برداشت‌های غلط از قرآن بهانه ای برای جنایت‌های داعش شده است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، جلسه نقد کتاب «ترجمه شناسی قرآن کریم»، با حضور دکتر احمد پاکتچی نویسنده کتاب، دکتر آذرتاش آذرنوش و دکتر فرزان سجودی، فعال حوزه فرهنگ و ادبیات، به همت سرای اهل قلم، عصر روز چهار‌شنبه، ششم خرداد در محل سرای اهل برگزار شد.
سجودی در ابتدای این مراسم، با بیان این‌که این کتاب با وسواس و دقت بسیار زیادی تالیف شده است، گفت: نویسنده این کتاب برای تهیه این اثر به منابع بسیار زیادی مراجعه کرده است و مطالعات خود را در حوزه زبان‌شناسی و شناخت واژگان گرد‌آوری کرده است که ما‌حصل آن کتابی ارزشمند شده است.
وی با اشاره به مفهوم ترجمه، افزود: اصولا در بحث ترجمه شناسی، ترجمه از زبان مبدا به زبان مقصد به طور کامل هرگز صورت نمی‌گیرد، زیرا هر زبانی دارای انباشت تاریخی، اجتماعی و فرهنگی است، در زمینه ترجمه قرآن نیز باید به این مساله توجه کرد که؛ آیا برداشت و برخورد با ما با معانی قرآن با آنچه که در گذشته بوده، یکسان است و آیا تفسیر‌هایی که در گذشته از قرآن انجام شده با افق‌های تفسیری امروز ما برابر است.
کسی نمی‌تواند مدعی شود که بهترین ترجمه قرآن را ارائه داده است
سجودی ضمن بیان این مطلب که، متن قرآن پیوسته مورد خوانش جدید قرار می‌گیرد، تصریح کرد: با تجارب جدید از زندگی در دنیای مدرن، خوانش‌های جدیدی از قرآن مطرح می‌شود، به این دلیل اصولا بحث ترجمه همیشه در حالتی بینا‌بینی قرار دارد و در مورد ترجمه قرآن نیز کسی نمی‌تواند مدعی شود که ترجمه‌ای بهتر از آنچه که امروز در اختیار ماست نخواهد آمد.
این فعال حوزه ادبیات با اشاره به موضوع اصلاح شناسی در علوم جدید، خاطر‌نشان کرد: استحکام و قوام هر علمی بر اساس اصطلاح شناسی آن علم است.
وی در خاتمه گفت: این روز‌ها ما شاهد هستیم که عده‌ای با استناد به برداشت‌های غلط از متن قرآن دست به جنایت و غارت می‌زنند و حجت خود را برای انجام این اعمال غیر انسانی از ترجمه‌های غلط از قرآن می‌گیرند.
در ادامه این مراسم، پاکتچی ضمن تشکر از فرصت پیش آمده از سوی سرای اهل قلم برای معرفی کتاب «ترجمه شناسی قرآن کریم»، گفت: تالیف این کتاب از دغدغه‌های من بود، زیرا به دلیل آشنایی با فضای ترجمه‌های قرآنی مسائلی را می‌دیدم که با حوزه زبان‌شناسی می‌توانستم تطبیق بدهم، هر‌چند در حوزه نقد ترجمه‌های قرآن کار‌های بسیاری صورت گرفته است، اما تلقی بنده این بود که می‌توانم مطالعات خود را در حوزه ترجمه با بحث زبان‌شناسی پیوند بدهم.
نویسنده کتاب، ضمن انتقاد از هزینه‌های بی موردی که در برخی از کشور‌های اسلامی صرف ترجمه قرآن می‌شود، تاکید کرد: ما باید بدانیم در زمینه ترجمه قرآن دنبال چه چیزی هستیم، اگر در این حوزه کار نظری صورت بگیرد، می‌تواند کمک حال دست اندر‌کاران حوزه قرآن شود.
پاکتچی با اشاره به مسیر سه مرحله‌ای در بحث بومی سازی نظریه‌های زبان‌شناسی، گفت: در این مراسم باید، «ویژگی‌های عمومی»، «ویژگی‌های ترجمه‌های کتب مقدس» و «ویژگی‌های مختص ترجمه قرآن» مورد بررسی قرار بگیرد، در این کتاب نیز سعی شده است تک تک آیتم‌ها منطبق بر بحث زبان‌شناسی مورد توجه قرار بگیرد.
این استاد دانشگاه در پایان با بیان موضوع معنا‌شناسی در قرآن، خاطر‌نشان کرد: در بحث معنا‌شناسی، گفتمانی و فرهنگی نیاز به یک ابزار جدی دیده می‌شود، این‌جانب نیز با در نظر گرفتن این موضوع در گام بعدی به مطالعاتی در این حوزه خواهم پرداخت و با توجه به بحث گفتمانی و فرهنگی به نگارش جلد دوم این کتاب اقدام خواهم کرد.
بعد از انقلاب در حوزه ترجمه قرآن فعالیت‌های زیادی شده است
در پایان این مراسم آذر نوش با بیان این جمله که، ترجمه، یک درد‌سر کهن است، گفت: کار ترجمه پژوهی در زمینه قرآن از 25 سال قبل به‌طور جدی آغاز شده است، در زمینه ترجمه قرآن به فارسی هم حدود 850 ترجمه از قرآن به زبان فارسی داریم، هر‌چند اطلاعات جامعی در این حوزه در دست نیست و اگر کشور‌های آسیای میانه هم مورد بررسی قرار بگیرد احتمالا موراد بیشتری هم وجود دارد.
استاد دانشگاه با بیان این‌که دغدغه مترجمان هنگام مقایسه این ترجمه‌ها معلوم می‌شود، تصریح کرد: متاسفانه بیشتر این ترجمه‌ها شبیه هم هستند و تنها در بیان برخی از کلمات تفاوت دیده می‌شود، برخی از ترجمه‌ها شبیه شعر و یا با اصول شعری انجام شده است.
آذرنوش با اشاره به ترجمه کلمات در قرآن، گفت: هنوز معنی اصلی برخی از کلمات در قرآن مورد بحث است، بنابراین باید در چندین طبقه قرآن را پژوهش کرد، زیرا در برخی از ترجمه‌ها برخی از کلمات مجهول است، برخی از آیات نیز که در جز سی قرآن وجود دارد افزون بر بحث معنایی، انرژی فوق العاده در فرد موقع خوانش ایجاد می‌کنند.
وی افزود: من از کار آقای پاکتچی در خصوص کلمه‌یابی در کتاب خود تقدیر می‌کنم، کار نگارش این کتاب باید ادامه پیدا کند، اما در نگارش جدی باید این نکته مد نظر قرار بگیرد که، کتاب به‌صورت عام فهم نوشته شود و تنها برای افراد متخصص نباشد.
در پایان آذرنوش این کتاب را یک گنجینه اصطلاح شناسی خواند و گفت: باید این کتاب برای توده مردم شکافته شود./856/پ201/ب4