علوم انسانی حوزوی به آسیب شناسی دقیق نیاز دارد
سید محمدتقی موحد ابطحی عضو گروه فلسفه علوم انسانی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با اشاره به این که اهمیت علم در آیات و روایات به طور کامل بحث شده است، گفت: اهمیت علم در آیات و روایات به طور کامل بحث شده است منتها علمی که امروزه ما با آن در ارتباط هستیم چه در حوزه طبیعی و چه انسانی از جهت دیگر هم ارزش پیداکرده است و آن ارتباط پیداکردن این علوم با زندگی ما است.
وی با بیان این که زندگی کردن بدون ارتباط با این علوم غیر قابل تصور است، افزود: بحث تعلیم و تربیت و آموزش و پرورش از مصادیق کاربردی علوم انسانی هستند و تصور زندگی کردن در عصر حاضر بدون ارتباط با علوم مختلف چه طبیعی و چه انسانی کاری بسیار دشوار است و این برای اهمیت پیداکردن علوم انسانی کافی است.
عضو گروه فلسفه علوم انسانی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در پاسخ به این که آیا علوم انسانی در جایگاه مطلوب خود قرار دارد گفت: ما باید اول حد مطلوب را ترسیم کنیم و بعد بگوییم که در جایگاه مطلوب هستیم یا خیر و برای این کار باید شناخت کافی نسبت به وضعیت علوم انسانی در کشور داشته باشیم.
وی با تأکید بر این که باید درحوزه علوم انسانی حوزوی آسیب شناسی صورت بگیرد گفت: آسیب شناسی دقیقی نسبت به وضعیت موجود نداریم البته در سال های اخیر تلاش هایی برای آسیب شناسی علوم انسانی دانشگاهی صورت گرفته است ولی در علوم انسانی حوزوی آسیب شناسی کمتری صورت گرفته و حتما باید این کار صورت بگیرد.
سیدمحمدتقی موحد ابطحی ادامه داد: آسیب شناسی باید از روزنه های گوناگون صورت گیرد و یکی از آسیب شناسی ها، آسیب شناسی از حیث کاربرد است که آیا این علوم انسانی چه حوزوی چه دانشگاهی از عهده مسائلی که امروز جامعه با آن رو به رو است برمی آید یا خیر و متأسفانه شواهد نشان می دهد که علوم انسانی در حل مسائل کاربرد زیادی نداشته است.
وی افزود: اگر آسیب شناسی صورت بگیرد خواهیم دانست که وضع موجود چیست و بعد از آن باید ترسیمی از وضعیت مطلوب علوم انسانی و چگونه حرکت کردن به سمت وضع مطلوب داشته باشیم، که ما هنوز در ابتدای کار هستیم و فاصله زیادی تا حد مطلوب داریم.
عضو گروه فلسفه علوم انسانی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در پاسخ به این که آیا طلاب از آثار پژوهشگاه اسقبال کرده اند یا خیر بیان داشت: بخشی از طلاب که با علوم انسانی دانشگاهی ارتباط برقرار کرده اند مثل طلاب مؤسسه امام خمینی(ره) و دانشجویان باقرالعلوم(ع) و امام صادق(ع) که وضعیت دوگانه دانشگاهی و حوزوی دارند ناگزیر با آثار در پژوهشگاه ها در ارتباط هستند .
وی ادامه داد: ولی بخش سنتی حوزه به دلیل این که هنوز با مسائلی که امروزه حوزه با آن روبه رو است خودش را مواجه ندیده کمتر نیاز پیدا می کند که از علوم انسانی موجود اطلاع پیدا بکند و در صدد رفع مشکلات و اصلاح آن باشد و یا در برخی موارد علوم انسانی جدیدی تولید کند.
عضو گروه فلسفه علوم انسانی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه افزود: تا این دغدغه برای بخش سنتی حوزه به وجود نیاید که متاسفانه بخش غالب حوزه هم هستند، نمی شود انتظاری داشت که از دست آورد های مؤسسات و پژوهشگاه ها استفاده ای بکنند و به باز تولید و گسترش آن بپردازند.
وی با بیان این که راه حل رفع این مشکل تغییر ساختارها و اصلاح ساختارهای آموزشی و پژوهشی در حوزه است، تشریح کرد: حوزه در سابقه گذشته خودش از علوم فیزیک و ریاضی هم استفاده می کرده است و حتی بخش های حکمت عملی که بحث اخلاق، سیاست و تدبیر منزل از بخش های اصلی علوم سیاسی و اقتصاد است .
موحدابطحی افزود: متاسفانه ما از این بخش ها غفلت کرده ایم که اگر به خاطر بیاوریم حوزه علمیه وارث چنین سنتی بوده احتمالا به تلاش خواهد افتاد که ببیند چه سهمی می تواند امروزه در این عرصه به عهده بگیرد و این کار مستلزم تغییر در ساختار اموزشی و پژوهشی حوزه است.