تشریح جزئیات موقوفات آستان قدس رضوی
خبرگزاری رسا ـ معاون املاک و اراضی و موقوفات آستان قدس رضوی همزمان با هفته بزرگداشت وقف به تشریح جزئیات موقوفات این آستان پرداخت.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، جواد محسنی، معاون املاک و اراضی و موقوفات آستان قدس رضوی امروز در نشستی مطبوعاتی به مناسبت دهه بزرگداشت وقف که در محل سازمان مرکزی آستان قدس رضوی برگزار شد، به تشریح جزئیات موقوفات آستان قدس پرداخت و گفت: املاک به دو دسته ملکی و وقفی تقسیم بندی می شود که در ملکی، تمام اختیارها با خود شخص است اما وقتی که صیغه وقف جاری شد، احکام وقف را در مورد آن باید رعایت کرد. از نظر ارزش فرقی با هم ندارند و تفاوت در نوع مصرف است.
محسنی، از وقف به عنوان «صدقه جاریه» یاد و اظهار کرد: وقف به این معنا است که عین ملک باید حفظ شود و در آیات و روایات نیز آمده است که ملک را باید نگه داشت و از منافع آن بیشترین استفاده را برد.
پیشینه تاریخی موقوفات آستان قدس رضوی
وی با بیان این که موقوفات آستان قدس رضوی به عهد صفویه می رسد، تصریح کرد: 1335 وقف نامه در آستان قدس وجود دارد که 451 مورد وقفی و 684 مورد خریداری شده از محل درآمد های موقوفات و یا منابع وقفی دیگر به وسیله آستان قدس یا مجموعه ای دیگر خریداری شده و در تومارهای با عنوان علیشاهی و عضدالملک در زمان صفویه کتابت شده است.
محدوده موقوفات آستان قدس رضوی در مشهد
محسنی، با بیان این مطلب که بیشتر موقوفات آستان قدس در شهر مشهد است، افزود: 5/43 درصد از محدوده خدمات شهر مشهد، موقوفه آستان قدس رضوی می باشد به عبارت دیگر از حدود 30 هزار هکتار مساحت شهر، 17 هزار هکتار از وقوف آستان قدس است.
معاون املاک و اراضی و موقوفات آستان قدس رضوی با بیان این که موقوفه های شهر مشهد به تناسب نقشه های مصوب و مورد تایید شهرسازی بوده و با کاربری های که در مورد آن تعریف شده است مورد بهره برداری قرار می گیرد، تصریح کرد: موقوفه های مسکونی و تجاری از طریق سالن به صورت مزایده به گران ترین قیمت عرف منطقه واگذار می شود.
وی در ادامه به کاربری های دیگری از املاک موقوفه اشاره و اظهارکرد: کاربری معابر به صورت رایگان مورد بهره برداری قرار می گیرد، کاربری فضای سبز 2 درصد مال الجاره از شهرداری دریافت می شود، موقوفه هایی با کاربری آموزش و بهداشت که با 4 درصد اجاره در اختیار نهادهای زیربط قرار می گیرد و موقوفات با کاربری تاریخی، فرهنگی و مذهبی که به صورت رایگان در اختیار حسینه و مسجد قرار می گیرد و فقط شروطی برای هیت امناء ان مساجد تعیین شده است که باید آن ها را داشته باشد
شرایط موقوفات
معاون املاک و اراضی و موقوفات آستان قدس رضوی شرایطی را برای ملک هایی که وقف می شوند تعریف و تصریح کرد: عین ملک باید وجود داشته باشد، ملک متعلق به خود شخص باشد، ملک را بتواند تحویل دهد، دوام داشته باشد و به ظور موقت نمی توان وقف را انجام داد، چیزی نباشد که از بین برود. به عنوان مثال پول را به علت از بین رفتن نمی توان وقف کرد که در این رابطه اظهار نظرهای متفاوتی وجود دارد و به نظر می رسد اگر در راستای تهیه چیزی باشد بتوان وقف کرد.
موارد مصرف موقوفات آستان قدس
محسنی در ادامه به مصارف موقوفات آستان قدس اشاره کرد و گفت: موقوفات اجاره داده می شود و از درآمدهای آن ها در راستای نیت واقف مورد استفاده قرار می گیرد.
معاون املاک و اراضی و موقوفات آستان قدس رضوی افزود: از جمله موارد مصرف موقوفات می توان به عمده روشنایی حرم، تنظیف و تطهیر حرم، کارکنان و خدام، کفش بانان، تعمیرات بقاع متبرکه، دارشفاء و بیمارستان های وابسته، مهمانسرا ها، زوار ، اعیاد، سوگواری ها، روضه خانی ها، ایتام سادات، کتاب خانه ها، نایب الزیاره اشاره کرد.
وی در ادامه به تعداد وقف نامه ها در خصوص برخی از موارد مصرف اشاره و اظهار کرد: تعداد 100 واقف نامه و 232 رقبه -تعدادی از پلاک ثبتی- برای روشنایی وجود دارد، در خصوص تطهیر و تنظیف حرم نیز 11 واقف نامه با 22 رقبه موجود است.
محسنی تصریح کرد: سالانه 100 تن گلاب، دو و نیم تن اسانس، سه هزار و 650 کیلو اسپند و عود و غیره از محل این درآمد ها تهیه و مورد استفاده قرار می گیرد.
معاون املاک و اراضی و موقوفات آستان قدس رضوی با بیان این که بخشی از درآمدها مربط به مصارفی است که تعیین شده است و بخشی در اختیار متولی است، افزود: با تاکید تولیت آستان قدس رضوی در بخش ورزشی، خدمات درمانی و آموزشی گام هایی موثر برداشته شده است که می توان به ساخت ورزشگاه، بیمارستان رضوی و تجهیز آن، داشگاه امام رضا(ع)، دانشگاه علوم رضوی و مدارس امام رضا اشاره کرد و نیز خدمات مناسبی جهت هزینه تحصییل افراد کم برخوردار در نظر گرفته شده است.
توزیع جغرافیایی املاک و اراضی آستان قدس رضوی
وی با بیان این که اراضی موقوفات آستان قدس رضوی در شهرها و نیز کشورهای دیگر نیز وجود دارد، اظهار کرد: در استان های خراسان شمالی و جنوبی و رضوی، گیلان، مازندران، گلستان، کرمان، یزد، خوزستان، قزوین، تهران، فارس و اصفهان فعالیت داریم. و در خصوص کشورهای خارجی موقوفاتی را در کشورهای سوریه، لبنان، افغانستان و هندوستان داریم که خیلی به آن ها دسترسی نداریم و باید در خصوص آن ها با کشور های همسایه به توافق برسیم.
محسنی با بیان این که علاوه بر زمین، کتب خظی و قرآن ها نیز از موقوفات محسوب می شود، افزود: در حفظ و نگهداری موقوفات باید فعالیت داشته باشیم که برای این منظور 120 اکیپ به صورت شبانه روزی با 100 نیروی آماده در بحث کشاورزی فعالیت می کنند تا تغییر کابری ندهند و نیز مطابق با وقف نامه کار کنند.
خدمات ارائه شده به مستأجران موقوفات
معاون املاک و اراضی و موقوفات آستان قدس رضوی در ادامه به خدماتی که به مستأجران ارائه می شود اشاره و تصریح کرد: در بحث املاک و اراضی خدمات خوبی به مستاجرین داده می شود از جمله در تجدید اجاره، انتقال، ترهین، تفکیک و یا تجمیع اراضی. و اگر ملک مشکلی نداشته باشد در مدت 48 ساعت یک سند را تجدید الاجاره خواهد شد.
وی افزود: روزانه 250 مراجعه کننده به اداره اراضی و موقوفات آستان قدس داریم و 90 اعتبار نامه صادر می کنیم و نیز ماهانه 2 هزار اعتبار نامه صادر می شود.
نکاتی در خصوص موقوفات حصار کشی شده در سطح شهر مشهد
محسنی، در خصوص املاک آستان قدس که در گوشه و کنار شهر حصار بندی شده و بدون استفاده رها شده است، گفت: برخی از این قطعه های بزرگ مانند فردوسی که بالغ بر 19 هکتار، و دارای کاربری مسکونی است برای استفاده های آتی شهر در نظر گرفته شده است و برخی قطعه های کوچک نیز دارای کاربری بهداشتی، فرهنگی و بهداشتی است که در صورت مراجعه نهادهای زیربط جهت استفاده در مورد تعیین شده تحویل آن ها خواهد شد.
معاون املاک و اراضی و موقوفات آستان قدس رضوی ادامه داد: بالغ بر هزار هکتار آماده سازی شده است و نیز به تناسب عرضه و تقاضا هر ساله 250 قطعه زمین از طریق سالن به مزایده گذاشته می شود.
وی از دیگر موقوفات آستان قدس رضوی اشاره کرد و افزود: ترمینال مسافربری، فرودگاه مشهد، راه اهن و بخشی از دانشگاه فردوسی از موقوفات آستان قدس می باشد که با توجه به نظر تولیت استان قدس جزء خدمات شهری می باشد و هزینه ناچیزی از آن ها دریافت می شود.و در برخی موارد که جزء فضای آموزشی است هزینه های دیافت نمی شود.
محسنی با بیان این که در خصوص وقف باید کارهای پژوهشی و مطالعاتی بیشتری انجام دهیم، تصریح کرد: جهت جذب باید نشریات و ویژه نامه ها کمک کنند ، نام بردن از واقفین نیز خیلی تاثیر گذار است و در کنار کار روزمرگی به کارهای پژوهشی و خلاقیت روی آوریم تا موجب اعتماد سازی مردم شود.
موقوفات خاص
معاون املاک و اراضی و موقوفات آستان قدس رضوی به موارد خاصی از موقوفات اشاره کرد و افزود: از جمله موارد موقوفه دکتر صادقی است که تعیین کرده است سود پول حاصله از موقوفه را به رتبه اول کنکور پزشکی دانشگاه تهران تعلق گیرد .
نمونه ای از واقفان بزرگ
پرنده، مدیر موقوفات آستان قدس، رهبر معظم انقلاب را از بزرگترین واقفان خواند و گفت: رهبر معظم انقلاب مجموعه کتب خطی خود و نیز مجموعه هدایایی را که در زمان ریاست جمهوری به ایشان اعطا شده بود را به موزه آستان قدس وقف کرده اند.
وی در ادامه از آیت الله واعظ طبرسی، تولیت استان قدس رضوی به عنوان یکی از واقفین یاد کرد و تصریح کرد: تقدیم چندین پلاک، حسینه و کتاب خانه آستان قدس، برگزاری مراسم عزاداری، اعیاد و ترویج فرهنگ معارف اسلامی، مجتمع مسکونی ثامن را که بر طلاب وقف کرده است، ساخت دانشگاه رضوی و ساختمان حوزه علمیه در سه طبقه از وقوفات تولیت آستان قدس است./1310/پ201/ب5
ارسال نظرات