سومین نشست از سلسله نشست‌های اقتصاد اسلامی برگزار شد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، سومین نشست از سلسه نشست‌های اقتصاد اسلامی درشب26آبان که با حضور حجت الاسلام سید عباس موسویان و ابوذر سروش از اقتصاد دانان کشور با محوریت بازار سرمایه اسلامی در کانون اندیشه جوان تهران برگزار شد.
در ابتدای این مراسم حجت الاسلام موسویان عضو هیات امنای دانشگاه امام صادق گفت: بحث از بازار سرمایه اسلامی از دو مبحث تشکیل می‌شود بحث نخست اصول و مبانی بازار اسلامی و بخش دوم واقعیت عینی بازار اسلامی چرا که معتقد هستیم که این بازار برپایه قواعد و ضوابط اسلامی شکل گرفته است هرچند در انجام و اجرای آن سهل انگاری صورت بگیرد.
وی با اشاره به اینکه هر بازار قطع نظر از اسلامی و غیر اسلامی از دو رکن شکل می‌گیرد ادامه داد: نخست بازارها براساس یک سری احکام وتعالیم شکل گرفته است و دوم اینکه ابزارهای که در این بازار مورد داد و ستد قرار می‌گیرد این ها را می‌توان وجه شباهت بازارهای اسلامی و غیر اسلامی نیز خواند.
این کارشناس اقتصادی وجه تفاوت اقتصاد اسلامی با غیر اسلامی پرداخت و گفت: همه ارکان عناصر دربازار اسلامی براساس قواعد و قوانین شرعیت اسلامی شکل گرفته است و هدفش در بازار سرمایه گرفتن سود با معیارهای اسلامی است ولی در بازارهای غیر اسلامی به دست آوردن سودحداکثری است.
حجت الاسلام موسویان ادامه داد: ما منکر سود در بازارهای اسلامی نیستیم نکته‌ای که در این سود مدنظر است نگاه آخرت گرایانه و با چهارچوب‌های شرعی حاصل می‌شود و این قواعد و ضوابط ما را ازآسیب2های جدی سود نگاه می‌دارد.
وی عنوان کرد: بازارهای اسلامی به دو بخش بازار پول و بازار سرمایه تقسیم می‌شود و بانکداری در بین این دو بخش تقسیم می‌شود.
این کارشناس اقتصادی اظهار داشت: محور بانکداری غرب علاوه بر سود که اساس بازارهای غرب است نوع دیگری از سود است که بهره نامیده می‌شود در بهره مالکیت از مردم قطع می‌شود و به بانک واگذارمی‌شود و روابط حقوقی به وسیله همین بهره است که در این صورت تابع قرار داد است نه قوانین اقتصادی.
حجت الاسلام موسویان ادامه داد: در اقتصاد اسلامی پولی که در بانک قرار می‌گیرد درفعالیت های اسلامی و شرعی مصرف می‌شود که در این صورت بخشی ازسود را بانک برمی‌دارد و بخش دیگر از سود در اختیار شخص سپرده گذار قرار می‌گیرد.
وی ابراز داشت: در اقتصاد سیوسیالیستی نیروی انسانی مقدم می‌شود و سود و حقوق عوامل تولید کنار گذاشته می‌شود و در اقتصاد کاپیتالیسم برعکس این قضیه اتفاق می‌افتد اما در اقتصاد اسلامی به هردو نیروی انسانی و حق و حقوق عوامل تولید سهم قائل می‌شود.
این کارشناس اقتصادی عنوان کرد: در سرمایه داری متعارف و غیر شرعی نوعا ابزارها و اوراقی استفاده می‌شود که برخی از این موارد مطابق با موازین اسلام و برخی خلاف آن است واین اوراق به سه دسته اوراق قرضه ،عادی وممتاز تقسیم می‌شود.
حجت الاسلام موسویان در بیان اوراق قرضه گفت: اوراق قرضه اوراقی است که مبتنی بر عقد قرض طراحی شده و دارنده آن سودی را مازاد بر قرض دریافت می‌کنددربسیاری ازکشورهای غیر اسلامی وقتی دولت از مردم می‌خواهد وام بلند مدت بگیرد معمولا این کار را انجام می‌دهد؛ اوراق قرضه به سبب داشتن ربا جای در اقتصاد اسلامی ندارد.
وی با تعریف اوراق سهام عادی ادامه داد: سهام عادی نوعی دارایی مالی است که نشان دهنده مالکیت در یک شرکت است و شرکت‌ها ازاین ابزار برای تامین مالی خود استفاده می‌کند؛در این سهام شخص سهام دار حق مالکیت بخشی از شرکت رادارد و در فعالیت‌های آن نیز حقوقی دارد.
این کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد: از دیدگاه اسلام نگه‌داری،استفاده و فروش این نوع از سهام اشکالی ندارد به شرطی که شرکت از شرکت های که تولید نامشروع می‌کند نباشد.
حجت الاسلام موسویان عنوان کرد: بحث سهام و بررسی سهام در زمان جنگ‌های صلیبی از جهان اسلام به کشورهای اروپایی کشیده شد ولی نباید از این موضوع که آن‌ها به این قضیه چهارچوب و ضوابط دادن غافل شد.
حجت الاسلام موسویان در بیان سهام ممتاز پرداخت وگفت: کلمه ممتاز به معنای متمایز است وشخص دارای سهام ممتاز حق رای در فعالیت‌های آن شرکت و یا بنگاه را ندارد ولی در صورت ورشکست شدن شرکت نخست سرمایه این افراد بازگردانده می‌شود؛ازدیدگاه اسلام بخشی از این سهام مقبول و برخی دیگر رد است.
وی در پایان ابرازداشت: آنچه از سهام اسلامی در جامعه بین الملل مطرح است سهام صکوک است.
در ادامه این مراسم ابوذرسروش استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی به ایراد سخنرانی پرداخت و اظهار داشت: بررسی بحران مالی از سال 2002تا 2010نشان می‌دهد که عمده بورس‌های دنیا دچار افت شده بودند و تنها کشوری که کمتر دچار رکود شد کشور ایران بود.
وی در بیان ساختار بازار سرمایه ایران گفت: این ساختار یک ساختار منظم و منسجم است که منجر به بهبودی کار این سازمان شده است.
این کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: چهار بازار بورس مطرح کشور بورس اوراق بهادار تهران، کالای بورس، فرا بورس وبورس انرژی است.
سروش درخصوص صندوق‌های سرمایه گذار گفت: این دسته از نهادهای مالی برای سرمایه گذاری غیر مستقیم مردم تعبیه شده‌اند صندوق سرمایه گذار برای افراد مبتدیی که قدرت ریسک ندارند تهیه شده و افراد سرمایه خود را در اختیار افراد متخصص قرار می‌دهند و ازاین طریق بازدهی متنوعی را دریافت می‌کنند.
وی با اشاره به اوراق مشارکت گفت: ویژگی اصلی این اوراق این است که چون مبتنی بر عقد و قرارداد است مردم می‌توانند روی آن‌ها حساب قطعی کنند و به راحتی به خرید و فروش آن بپردازند و ازآنجا که این اوراق یکی از راه های مطمئن برای تامین مالی اجرای پروژه‌های کوچک و بزرگ است در بسیاری از کشورها ازآن استفاده می‌شود.
این کارشناس مسائل سیاسی درپایان به اوراق گواهی‌های امتیاز تسهیلات بانک مسکن اشاره کرد و افزود:در ابتدا این سهام را در بازارهای غیررسمی مانند بنگاه‌ها و بازارها با قیمت‌های متفاوت خریداری می‌شد ولی با ورود این سهام در بازار بورس فرا بورس از نرخ‌های متفاوت فاصله گرفت و براساس ضوابط دقیق و بررسی شده در اختیار مردم قرار گرفت./877/201/ب3