رئوف بودن با تسامح و تساهل در برابر دشمن منافات دارد

حجت الاسلام ابراهیم اخوی، مدیر مرکز مشاوره مأوی وابسته به مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، در آستانه ماه محرم به نقش عزاداری و اشک بر امام حسین(ع) در آرامش و معنویت انسان اشاره کرد و گفت: اشکی که برای امام حسین (ع) ریخته می‌شود، سبب آرامش روحی انسان می‌شود و این اشک ترکیبی از مصیبت‌ها و علاقه به ایشان است.

حجت الاسلام اخوی افزود: در روایات تصریح شده است که حرارتی از یاد و نام امام حسین(ع) در دل مؤمنین است که هیچ‌گاه خاموش نمی‌شود؛‌ از این‌رو اشک برای امام حسین(ع)، هم‌نوایی مثبت با اهداف و مکتب ایشان است و نشانه تأسف از وقوع چنین واقعه‌ای و اظهار آمادگی برای جلوگیری از تکرار چنین وقایعی در هنگام استقبال از امام زمان(عج) است.

وی تسامح و تساهل در برابر دشمنان را با شادی و شاداب بودن منافات خواند و تصریح کرد: قاعده «اشداء علی الکفار رحماء بینهم» ایجاب می‌کند تا انسان نسبت به دشمنان قاطع و سرسخت و نسبت به مؤمنان و دوستان خود رئوف باشد؛ زیرا انسان‌ها طرد شدن و دوست داشتن را به خوبی می‌فهمند و این موجب سازندگی آنها است.

مدیر مرکز مشاوره مأوی افزود: مستکبران سعی می‌کنند راه نفوذ و سلطه را به کشورهای مسلمان پیدا ‌کنند و همه چیز را به هم ‌بریزند، از این‌رو رهبر معظم انقلاب بسیار تأکید دارند که آمریکا همواره شیطان بزرگ خواهد ماند.

وی به قوانین شاد زیستن در دین اشاره کرد و یادآور شد: توجهی که دین اسلام به موضوع شادابی کرده است، بسیار بیشتر، عمیق‌تر و ماندگارتر از سبک‌های زندگی غیردینی و فرهنگ‌های دیگر است؛ به عنوان مثال در اسلام تأکید شده است که انسان لذتی را انتخاب کند که به سلامت و کرامت انسانی لطمه‌ای نزند و پس از آن سرزنشی درونی نداشته باشد، تا آن لذت، ماندگاری بیشتری داشته باشد.

حجت الاسلام اخوی با اشاره به تأکید اسلام بر روابط اجتماعی سازنده تأکید کرد: با توجه به آیه «هوالذی اضحک و ابکی»، در قرآن کریم به صراحت آمده که خداوند خنداننده برتر و ایجاد کننده شادی در دل انسان است و در ترکیب آیات قرآن چشاندن رحمت و سرور الهی وسیله شاد شدن معرفی شده است؛‌ اما نباید به بهانه شاد شدن، شخصیت دیگران مورد تمسخر واقع شود.

وی ابراز داشت: دین اسلام، مؤمنین را به شاد کردن همدیگر تشویق کرده است؛ شاد کردن فقط اجرای یک نمایش خاص نیست؛ بلکه می‌تواند باز کردن گره و مشکلات مؤمنی و مشورت صحیح دادن باشد؛ از این‌رو در شاد کردن، گره‌گشایی، رسیدگی و دلجویی است.

مدیر مرکز مشاوره مأوی به اهداف شادی و نشاط در اسلام اشاره کرد و گفت: یکی از نتایج شاد کردن دیگران، احساس رضایت و شادی درونی است؛ یعنی فردی که دیگران را به واسطه انفاق، صله‌رحم و گره‌کشایی از مشکلات، شاد می‌کند به ارزش افزوده شادی خودش نیز افزوده می‌شود.

وی یادآور شد: دین اسلام به این مطلب نیز تأکید دارد که شادی را در درون خویش جستجو کنید نه در محیط بیرونی؛ عوامل و محرک‌های بیرونی همچون طبیعت، ورزش، سوارکاری، سفر انسان را شاد می‌کنند اما مقطعی است.

حجت الاسلام اخوی گفت: مرکز نشاط و شادابی، یکی از هیجان‌های پایه است که باید پاسخ صحیحی به این نیاز داده شود و دین به عنوان مجموعه‌ای کامل، برای این نیاز انسانی پاسخ‌های مناسبی را تعریف کرده است.

وی افزود: به عنوان مثال در مناسبت‌های مذهبی، اعیاد متعددی وجود دارد که سفارش شده تا فضای خانه شادتر و متفاوت‌تر از روزهای دیگر سال باشد و در احادیث جمعه که به عنوان یک عید هفتگی تعریف شده، خرید وسایل مورد نیاز فرزندان در این روز انجام شود تا مقدمات نشاط و شادابی در خانواده مهیا شود.

مدیر مرکز مشاوره مأوی، شادی واقعی را دوری از گناه خواند و تصریح کرد: انسان‌هایی شادی واقعی را تجربه می‌کنند که با پاکی، تزکیه نفس، قلب سلیم و داشتن زندگی بدون گناه نوعی رضایتمندی درونی را در خود ایجاد کنند؛ زیرا گناه سبب ریزش شادی انسان، کمرنگ شدن ارتباط با خداوند و در نهایت محروم شدن از شادی می‌شود.

وی تأکید کرد: دین به نشاط روحی و بشاش بودن در روابط اجتماعی توصیه کرده است؛ چنان که به نوع و رنگ پوشش و لباس آراسته برای حضور در جامعه اهمیت فراوانی داده است.

حجت الاسلام اخوی گفت: ترویج شادی بدون گناه در جامعه می‌تواند به شکل‌های مختلف صورت بگیرد؛ فرد متدین و مذهبی به عنوان یک الگو، ارزش‌های دینی را در خود پیاده سازی کرده و در جامعه ترویج کنند و در سطح گسترده‌تر، طلاب و پژوهشگرانی که علاقه‌مند هستند، راهکارهای عملیاتی شادی را در قالب کتاب، سی‌دی‌های آموزشی و منبرها تبیین کنند و آموزش دهند.

وی افزود: در جمع‌های خانوادگی، طنزهایی بیان شود که به هیچ‌کسی توهین نشود و به تعبیر رهبر معظم انقلاب، شاد کردن واقعی مردم به این است که عقل مردم به آن بخندد.

مدیر مرکز مشاوره مأوی به نقش والدین در شادابی فرزندان اشاره کرد و گفت: والدین باید به روش‌های درست، در خانه فضای شادی را ایجاد کنند تا فرزندان شاداب بودن را در بیرون از خانه جستجو نکنند و زمانی که پدر و مادر به یکدیگر احترام بگذارند و به حرف‌های بچه‌ها بها دهند، شادی و نشاط را در پی خواهد داشت.

وی نظافت و پاکیزگی را در شادابی انسان مؤثر خواند و یادآور شد: رعایت بهداشت فردی و استحمام، سبب آزاد شدن همه ماهیچه‌های بدن می‌شود و با این عمل که در دین به آن توصیه فراوانی شده است، فرد در حالت نشاط و شادابی قرار می‌گیرد.

حجت الاسلام اخوی گفت:‌ تمام احساسات، هیجان‌ها، غم‌ها و شادی‌ها باید معنا‌دار و همراه با منطق باشد و دین با ارائه یک برنامه جامع به انسان کمک می‌کند تا هیجانات و احساساتش را مدیریت کند./908/ت301/ف