روشنفکری اسلامی مبتنی بر نظام توحیدی است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام داوود مهدی‌زادگان مدیر گروه پژوهشی مطالعات نظری سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی، امروز در نشست نقد و بررسی جامعه‌شناختی و فلسفی روشنفکری دینی و ارتباط آن با آکادمی و رکود در علوم انسانی، که در پژوهشگاه علوم انسانی برگزار شد، گفت: روشنفکری دینی نوعی ابهام دارد که اگر برطرف نشود محل بحث خواهد بود.

وی افزود: از دو زاویه می‌توان به نقد فلسفه شناختی روشنفکری دینی پرداخت که در یک نگاه روشنفکری دینی اساسا به یک گروه یا جریانی از متفکران با خصوصیات خاص اطلاق می‌شود و در نگاه دیگر روشنفکری دینی یک پروژه دیده می‌شود حالا این پروژه نیز می‌تواند پژوهشی باشد.

مدیر گروه پژوهشی مطالعات نظری سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی، عنوان کرد: برخی سیدجمال را پیشگام روشنفکری امروز می‌دانند که بعد از او محمد عبدو و رشید رضا آن را پیش بردند در حالی که علامه اقبال لاهوری این بحث را پیش برده و بازخوانی تفکر دینی داشته است.

حجت‌الاسلام مهدی‌زادگان با اشاره به مشخصه اول روشنفکری اسلامی نسبت به روشنفکری دینی، اظهار داشت: واژه روشنفکری دینی نوعی ابهام دارد که در روشنفکری اسلامی چنین نیست مشخصه‌های روشنفکری اسلامی مبتنی بر نظام توحیدی است که تمام تفکر آن بر این مدار می‌چرخد اما این نوع نظام معرفتی در روشنفکری دینی وجود ندارد.

در روشنفکری اسلامی عقلانیت و تعبد با هم سازگار هستند

وی در ادامه بیان داشت: مشخصه دیگر روشنفکری اسلامی تعبد است که روشنفکری دینی آن را قبول نداشته و مدعی است که با عقلانیت سازگار نبوده و در مقابل آن ایستادگی می‌کند اما در روشنفکری اسلامی هیچ ناسازگاری بین امر عقلانی و تعبدی وجود ندارد و اساسا عقلانیت با تعبد با هم سازگار هستند.

روشنفکری اسلامی دغدغه حفظ دیانت و ایمان مردم را دارد

مدیر گروه پژوهشی مطالعات نظری سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی، با اشاره به وجه تمایز دیگر روشنفکری دینی و اسلامی ابراز کرد: ویژگی دیگر روشنفکری اسلامی دغدغه حفظ دیانت و ایمان مردم است که مساله آن معاصرت است که تلاش دارد خلوص دینی را به هم بزند، اما روشنفکری دینی دغدغه تجدد دارد و مساله آنها دیانت است بنابراین تمام تلاش آنها این است که مسلمانی فرسایش یابد تا نتواند در برابر تجدد قد علم کرده و مقاومت داشته باشد که نمونه آن سلفی‌گری امروز است.

روشنفکری اسلامی معرفت انتقادی با گستره جهانی دارد

حجت‌الاسلام مهدی‌زادگان، با اشاره به تفاوت دیگر روشنفکری اسلامی و دینی افزود: در اندیشه روشنفکری اسلامی اشخاص بر اساس تفکر اسلامی به معرفت انتقادی در عرصه‌ سیاسی و اجتماعی با گستره جهانی دست می‌یابند که این اندیشه انتقادی در روشنفکری دینی دیده نمی‌شود به ویژه که اساسا در روشنفکری دینی اصلا نگاه انتقادی به غرب و تجدد وجود ندارد./807/202/ب1