نبود تهذیب و پرورش اخلاق در جامعه، از مهم‌ترین علل قانون‌گریزی است
حجت‌الاسلام رحیم کارگر، مدیر گروه آینده‌پژوهی پژوهشکده مهدویت در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، در پاسخ به این پرسش که «چقدر به قانون احترام می‌کنیم و علت قانون‌گریزی در برخی از مردم چیست»، گفت: صحبت‌های رهبر معظم انقلاب بازتاب وسیعی در جامعه داشت و علت ان هم این است که ایشان به سبک زندگی دینی و لزوم توجه مردم و صاحب‌نظران به این بحث اشاره فرمودند.
وی افزود: مقام معظم رهبری در سخنان خود به یک معضل و مسأله مهم در کشور اشاره کردند و آن هم روی‌گردانی مردم از یک سبک زندگی سالم و صحیح و در واقع گرایش آن‌ها به یک سری رفتارهای نادرست، رفتارهای غیرقابل قبول و رویه‌ها و روش‌های ناسالم است و ایشان همه را دعوت کردند که نسبت به این مطلب توجه و دقت داشته باشند.
فهم معنای سبک زندگی بسیار مهم است
مدیر گروه آینده‌پژوهی پژوهشکده مهدویت با بیان این‌که فهم معنای سبک زندگی بسیار مهم است، اظهار داشت: متأسفانه تاکنون کسی نتوانسته معنای درستی از سبک زندگی ارائه دهد و برخی سبک زندگی را در حد آداب و مستحبات تقلیل داده‌اند و بعضی نیز فقط به یک سری کلیات اشاره کرده‌اند.
حجت‌الاسلام کارگر خاطرنشان کرد: سبک زندگی یعنی شیوه و مدل‌هایی که ما می‌توانیم از ارزش‌ها، هنجارها، احکام و آداب استخراج کرده و متناسب با افراد، گروه‌ها و اشخاص این شیوه‌ها را در جامعه نهادینه کنیم، این یک ضرورت است.
قانون‌گریزی به یک فرهنگ و رویه در جامعه تبدیل شده است
وی با اشاره به این‌که این شیوه‌ها در بحث قانون و قانون‌گرایی می‌تواند نمود و بروز بیشتری پیدا کند، تصریح کرد: اجرای سبک زندگی اسلامی تأثیر زیادی در قانون‌گرایی افراد دارد و این امر باید در جامعه عملی شود، چون هر کسی که پا به ایران می‌گذارد، از این همه قانون‌گریزی و بی‌توجهی به قانون و مقررات اجتماعی متعجب می‌شود و می‌بیند که این به یک فرهنگ و رویه تبدیل شده است.
مدیر گروه آینده‌پژوهی پژوهشکده مهدویت افزود: یکی از علت‌های قانون‌گریزی، وجود شکاف فرهنگی در جامعه است، متأسفانه قبل و بعد از انقلاب اسلامی یک شکاف فرهنگی در جامعه صورت گرفت که این شکاف سبب ایجاد برخی از تضادها و تعارض‌های اساسی شده است.
وی ادامه داد: باید بگوییم که نتوانسته‌ایم یک سری از آن رویه‌ها و عادات نادرستی که از گذشته برای ما به ارمغان مانده و از گذشتگان به ارث رسیده را از بین ببریم و این شکاف سبب شده مردم نتوانند انتخاب صحیحی داشته باشند.
غرور بی‌جا یکی دیگر از عوامل قانون‌گریزی افراد
حجت‌الاسلام کارگر با بیان این‌که دومین امری که سبب قانون‌گریزی افراد در جامعه می‌شود غرور است، بیان داشت: علت غرور بی‌جای برخی افراد در جامعه مشخص نیست.
وی یادآور شد: برخی از مردم دچار غرورهای کاذب و شخصیت‌های پوشالی و خودخواه می‌شوند و این غرور به جایی می‌رسد که افراد خود را در برخی موارد فراتر از قانون می‌دانند، بنابراین قانون در نظر آن‌ها کم ارزش است و خواسته و امیال خود را برتر می‌دانند و کسی که چنین رفتار و عملی داشته باشد، نه تنها قانون گریز بلکه قانون ستیز خواهد بود.
مدیر گروه آینده‌پژوهی پژوهشکده مهدویت با اشاره به این‌که عدم رعایت قانون در جامعه یک معضل اساسی است، خاطرنشان کرد: رعایت قانون در جامعه ربطی به غرورهای کاذب ندارد و غرور کسی را خدشه دار نمی‌کند، بلکه برعکس نشان‌دهنده شخصیت هر انسان است.
تعدد و کثرت قانون و مقررات در کشور سبب ایجاد معضل برای مردم شده است
وی تعدد و کثرت قانون و مقررات در کشور را از دیگر عوامل قانون‌گرایی افراد برشمرد و ابراز داشت: قوانین در جامعه ما بسیار زیاد بوده و همین امر سبب ایجاد معضلی شده است، چون هر روز ما شاهد تصویب مقررات جدیدی هستیم، در حالی که زیادی قانون مهم نیست، بلکه باید قوانین وضع‌شده کاربردی و تأثیرگذار باشد.
حجت‌الاسلام کارگر با بیان این‌که اصولاً بسیاری از مردم از قوانین خبر ندارند و یا از خاطر برده‌اند، گفت: عدم آشنایی مردم با قوانین و مقررات و از طرفی گستردگی قوانین، سبب شده که برخی از افراد جامعه به قانون احترام نگذارند و یا قانون‌گریزی کنند.
قانون باید بر اساس بسترهای تحقق، اجرا و نهادینه شدن در جامعه تصویب شود
وی افزود: قانون‌گذاران ما وقتی قانونی را تصویب می‌کنند، باید زمینه‌ها و بسترهای تحقق، اجرا و نهادینه شدن آن را نیز در نظر بگیرند، این نهادینه شدن قانون است که مهم است، یعنی قانون باید در دل جامعه رسوخ کند و به یک فرهنگ تبدیل شود.
مدیر گروه آینده‌پژوهی پژوهشکده مهدویت با بیان این‌که هر قانونی باید یک فرهنگی برای خود تعیین و بر اساس آن حرکت کند، تصریح کرد: قانونی که نهادینه نشده و فقط صرف تصویب باشد، نه تنها فرهنگ‌سازی نمی‌شود، بلکه تأثیرگذار هم نخواهد بود.
عدم پایبندی مجریان و واضعان قانون به قوانین، یکی دیگر از عوامل قانون‌گریزی افراد
وی عدم پایبندی مجریان و واضعان قانون به قوانین و مقررات را از دیگر دلایل قانون‌گریزی مردم دانست و اظهار داشت: وقتی مردم می‌بینند، بسیاری از افرادی که قانون را تصویب می‌کنند و یا مجری قانون هستند، خود قانون گریز هستند و به قوانین احترام نمی‌گذارند، مردم نیز نسبت به رعایت قانون بی‌اعتنا می‌شوند و قانون‌گریزی می‌کنند.
حجت‌الاسلام کارگر با اشاره به این مطلب که بین عمل مجریان و واضعان قانون با عمل مردم به قانون رابطه دوسویه وجود دارد، ادامه داد: هر چه مسؤولان و دست‌اندرکاران به قوانین اهمیت داده و پایبند به آن باشند، به همان اندازه هم قانون در دل مردم رسوخ کرده و آن‌ها پایبندی خود به قانون را نشان می‌دهند.
وی یادآور شد: آن گونه که مشاهده می‌شود یک ضعف فرهنگی عجیب در کشور وجود دارد، که در سایر کشورها وجود ندارد، ما به هر نقطه از دنیا نگاه کنیم، می‌بینیم که احترام به قانون به عنوان یک شاخص و ارزش مطرح است ولی در کشور ما چنین نیست که باید این امر فرهنگ‌سازی و برطرف شود.
یکی از مهم‌ترین عوامل قانون‌گریزی، نبود تهذیب و پرورش اخلاق در جامعه است
مدیر گروه آینده‌پژوهی پژوهشکده مهدویت نبود تهذیب و پرورش اخلاق در جامعه را از دیگر علل قانون‌گریزی مردم برشمرد و گفت: باید توجه داشته باشیم که ریشه‌های بسیاری از قانون‌گریزی‌ها در جامعه، در رسوخ رذائل اخلاقی در افراد است و علت این‌که برخی افراد به قانون احترام نمی‌کنند، این است که نتوانسته‌اند فضائل اخلاقی را در وجود خود نهادینه کنند.
وی در پایان با بیان این‌که وظائف حوزه‌های علمیه بسیار سنگین است، خاطرنشان کرد: حوزه‌های علمیه باید در فرهنگ‌سازی و نهادینه شدن قانون‌گرایی در جامعه بسیار تلاش کنند و مردم را به عمل به قانون و احترام به ان تشویق و ترغیب کرده و مضرات این کار را برای مردم تبیین کنند.
شایان ذکر است، مقام معظم رهبری در دیدار جوانان خراسان شمالی به ارائه فهرستی از آسیب‌های سبک زندگی پرداختند و بیست پرسش مطرح کردند، پرسش‌های زیر بخش از پرسش‌های مطرح شده از سوی مقام معظم رهبری است:
چرا فرهنگ کار جمعی در جامعه ما ضعیف است؟
علت کار گریزی چیست؟
چرا در روابط همسایگی‌مان رعایت‌های لازم را نمی‌کنیم؟
چرا در زمینه فرهنگ رانندگی، مردمان منضبطی به طور کامل نیستیم؟
حد زادوولد در جامعه ما چیست؟
الگوی تفریح سالم چیست؟
نوع معماری در جامعه ما چگونه است؟ چقدر متناسب با نیازهای ماست؟
در بین ما دروغ چقدر رواج دارد؟
چرا در برخی از بخش‌های کشورمان طلاق زیاد است؟
علت پرخاشگری و بی‌صبری در میان بعضی از ماها چیست؟
چقدر به قانون احترام می‌کنیم؟ علت قانون گریزی در برخی از مردم چیست؟
انضباط اجتماعی در جامعه چقدر وجود دارد؟
وجدان کاری در جامعه چقدر وجود دارد؟
چرا برخی از حرف‌های خوب، ایده‌های خوب، در حد رؤیا و حرف باقی می‌ماند؟
چه کنیم که ریشهٔ ربا در جامعه قطع شود؟
آپارتمان‌نشینی چقدر برای ما ضروری است؟
تجمل‌گرایی چیست؟ بد است؟ خوب است؟ چقدرش بد است؟ چقدرش خوب است؟
چرا در بین بسیاری از مردم ما مصرف‌گرایی رواج دارد؟
چرا پشت سر یکدیگر حرف می‌زنیم؟
چرا در برخی از بخش‌های کشورمان روی آوردن جوان‌ها به مواد مخدر زیاد است؟
چرا صلهٔ رحم در بین ما ضعیف است؟
آپارتمان‌نشینی چقدر برای ما ضروری است؟ چقدر درست است؟
طراحی لباسمان چقدر متناسب با نیازهای ما و عقلانی و منطقی است؟
آرایش در بین مردان و زنان چقدر درست است؟
آیا ما در معاشرت‌های روزانه، به همدیگر به طور کامل راست میگوییم؟
بعضی‌ها با داشتن توان کار، از کار می‌گریزند؛ علت کار گریزی چیست؟
علت پرخاشگری و بی‌صبری و نا بردباری در میان بعضی از ماها چیست؟
حقوق افراد را چقدر در رسانه‌ها ، در اینترنت و... مراعات می‌کنیم؟
تولید کیفی در بخش‌های مختلف، چقدر مورد توجه و اهتمام است؟
چرا به ما میگویند که ساعات مفید کار در دستگاه‌های اداری ما کم است؟
چرا در بعضی از شهرهای بزرگ، خانه‌های مجردی وجود دارد؟ این بیماری غربی چگونه در جامعه ما نفوذ کرده است؟
چه کنیم که طلاق و فروپاشی خانواده، آنچنان که در غرب رایج است، در بین ما رواج پیدا نکند؟
چه کنیم که زن در جامعه ما، هم کرامت و عزتش حفظ شود، هم وظائف اجتماعی‌اش را انجام دهد و هم حقوق اجتماعی و خانوادگی‌اش محفوظ بماند؟/907/ت301/ن