چگونگی توبه و جبران تهمت و غیبت

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله رضا استادی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، بعد از نماز ظهر و عصر امروز در فاطمیه حضرت زهرا(س) به تفاوتهای گناهان غیبت و تهمت اشاره کرد و گفت: غیبت اظهار عیبهای موجود دیگران است اما تهمت بیان عیوبی است که دیگران وجود ندارد.
آیت الله استادی بیان کرد: توبه در غیبت این است که برای فرد مقابل استغفار و از وی طلب حلالیت کنیم اما توبه در گناه تهمت این گونه است که نزد افرادی که تهمت را بیان کردیم، از وی اعاده حیثیت شود وآبروی طرف مقابل را بازگردانیم.
وی در ادامه سخنانش به منشاء و علت اصلی گناهان غیبت و تهمت را حسد به دیگران دانست و گفت: فرد غیبت کننده این چنین تصور میکنند نباید طرف مقابل در این مقام باشد، بنابراین با غیبت، تهمت، بدگویی و افترا از شأن و منزلت وی کاهش مییابد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ابراز داشت: در ضمیر و باطن تمام انسانها حسادت به دیگران وجود دارد، اما نباید به این امر درونی خویش توجه کند و هنگام حسادت سکوت اختیار کنند یا محاسن و خوبیهای طرف مقابل را بیان کنند.
آیت الله استادی با بیان این که حقیقت حسد اشکال و ایراد گرفتن به کار خداوند است، افزود: فرد حسود این گونه میپندارد که خدواند چرا به طرف مقابل نعمت هایی داده است و این نعمتها را از من دریغ کرده است، بنابراین حسادت ریشه ایمان را میسوزاند.
وی بیان کرد: فرد حسود میخواهد فرد مقابل از این نعمت محروم شود هرچند خودش از این نعمت برخودار نباشد، اگر حسد در انسان کنترل نشود به هر جنایتی دست میزند همانند برادران یوسف که به وی حسد بردند و قصد کشتن آن را داشتند.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم عنوان داشت: در احادیث و روایات آمده است که مؤمنان نسبت به هم غبطه داشته باشند یعنی از اینکه خداوند به فردی نعمت داده است خوشحال باشیم و از او بخواهیم این نعمت را هم با ما اعطا کند.
وی در ادامه سخنانش راه محفوظ ماندن از گناهان غبیت و تهمت حفظ لسان و پرداختن به عیبها خویش دانست و گفت: انسانها باید به عیب های خویش تفکر و برای رفع آنها تلاش و کوشش کنند و اگر امر انجام دهند به خویش اجازه غیبت و بدگویی ازدیگران نمیدهند.
آیت الله استادی ابراز داشت: در حدیثی از امیرالمؤمنان(ع) آمده است که بالاترین گرفتاری انسانها این است که فرد از عیبهای خودش غافل بوده و به عیب های دیگران را بپردازد و همچنین در روایتی از امام علی(ع) آمده است که «طوبی لِمَن شَغَله عیْبه عن عیوب الناس» سعادتمند کسی است که رفع کردن عیب های خویش، او را از توجه کردن به عیوب دیگران باز میدارد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بیان کرد: در حدیثی از امیر المؤمنان(ع) آمده است که «اشرار یتبعون مساوى الناس و یترکون محاسنهم کما یتبع الذباب المواضع الفاسده من الجسد و یترک الصّحیح» افراد فرومایه مانند مگس روى ناپاکیها و آلودگىها مىنشینند و دنبال کارهاى زشت و عیوب مردم هستند و خوبی هاى آنان را نادیده مىگیرند، همان طور که مگس دنبال نقاط فاسد بدن مىگردد و مواضع صحیح و سالم را ترک مىکند.
وی درادامه سخنانش موارد استثنای غیبت کردن در روایات اشاره کرد: افراد که به طور علنی در جامعه گناه و ابائی از انجام آن ندارد، غیبت وی در همان مورد گناه جایز است و نباید عیب های دیگر آن را بیان کرد.
آیت الله استادی یکی از موارد استثنای غیبت هنگام مشورت با دیگران دانست، فردی بخواهد در معاملهای با فردی شریک شود و یا در امر ازدواج با فردی مشورت میکند میتوان خصوصیات اخلاقی وی را در معاملات یا خانواده بیان کرد./998/پ201/ش