هر جا دستمان از دست روحانی فاضل جدا شد، ضرر کردیم/ هنوز دستگاه‌های فرهنگی کشور ظرفیت مسجد را خوب درک نکرده‌اند
به گزارش سرویس اندیشه خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام سعید کرمی، معاون فرهنگی مرکز رسیدگی به امور مساجد تهران در گفت‌وگوی تفصیلی به تشریح فعالیت‌های این مرکز پرداخت که در ادامه متن این گفت‌وگو را از نظر می‌گذرانید؛
رسا ـ فعالیت‌های فرهنگی صورت گرفته در مساجد تهران چیست؟
امور مساجد تهران قدمت بیشتری نسبت به سایر استان‌ها داشته و برخلاف آن‌ها تشکیلاتی عمل میکند؛ چرا که در استان‌های دیگر در کنار دفاتر ائمه جمعه یک بخشی را به امور مساجد اختصاص داده و بسیار سطحی عمل می‌کنند؛ ولی در تهران با دستور رهبر معظم انقلاب این کار به صورت مستقر شده انجام می‌گیرد و تاکنون مرکز دستاوردهای فراوانی در زمینه نیروی انسانی، برنامه‌های فرهنگی و کارهای سخت افزاری و نرم افزاری داشته است.
امروز به جایی رسیده‌ایم که همه ائمه جماعت مساجد را با گزینش و فرآیند ویژه‌ای جذب می‌کنیم. این‌گونه نیست که مردم فردی را دعوت کرده و او نیز امامت جماعت یک مسجد را بر عهده گیرد؛ بلکه ضمن داشتن شرایط، آزمون و مصاحبه ویژه، تمام جوانب را نیز مورد بررسی قرار داده و فرد را برای امامت جذب می‌کنیم.
اکنون در تهران لیست انتظاری برای ائمه جماعات داریم. یعنی برخی از روحانیان با طی شرایط ویژه منتظرند تا امام جماعت مسجدی را بر عهده گیرند. در حقیقت حکم انتصابی برای ائمه جماعات صادر می‌شود. حتی برای هیأت امنای مسجد که با معرفی امام جماعت صورت می‌گیرد، حکم انتصاب یکساله صادر می‌کنیم. بر عملکرد امام جماعت، هیأت امنا و دیگر مسؤولان مسجد نظارت داریم.
امور مساجد تهران در چند سال گذشته به گونه‌ای عمل کرده که مردم امام جماعت را تنها فردی برای اقامه کردن نماز نمی‌شناسند؛ بلکه از دید ما مدیر مسجد نیز امام جماعت است. تمام فرآیندها و اتفاقات مسجد تحت نظارت امام جماعت صورت می‌گیرد. تحت ابتکار مرکز رسیدگی به امور مساجد «شورای فرهنگی مسجد» تأسیس شد که آیین‌نامه آن به مساجد ابلاغ شده و اکنون در مراحل اجرا آن هستیم.
در این شورا امام جماعت رییس، فرمانده پایگاه بسیج دبیر و چند تن از اعضای هیأت امنای مسجد و نخبگان فرهنگی و اجتماعی محله‌ها عضو آن هستند. این شورا مسؤول برنامه‌ریزی فرهنگی مساجد است که تحت نظر امام جماعت عمل میکند.
همچنین واحدی به نام «عمران» داریم که پس از بررسی نقشه‌های مساجد آن‌ها را تأیید میکند که این واحد، نظارت ویژه‌ای نیز نسبت به امور زیرساختی مساجد دارد. در حال حاضر به دنبال استقرار سیستم حسابرسی در مساجد بوده و در تلاش هستیم طی 3 تا 4 سال آینده تمام مساجد ما یک نظام حسابرسی داشته باشند تا نظارت خاصی بر مسائل مالی، درآمدها و مخارج مسجد صورت گیرد. تمام این مسائل در چند سال اخیر از سوی مرکز امور مساجد تهران صورت گرفته است که به عقیده بنده می‌تواند برای سایر استان‌ها الگو باشد.
رسا ـ تعداد کل مساجد تهران چقدر است و کار فرهنگی در چند مسجد صورت می‌گیرد؟
ما در استان تهران 3 هزار مسجد داریم که از این تعداد در 2 هزار و 500 مسجد نماز جماعت برگزار می‌شود. در 500 مسجد باقی مانده نیز به دلایلی همانند واقع شدن در روستاها و مسیر جاده امکان برگزاری نماز جماعت را نداریم. ولی در تمام مساجد شهر تهران نماز جماعت برگزار می‌شود که 2 هزار و 500 مسجد می‌شود و از این تعداد هزار و 700 مسجد در شهر تهران و بقیه در شهرهای استان تهران هستند.
رسا ـ مشخصاً در معاونت فرهنگی اجتماعی مساجد چه کارهای صورت گرفته است؟
بودجه و توان نیروی انسانی ما اجازه نمی‌دهد که خودمان به صورت مستقیم کار فرهنگی انجام دهیم؛ بلکه اولویت ما در مرکز، تعریف راهبرد، نظارت و جهت‌دهی به کارهای فرهنگی مساجد است. در حقیقت کار ما حرکت دادن افراد برای انجام کارهای فرهنگی در مساجد است. برخی از برنامه‌ها را نیز به صورت الگو طراحی کردهایم.
تلاش کردهایم تا اولویت‌های ویژه‌ای را در فضای فرهنگی مساجد تعریف کرده و آن‌ها را به آن سمت حرکت دهیم. کار ما در حقیقت ستادی است؛ ولی مشخصاً چند اولویت وجود دارد که برای آن‌ها بودجه قرار داده و برای رسیدن به آن‌ها تلاش می‌کنیم.
نخست، مرکز هر سال شعار خاصی را هدف‌گیری کرده و مساجد را به آن سمت توجه می‌دهد. عنوان شعار سال گذشته «مسجد، کودک و نوجوان» و شعار امسال نیز «مسجد و جوانان» است. برای تحقق این شعارها نیز از تمام امکانات، ابزار و توانمان استفاده می‌کنیم؛ یعنی تلاش ما آماده سازی بسترهای سخت افزاری و نرم افزاری برای حضور جوانان در مسجد است.
ائمه جماعات و هیأت امنا را نیز برای رسیدن به این هدف(جذب جوانان به مساجد) آموزش می‌دهیم. مساجد را آماده پذیرایی از جوانان می‌کنیم. تأکید می‌کنیم که ائمه جماعت و هیأت امنا سلایق جوانان را مدنظر قرار داده و برنامه‌های خود را متناسب با نیاز امروز جوانان تنظیم کنند.
دوم، اولویت دیگر ما در متن برنامه‌ها توجه به فعالیت‌های قرآنی است. سرلوحه کار ما روایت نورانی نبی‌اکرم(ص) است که می‌فرمایند: «إِنَّما نُصِبَتِ المَساجِدَ لِلقِرآنِ؛ مسجدها را برای قرآن خواندن ساخته‌اند.»(وسایل الشیعه، جلد 3 ، صفحه 403) در این روایت «إنما» از اعداد حصر است، یعنی مسجد ساخته شده تا قرآن را نشر داده و پایگاهی برای انس مردم با قرآن باشد که متأسفانه امروزه در مساجد ما این اتفاق آن‌گونه که باید و شاید رخ نمی‌دهد.
به همین منظور طرح بزرگی تحت عنوان «نهضت فعالیت‌های قرآنی مساجد» را آغاز کردهایم. این طرح خود دارای چند فاز است که از کرسی تلاوت شروع و تا تفسیر آیات برگزیده در هر هفته، کرسی تفسیر ترکیبی در 500 مسجد و مسابقات قرآنی پیش رفته‌ایم. یعنی یک بسته‌ای از برنامه‌های قرآنی را تعریف کردهایم و بحمدلله امروز در حال اجرایی شدن است.
برای نمونه در برنامه کرسی تفسیر ترکیبی 313 مسجد را هدف قرار داده بودیم که امروز بیش از 500 مسجد این کار را انجام می‌دهند. بحمدلله برنامه‌هایی همانند حفظ، تلاوت و تفسیر قرآن در میان دیگر برنامه‌های مساجد به جایگاه ویژه خود دست یافته‌اند. خوشبختانه اکنون یکی از دغدغه‌های مهم کارگزاران مساجد، برنامه و فعالیت‌های قرآنی است؛ به گونه‌ای که بنده می‌توانم ادعا کنم آرام آرام نهضت و جریان قرآنی می‌تواند به سراسر کشور نیز سرایت پیدا کرده و استان‌های دیگر نیز از این طرح الگوبرداری کنند.
رسا ـ توجه معاونت فرهنگی اجتماعی مساجد به برگزاری نماز جماعت در مساجد چگونه است؟
احیای نماز جماعت صبح در مساجد از جمله مهم‌ترین مسائلی است که ما در بحث‌های فرهنگی به آن توجه می‌کنیم. حضرت آقا چند سالیست که نسبت به اقامه نماز جماعت‌های صبح در مساجد تهران بیان دغدغه کرده و فرموده‌اند: «بنده از وضعیت اقامه نماز جماعت‌های صبح در مساجد تهران راضی نیستم.»
بالاخره تهران «ام‌القری» جهان اسلام است که باید مساجد آن نیز پیشتاز باشند. طی 2 سال گذشته موفق شدیم تعداد مساجد استان تهران که در آن‌ها نماز جماعت صبح برگزار می‌شد را از 500 مسجد به هزار مسجد برسانیم.
هدف‌گذاری ما در سال جاری این است که در مقام لبیک به مطالبه حضرت آقا با حمایت مالی و ترغیب ائمه جماعات و کارگزاران مسجد، این رقم را تا پایان سال 94 به 1500 مسجد برسانیم. تلاش داریم همان‌گونه که مردم دغدغه حضور در نماز جماعت ظهر و مغرب را دارند، در نماز جماعت صبح نیز حضور داشته باشند و بتوانیم شاهد برگزاری با شکوه نماز جماعت صبح در مساجد باشیم.
رسا ـ جز مواردی که برشمردید، آیا برنامه‌های دیگری نیز برگزار می‌کنید؟
برنامه دیگری که از سوی معاونت فرهنگی مساجد تهران برگزار می‌شود، طرح «مسجد و مدارس» است. مدتی به دنبال این بودیم که مدل‌های موفقی از ارتباط مساجد با مدارس به عنوان پایگاه تربیت فرزندان این مرز و بوم را ارائه دهیم. در پیام حضرت آقا به اجلاس نماز نیز تأکید شده: «باید یک ارتباط تشکیلاتی و هدفمندی میان مساجد محل با مدارس برقرار شود.»
به همین منظور با آموزش و پرورش تهران تفاهم‌نامه‌ای را امضا کردهایم که با حضور رؤسای دو دستگاه، جلسات آن به صورت منظم برگزار می‌شود. این تفاهم‌نامه به دستگاه‌ها و مجموعه‌ها ابلاغ و کارگروه‌هایی تشکیل شده است.
با این تفاهم‌نامه تلاش ما این است که هر مسجدی بتواند مدارس اطراف خود را تحت پوشش قرار داده و امام جماعت مسجد در کلاس‌های درس و نماز جماعت مدرسه حضور پیدا کند. دانش‌آموزان نیز بتوانند ساعت‌های پرورشی و نماز جماعت خود را در مساجد باشند.
یعنی مسجد بتواند زمینه حضور دانش آموزان در نماز جماعت را برقرار کند. ارتباط میان امام جماعت و نخبگان مدرسه برگزار شود. از برترین‌های دانش آموزان در مسجد تقدیر شود و هر مسجدی بتواند هویت مسجدی نوجوان و جوان امروزی را شکل دهد.
تمام این اقدامات بیان شده در کنار تهیه محتواهای تبلیغی برای ائمه جماعات در ایام تبلیغی همانند رمضان، محرم و دهه فاطمیه است. تلاش ما تهیه خوراک خوب برگرفته از ایده‌ها برای استفاده در کارهای اجرایی مساجد برای داشتن برنامه‌های غنی است.
رسا ـ مخاطبان هدف شما در برنامه‌های فرهنگی چه گروه‌هایی هستند؟
مخاطب اصلی ما در برنامه‌های فرهنگی امام جماعت مسجد است. چون معتقدیم که او ستون مسجد است و اگر حرکت کند همه حرکت می‌کنند. اگر امام جماعت ما بتواند در فضای کار قرار گرفته، اولویت‌ها را تشخیص دهد و آشنایی کاملی با مهارت‌ها داشته باشد، خیالمان آسوده است که در مسجد جریان سازی و فرهنگ سازی لازم صورت می‌گیرد.
ولی غافل از نمازگزاران نیز نیستیم و تلاشمان این است که برای آن‌ها نیز برنامه‌های مختلفی داشته باشیم. نگاهی نیز به فضای عمومی جامعه داریم و با طراحی برخی برنامه‌های رسانه‌ای و جریان سازی در فضای رسانه‌ها و برقراری ارتباط با نخبگان، نگاه جامعه به سمت مسجد را تغییر داده و کارکردهای مساجد را بیان کنیم.
رسا ـ در انتخاب ائمه جماعت چه ملاک‌هایی را مورد نظر قرار می‌دهید؟
داشتن توانمندی علمی و مهارتی از جمله این ملاک‌ها است. یعنی امام جماعت باید بتواند علمیت لازم برای پاسخگویی به نیازهای مردم در حوزه دین و مهارت‌های لازم در زمینه ارتباط‌گیری با مردم، تبلیغ و به ویژه مدیریت مسجد را داشته باشد. البته این نگاه نسبی ما است و افرادی که از توانمندی‌های بیشتری برخوردار باشند به کار گرفته می‌شوند.
رسا ـ آیا برای ائمه جماعات مساجد نیز دوره‌های خاصی جهت کسب مهارت‌های لازم برگزار می‌کنید؟
بله؛ در معاونت آموزش دوره‌های آموزشی برای ائمه جماعات به ویژه ائمه جماعت جدید الانتصاب داریم. دوره تخصصی تبلیغ نیز بر اساس رایزنی‌های صورت گرفته با حوزه برای ائمه جماعات به عنوان دوره ضمن خدمت برگزار می‌شود. به طور کلی برای بروزرسانی توان ائمه جماعات به صورت مرتب برنامه‌های مختلف برگزار می‌شود.
رسا ـ با تمام این فعالیت‌ها و برنامه‌ها، گویی جذب جوانان به مساجد کمتر است که این موضوع را می‌توان در نمازهای جماعت مشاهده کرد، دلیل این موضوع چیست؟
آن‌چه بنده گفتم در حد توان ما است و گویای تمام واقعیت نیست. وگرنه کار ما در برابر درخواست مخاطبان ناچیز است؛ چرا که دست تنها هستیم. هنوز دستگاه‌های فرهنگی کشور ما ظرفیت مسجد را خوب درک نکرده‌اند و دغدغه‌ای درباره مسجد ندارند. ما چند دستگاه داریم که با جذب بودجه در حوزه فرهنگ فعالیت میکند؟ چند دستگاه در حوزه مسجد مأموریت مستقیم دارد و برای این اتفاق کمک میکند؟! این‌گونه نیست که بتوانیم بگوییم مرکز رسیدگی به امور مساجد و یا ائمه جماعت به تنهایی می‌توانند کار انجام دهند.
امروزه در مقابل جذابیت‌های موجود جامعه همانند شبکه‌های اجتماعی و فیلم‌ها، ما نیز باید بتوانیم خودمان را به روز کنیم. تولید محصول کنیم و برای کودکان، نوجوانان و جوانان حرف برای گفتن داشته باشیم که نداریم. متأسفانه دستگاه‌ها در غفلت به سر می‌برند.
رسا ـ اکنون چند درصد اهالی مسجد را جوانان تشکیل می‌دهند؟
آمار دقیقی نداریم، ولی واقعیتی که می‌بینم ایده‌آل نیست، با این حال بد هم نیست. به طور کلی حضور جوانان و نوجوانان در مساجد مطلوب و ایده‌آل نیست، ولی این‌که برخی ادعا می‌کنند مسجد از جوانان خالی شده، این موضوع را قبول نداریم. چون واقعیت مسجد موضوع دیگری را نشان می‌دهد، ولی باید تلاش کنیم بیشتر از این تعداد باشند.
رسا ـ ضعف در مدیریت است یا اجرا؟
در تمام حوزه‌ها ضعف داریم. از قانون‌گذاری تا عدم درک صحیح برخی از مدیریت‌ها نسبت به ظرفیت مسجد مشکل داریم.
رسا ـ چگونه می‌توان ظرفیت‌‌های مسجد را به مسؤولان شناسند؟
تا زمانی که توجه به مسجد در صدر دغدغه‌های فعالان فرهنگی قرار نگیرد، این مشکل را خواهیم داشت. این موضوع یک عزم ملی می‌خواهد؛ یعنی باید تمام دستگاه‌ها، سران و مسؤولان نظام به ویژه دست‌اندرکاران برنامه‌های فرهنگی، شورای عالی انقلاب فرهنگی، کمیسیون فرهنگی مجلس و حوزه به میدان بیایند.
کار رسیدگی به امور مساجد، تربیت امام جماعت نیست؛ بلکه ما دستگاه بهره‌بردار هستیم. یعنی طلبه‌ای که پرورش یافته و مهارت کسب کرده است را برای امام جماعت دعوت می‌کنیم. در این صورت حوزه است که باید مهارت‌های لازم همانند مدیریت مسجد، ارتباط‌گیری با افراد و تبلیغ را برای طلبه بیان کند.
تمام دستگاه‌ها باید دست به دست هم بدهند تا یک عزم ملی نسبت به این موضوع صورت گیرد و متأسفانه تاکنون این کار صورت نگرفته است.
رسا ـ نقش حوزه در زمینه بهره‌وری از مساجد به ویژه در کارهای فرهنگی چیست؟
به عقیده بنده نقش حوزه از تمام دستگاه‌های فرهنگی بالاتر است؛ چرا که در پیشرفت و تعالی فرهنگی یک جامعه نیروی انسانی کارآمد و توانمند حرف نخست را می‌زند. به همین دلیل اگر بودجه وجود نداشته باشد، ولی نیروی کارآمد باشد، می‌توان رشد و تعالی جامعه را رقم زد.
اگر به تاریخچه مساجد کشور در متن انقلاب و هشت سال دفاع مقدس توجه کنیم، متوجه می‌شویم که مساجد در آن زمان پول و هزینه‌ای نداشته‌اند، ولی توانستند جنگ تحمیلی را مدیریت کنند. بر اساس آمار 97 درصد شهدای دفاع مقدس ما بچه‌های مسجد بوده‌اند. امام راحل نیز فرمودند: «انقلاب ما را مساجد رقم زدند.» چون امام جماعت طراز ما در مسجد توانست محور حرکت و بصیرت افزایی باشد.
امروز هم اگر می‌خواهیم مساجد ما سبب رشد و تعالی جامعه شود، باید محور آن را امام جماعت قرار دهیم. حوزه باید بتواند با برنامه‌ریزی صحیح به این موضوع توجه کند. حوزه باید با قرار دادن بحث بهره‌گیری درست از مساجد در متن درسی و بررسی آن در مراکز تخصصی توان لازم را در ائمه جماعات ایجاد کند.
امروز باید بپذیریم اگر طلبه خودش کاری نکند و استاد نبیند، حوزه برنامهای برای تربیت ائمه جماعات نداشته و نتوانسته کاری کند که لابه لای مباحث آموزشی، مدیریت مسجد را به طلاب آموزش دهد.
رسا ـ یعنی نگاه حوزه نیز به ظرفیت مساجد محدود است؟
خیر؛ حوزه نگاه خوبی به مساجد دارد و اولویت را دریافت کرده است. حتی تاکنون هر کار خوبی که صورت گرفته از قِبل محصول‌های حوزه بوده است. حوزه توانسته این افراد تأثیرگذار را تربیت کند. ولی بحث این است که متناسب با این تأثیرگذاری و درک دغدغه، حرکت‌ها پاسخ‌گو نبوده است که باید بررسی شود آیا توان حوزه در این موضوع محدود است و بیش از این نمی‌تواند کاری بکند یا لازم است در جاهایی بیشتر از این کار صورت گیرد؟ به طور کلی ما در حوزه تربیت امام جماعت خلأ داریم.
رسا ـ والدین نقش محوری در تربیت کودکان دارند؛ آیا کانون فرهنگی امور مساجد برای خانواده‌ها برنامه خاصی برگزار میکند؟
ما سال نخست آغاز فعالیت، یعنی 3 سال پیش عنوان شعار سال را «مسجد و خانواده» قرار دادیم و از بستر خانواده شروع کردیم. هر سالی که هدف‌گذاری ما نسبت به برنامه‌های فرهنگی مساجد صورت می‌گیرد، تمام فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی‌مان به این سمت جهت‌گیری پیدا میکند.
در بحث خانواده گفتمان سازی‌ها و فرهنگ سازی‌هایی را ایجاد کردهایم. محتواها، جهت‌گیری‌ها و ایده‌های مورد نیاز مساجد را برای این‌که بتوانند خانواده‌ها را با مأموریت‌ها و وظایف خطیرشان در تربیت نسل آینده انقلاب آشنا کنند را داشته‌ایم. ولی به عقیده خودمان هنوز نتوانسته‌ایم به نقطه مطلوب برسیم. به همین دلیل مسیر طولانی داریم که باید با تولید محتوا و برگزاری برنامه‌های مختلف بتوانیم این مسیر را طی کنیم.
طی سال‌های اخیر درصد قابل توجهی از مساجد ما موفق به راه‌اندازی مرکز مشاوره شده‌اند که بازخورد مثبت بسیار فراوانی داشته است. در برخی از مساجد تهران برنامه‌های آموزشی خانواده را به صورت مرتب برگزار می‌کنند و هر مسجدی که در این حوزه ورود داشته، بازخوردهای بسیاری خوبی را نیز گرفته است.
البته باید تلاش شود تا این مباحث به صورت یک جریان در تمام مساجد رخ دهد و شاهد باشیم که هر مسجدی خدمات ویژه‌ای را به خانواده‌ها ارائه می‌دهد. این موضوعات در گفتمان امروز و دیالوگ ما با ائمه جماعات وجود دارد و امیدواریم به آن‌ها دست پیدا کنیم.
رسا ـ مقداری درباره رئوس دوره‌هایی که برای خانواده‌ها، نوجوانان و جوانان برگزار می‌شود، بیشتر توضیح بدهید؟
خانواده‌ای می‌تواند فرزندان را خوب تربیت کند که بنیان آن خوب شکل گرفته باشد. یکی از مهم‌ترین برنامه‌های ما «ترویج ازدواج آسان، آگاهانه و به هنگام» است. تلاش می‌کنیم ائمه جماعات بستر را برای این موضوع آماده کرده و افراد را بر آن تشویق و ترغیب کنند.
حتی در تهران تعداد زیادی مسجد داریم که صندوق‌های قرض‌الحسنه ویژه جوانان دارند. اگر جوان ازدواج به موقع، دقیق و با انتخاب درستی داشته باشد، مسیر زیادی از تربیت را طی کرده و به ماندگاری بنیان خانواده کمک میکند.
توجه دادن والدین به خطرات مسیر تربیت کودکان، همانند وجود آسیب‌های شبکه‌های اجتماعی، مجازی و تولیدات سینمایی و همچنین تلاش دشمن در جنگ نرم و خزنده علیه اعتقادات جوانان از جمله مهم‌ترین مسائلی است که می‌خواهیم در این دوره‌ها منتقل کنیم.
رسا ـ ویژه برنامه‌هایتان در مساجد برای ماه محرم چیست؟
تلاش ما آماده کردن مساجد برای بهره‌وری از فرصت محرم است. محرم بهاریست برای آشتی مردم و مؤمنان با فضای معنویت و دین. یعنی محرم کارکردی دارد که موضوعات دیگر ندارند؛ به همین دلیل امام راحل فرمودند: «محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است.»
بستر مسجد برای ما اولویت داشته و دوست داریم که مردم عزاداری‌های خود را نیز در مساجد برگزار کنند. به همین دلیل محتواهای لازم تبلیغی و ایده‌هایی که می‌تواند بر پویایی و کارآمدی مسجد کمک کند، برای ائمه جماعات مساجد ارسال شده است.
همچنین توصیه‌هایی درباره مراقبت از محتوای مراسم‌ها، اشعار، عزاداری‌ها، خوراک‌های محتوایی برای جوانان، برخی از آسیب‌ها همانند خرافات، احساس گرایی محض و استفاده از برخی علامت‌ها و دستاوردهای محرم در قالب بسته فرهنگی برای ائمه جماعات ارسال شده تا حقیقت مکتب نورانی تشیع بیان شود.
افزون‌بر این مسائل سعی‌مان بر این است که مراسم‌های عزاداری با شور و شکوه برگزار شود؛ چرا که به هر میزان مراسم‌های عزاداری و روضه ما پرشورتر باشد، نتیجه‌های بهتری می‌گیریم. حتی مراقبت از احساس برای غالب نشدن در مراسم عزاداری نعمت خدادادی است. شور و احساسی که عزاداری‌ها و عزاداران امام حسین(ع) دارند، فرصت گران‌بهایی برای استفاده و جهت دادن جوانان برای برقراری ارتباط با اهل‌بیت(ع) و فضای نورانی مسجد است. این موضوعات را نیز به کارگزاران مساجد مطرح کردهایم.
رسا ـ بعضاً شاهد وهن تشیع در برخی مراسم‌های عزاداری با تشویق و ترغیب برخی جریان‌های تفرقه افکن هستیم. برای جلوگیری از این مباحث نیز اندیشیده‌اید؟
مأموریت اصلی این موضوع بر عهده سازمان تبلیغات اسلامی است. چون کلیت سازماندهی مراسم‌های عزاداری بر عهده آن‌ها و ستاد شئون دینی است. ولی معتقدیم در رأس هر برنامهای وجود یک روحانی فاضل و دانش آموخته مکتب اهل‌بیت(ع) که اسلام را خوب فهمیده باشد، این جریان‌ها مشکل آفرین نخواهند بود.
ولی هر جا دست ما از دست روحانیت جدا شده و نظارت یک روحانی فاضل بر برنامه کمرنگ شده، آسیب را دیده و لمس کردهایم. درخواست بنده از تمام عزاداران و هیأت‌های عزاداری این است که حتما از یک روحانی فاضل در برنامه‌هایشان بهره گرفته و بر محتواها نظارت داشته باشند.
بنده معتقدم در کنار احترامی که باید برای مداحان قائل باشیم، چون برای ما عزیز هستند، مجالس را پرشور می‌کنند و باید پاس داشته شوند، ولی باید مراقبت کنیم. وقتی یک روحانی در پشت تریبون قرار می‌گیرد سال‌ها درس دین می‌خواند تا می‌تواند این قابلیت را پیدا کند. ولی بسیاری از عزیزان مداح در عین توان و اخلاصشان، درس آموخته دین نیستند و تحصیلات مرتبط را بسیاری از این‌ها طی نکرده‌اند؛ به همین دلیل لازم است نظارتی توأم با محبت، نگاه مثبت، ایجابی و بدون نفی کردن و خشونت نیز صورت گیرد. تلاش ما باید دوری از آسیب‌ها باشد.
رسا ـ برای انجام کارهای فرهنگی مسلماً باید کار پژوهشی قوی نیز صورت گیرد، شما از پژوهش‌های چه افرادی بهره می‌برید؟
دفتری در قم تحت عنوان «دفتر مطالعات و پژوهش‌های مساجد» داریم که تخصصاً وارد این حوزه شده و سخن کافی برای گفتن درباره مسجد داریم. در این دفتر پژوهش‌های بنیادین و کاربردی در حوزه مسجد و حتی امام جماعت صورت می‌گیرد. بهترین پژوهشگران حوزه علمیه قم در دفتر قم با ما همکاری می‌کنند و به ما مطلب ارائه می‌دهند. در این حوزه نقص و کمبودی نداریم، ولی مهم این است که چگونه عملیاتی شود. در تهران نیز با دانشگاه امام صادق(ع) در ارتباط هستیم.
رسا ـ سخن پایانی شما چیست؟
خبرگزاری رسا از جمله خبرگزاری‌های متین و أثرگذار جامعه ما است. خبرگزاریست که دارای اصالت حوزوی بوده و توانسته طی این سال‌ها تریبون حوزه و روحانیت باشد و جریان سازی و فرهنگ سازی خوبی داشته است. از اهتمام شما درباره مسجد نیز تقدیر و تشکر می‌کنیم.
/993/401/ر