های تفرقه‌افکنانۀ دشمنان اسلام بود که از جمله آثار آن، تضعیف دو کشور اسلامی ایران و عراق است. آتش‌افروزی در این جنگ، شادی بسیاری از دشمنان را در پی داشت.
اختلاف موجود بین ممالک اسلامی، نقطه ضعفی برای آنان به شمار می‌رود و باعث نفوذ و پیشروی دشمنان شده است. زمانی به اسم بدعت زدایی، اقدام به تخریب قبور ائمّه بقیع«سلام‌الله‌علیهم» می‌کنند و زمانی دیگر، عدّه‌ای از افراد جاهل و خشن و نفهم را برای رسیدن به بهشت! تحریک می‌کنند که به مسلمانان دیگر هجوم برند و آنان را قتل عام کنند. برخی نیز با بستن مواد منفجره به خود و انجام عملیات انتحاری، زنان و کودکان و مردم بی‌گناه بسیاری را به قصد و امید ثواب، به کشتن می‌دهند!
تخریب قبور ائمّۀ بقیع(ع) در اثر اختلاف
نفوذ دشمن در جوامع اسلامی، تنها به خاطر قدرتمندی آنان در تبلیغات نیست، بلکه این جوامع اسلامی هستند که فریب نیرنگ‌های نیرنگ بازان را می‌خورند و خود را بازیچۀ دست آنان قرار می‌دهند.
آل سعود، پس از به قدرت رسیدن و تثبیت موقعیّت خود در عربستان، دست به تخریب بقیع زدند. مشکل آنان صرفاً بقیع و گنبد و بارگاه نبود، بلکه آنان از تشیّع هراس داشتند و با تخریب بارگاه و قبور ائمّۀ بقیع، دل شیعیان را سوزاندند.
پشت پردۀ این حرکت زشت و ناپسند، سیاست بازان انگلیسی بودند. آنان با پیش گرفتن سیاست اختلاف‌افکنی، هر روز نفوذ خود را در ممالک اسلامی گسترش دادند و به استعمار کشورهای خاورمیانه پرداختند. حضور صهیونیست‌ها در قلب خاورمیانه نیز در همین راستا صورت گرفت. آنان برای تضعیف مسلمان‌ها، ابتدا بخشی از املاک آنان را با قیمت خوب خریداری کردند و پس از آن، با هر وسیله‌ای اعمّ از تطمیع، تحریص و تهدید، نفوذ و اعمال قدرت خود را گسترش دادند و برای خود، یک مملکت صهیونیستی پدید آوردند. هدف اساسی آنان از این اقدامات، تصاحب تمام خاورمیانه و بهره‌برداری از منابع و منافع سرشار آن بود.
بسیاری از مصائبی که بر کشورهای اسلامی وارد می‌شود، ریشه در بی‌توجّهی به فرامین قرآن شریف دارد. قرآن کریم به‌طور مکرّر به مسلمانان دستور می‌دهد با هم متحد باشند، حرکت‌های دشمن را در نظر بگیرند، در مقابل دشمنان، متفرّق نباشند، هوشیاری خود را حفظ کنند و به جان یکدیگر نیفتند.
ضرورت پرهیز از اختلاف در امور جاری کشور
در چند روز گذشته، مجلس شورای اسلامی که به قول حضرت امام«ره» در رأس امور است، با بروز و ظهور اختلاف، استکبار جهانی را خوشحال کرد. اختلاف افکنی، سر و صدا، تهمت افراد به همدیگر، داد و فریاد اشخاص بر سر یکدیگر، ناسزاگویی یا اهانت علمی در مجلس فراوان بود و موجب شادی و خوشحالی صهیونیست‌ها شد.
اگر در جامعه‌ای اتّحاد نباشد و تفرقه حکم‌فرما شود، دست عنایت خداوند متعال از سر ان جامعه برداشته می‌شود. وقتی دست عنایت الهی برداشته شود، همه به جان یکدیگر می‌افتند و به تخریب شخصیّت همدیگر می‌پردازند و در آخر هم استکبار جهانی بر سر همه آنان مسلّط می‌شود. در حالی که اگر مسلمانان کشورهای اسلامی واقعاً به دستورات قرآن عمل کنند، بزرگ‌ترین قدرت را در جهان پیدا می‌کنند، همیشه دست عنایت الهی روی سر آنها خواهد بود و در مسیر تکامل خود، موفّق و پیروزند «أَ وَ مَنْ کانَ مَیْتاً فَأَحْیَیْناهُ وَ جَعَلْنا لَهُ نُوراً یَمْشی بِهِ فِی النَّاسِ کَمَنْ مَثَلُهُ فِی الظُّلُماتِ لَیْسَ بِخارِجٍ مِنْها».
علاوه بر این، مسلمانان مخصوصاً ایرانی‌ها، دارای استعداد و فهم و شعور و سیاست فراوانی هستند و با این استعدادهای خدادادی خود، می‌توانند به خوبی از امکانات جهان استفاده کنند.
ما اگر می‌خواهیم به جایی برسیم، باید با هم متحد شویم و الاّ اوضاع بر همین منوال می‌‌گذرد. دنیای استکباری خوب فهمید که جنگ نظامی علیه ایران بی‌فایده است. آنان می‌خواستند به وسیلۀ صدّام، شش روزه تهران را فتح کنند! امّا پس از هشت سال، نتوانستند حتّی یک وجب از خاک این کشور را تصاحب کنند. گرچه جنگ تحمیلی خسارات فراوانی برای کشور داشت؛ علاوه بر ویرانی شهرها، جوانان بسیاری به شهادت رسیدند، عدّۀ زیادی معلول و مجروح شدند، امّا ثمرۀ اتّحاد داخلی شیرین بود و حکومت نوپای اسلامی ایران را در مقابل نه تنها عراق، بلکه همۀ دنیا حفظ کرد.
دورنمای اتحاد کشورهای اسلامی
در کشور ما و برخی از کشورهای مسلمان، دنیای استکباری با تحریم‌های اقتصادی، موفّق شده ضررهای فراوانی به اقتصاد و معیشت مردم وارد کند. در حالی که اگر ملّت‌های مسلمان با هم متّحد بودند و چند ماه استکبار جهانی را مثلاً تحریم نفتی می‌کردند، آنان فلج می‌شدند و به التماس می‌افتادند. امّا آنان در سایۀ تفرقه‌افکنی، صنعت و اقتصاد خود را با استفاده از منابع مسلمانان، به خوبی رشد و ارتقاء می‌دهند.
اگر خاورمیانه دنیای استکباری را تحریم اقتصادی کند، دنیای استکباری تسلیم می‌شود. البته نه با جنگ، چون ما با هیچکس جنگ نداریم، همان‌طور که پیامبر اکرم «صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» با کسی شروع به جنگ نکردند. امّا در 84 جنگ که برای ایشان پدید آوردند، آن حضرت و مسلمین از خود دفاع کردند و زیر بار ظلم نرفتند. بنابراین ما نیز با استکبار جهانی جنگ نداریم، اما اگر خاورمیانه دنیای استکباری را تحریم اقتصادی کند، حتماً تسلیم می‌شود و حتی کار به جایی می‌رسد که صهیونیست‌ها چاره‌ای جز خروج از خاورمیانه نمی‌یابند.
امّا مرگ بر اختلاف! با اختلاف و تفرقه‌ای که در کشورهای اسلامی وجود دارد، هیچکس راه به جایی نمی‌برد و تحریم‌های آمریکا، توانسته اقتصاد ما را فلج کند. به راستی اختلاف از بمب‌هایی که از زمین و آسمان ببارد، بدتر است و چه عذابی بالاتر از اختلاف که ممالک اسلامی را گرفتار دشمنان کرده است؟!
نتیجه و ثمره اختلاف در کشورهای منطقه
پس از جنگ تحمیلی، دشمن برای اختلاف افکنی میان کشورهای اسلامی و نیز در خود آن کشورها، تلاش بسیاری کرد. مشکلاتی که در کشورهای مختلف اسلامی خصوصاً در خاورمیانه وجود دارد، از اختلاف و تفرقه اندازی دشمنان ناشی می‌شود. وضعیّت فعلی مصر، بسیار ناگوار است. در این کشور، گروه‌های مختلف به جان یکدیگر افتاده‌اند و هر روز صدها نفر کشته و زخمی می‌شوند. در تونس و لیبی انقلاب شد، امّا به استقلال مورد نظر دست نیافتند و احکم اسلام پیاده نشد.
تبلیغات دشمن به آنجا رسید که برخی از ممالک اسلامی، خود را به جنگ با سوریه وارد کردند و مدافع منافع آمریکا شدند و در ایجاد تفرقۀ بیشتر در این کشور، اقدام کردند. با این وضعیّت، معلوم است که کشورهای مسلمان، همگی مغلوبند.
اگر در جوامع اسلامی اتّحاد وجود داشت، هیچگاه بقیع تخریب نمی‌شد. وقتی آتاتورک کشور مسلمان ترکیه را به بی بندوباری کشاند و رضاخان با فساد اخلاقی که در کشور ایجاد کرد، روحانیّت را به عقب راند، مساجد را بست و ارعاب عجیبی میان مردم انداخت، سعودی‌ها نیز بقیع را خراب کردند!
سعودی‌ها پس از تخریب بقیع، قصد داشتند حرم و بارگاه رسول خدا«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» را نیز تخریب کنند که با اعتراضات مسلمانان بالاخص ایرانی‌ها روبرو شدند و دست از این کار شنیع برداشتند. آنان به قدری کوردل شدند که یکی از مفتیان آنها که نابینا هم بود، گفت: الحمدلله من کورم و گنبد خضراء پیغمبر را نمی‌بینم!
امّتی که اینگونه بازیچۀ دست دشمن شود، به آنجا می‌رسد که آمریکا ذخایر و منابع ملّی آنان را به غارت می‌برد و در عوض کاری با آنها ندارد. در حالی که اگر یک روز فقط به آمریکا نه بگویند، آمریکا آنان را نابود خواهد کرد. همۀ این مصائب، از تفرقه و اختلاف امّت اسلامی ناشی می‌شود./907/د101/ج
ارسال نظرات