نگاه گزینشی به علم و تکنولوژی غرب مانع تمدنسازی اسلامی است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسرو پناه، رییس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، پیش از ظهر امروز در اولین کارگاه آینده پژوهی جنگ نرم که از سوی سازمان بسیج اساتید کشور در مجتمع یاوران مهدی جمکران قم برگزار شد، در رابطه با آسیب شناسی تمدن سازی اسلامی، اظهار داشت: اولین مانعی که در جهان اسلام با آن روبه‌رو هستیم گمانه غلطی است که فکر می کند تمدن در خلأ به وجود می‌آید.
نگاه غرب ستیزانه انقلابیون پشتوانه‌ای مدلّل دارد
وی با بیان این که ما یک نگاه غرب ستیزانه با یک پشتوانه مدلّل داریم، افزود: غرب وقتی به قدرت علمی دست یافت به استعمارگری و تاراج منابع و آسیب زدن به فرهنگ کشورهای دیگر پرداخت به همین جهت انقلابیون یک نگاه غرب ستیزانه دارند و این نگاه را در تمدن هم سرایت می‌دهند و می‌گویند باید تمدن جدید اسلامی بسازیم ولی نباید از تمدن مدرن غرب بهره ببریم که این تفکر خودش یکی از موانع تمدن سازی است.
رییس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه با بیان این که تا ما تمدن غرب را به خوبی نشناسیم نمی توانیم به تمدن سازی بپردازیم، ابراز داشت: یک بخش از تمدن غرب استعمارگری است و بخش‌های دیگری هم دارد که به تولید علم پرداخته‌اند و ما نباید دچار مغالطه جزء و کل شویم زیرا همیشه تمدن‌های جدید بر تمدن‌های قدیمی سوار شده‌اند و رشد پیدا کرده‌اند؛ اگر تمدن غرب به ترجمه آثار اسلامی نمی‌پرداخت رنسانس اتفاق نمی‌افتاد و اگر ما می‌خواهیم تمدن نوین بسازیم باید بر تمدن غرب اشراف داشته باشیم و آن را به صورت عمیق بشناسیم.
نگاه مثبت به غرب مانع تمدن سازی اسلامی
وی با اشاره به این که در کشور ما کسانی هستند که به غرب یک نگاه مثبتی دارند، گفت: مانع دوم این افراد و اندیشه آنها است که تمدن غرب را فقط همین علم و تکنولوژی پیشرفته غرب می‌دانند و به عقبه این تمدن توجه ندارند که در نسانس چه چیزی اتفاق افتاد؛ اگر انسان سوبژکتیویسم( عقلانیت خود بنیان) و اومانیسم(اصالت انسان) و سکولاریزم(جدایی دین از سیاست) را نشناسد نمی تواند به خوبی به اندیشه تمدنسازی برسد.
حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه با بیان این که مبانی، معانی را می سازند، اظهار داشت: ما نباید به این سادگی فقط با نگاه به دستاوردهای یک تمدن از آنها پیروی کنیم و به ریشه این تمدن توجه نکنیم؛ این آسیب را در اثار خیلی از اندیشمندان عرب و حتی روشنفکرانی مانند بازرگان و شریعتی هم مشاهده می‌کنیم که به مبانی رنسانس توجه نداشته‌اند و نگاه گزینشی به تمدن غرب داشته اند و توجه نداشتند که عمق معرفتی هویت مدرن از نگاه کانت و هگل و دیگر اندیشمندان چه بوده است.
وی مانع سوم تمدنسازی نوین اسلامی را عدم تفصیل میان علوم تجربی و اندیشه‌ای دانست و تصریح کرد: بخشی از علوم غربی علوم بشری هستند و مبانی فکری در آن اثری ندارد و بخشی از علوم هم به مبانی برمی‌گردد و با تغییر مبانی گزارها هم تغییر می کنند که علوم انسانی و اجتماعی اکثرا این گونه هستند و باید با استفاده از نگاه اسلامی و مبانی اسلامی نوع نگاه خود را به طبیعت عوض کنیم.
رییس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه تفسیر غلط از جامعیت اسلام را مانع چهارم تمدن سازی اسلامی دانست و افزود: گاهی اوقات برخی افراد خود را نازل منزله امام معصوم(ع) می‌دانند و در برخی دانشگاه‌ها دانشگاهیان می‌خواهند تمام علوم را از قرآن استخراج کنند و می گویند قرآن کتاب جامع است در حالی که آن جامعیت مال پیامبر(ص) و معصومان(ع) است و قرآن فقط یک اصول را در اختیار ما قرار می‌دهد تا به رشد برسیم؛ الان برخی افراد تلاش می کنند که جدول مندلیف را از قرآن استخراج کنند و این یک مانع جدی در برابر تمدن سازی اسلامی است.
انقلاب ظرفیت تمدن سازی را دارد
وی با بیان این که مانع پنجم فقدان مؤسسات علمی در حوزه تمدن سازی است، تصریح کرد: اگر چه که مؤسسات علمی خوبی وجود دارد ولی با رویکرد تمدنی کار نمی‌کنند و فرق توسعه با تمدن این است که توسعه مربوط به رشد در داخل است ولی تمدن تأثیر گذاری بر دیگر جوامع است که انقلاب اسلامی این ظرفیت را دارد اما به دلیل فقدان مؤسسات تمدن ساز نمی‌توانیم از این ظرفیت استفاده کنیم.
حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه اجرای اقتصاد مقاومتی را نیازمند تئوری پردازی در این زمینه دانست و گفت: آخرین مانع نبود ساختارهای تمدن ساز است زیرا ساختارها حزبی ما تمدن ساز نیست بنابراین جواب نمی‌دهد؛ این موانع نباید ما را دلسرد کند بلکه باید از ظرفیت انقلاب اسلامی در این زمینه استفاده کنیم و به لحاظ فرهنگی و تربیتی به تمدن سازی بپردازیم و باید با شناسایی و مدیریت استعدادها عقبه فکری برای این تمدن ایجاد کنیم./843/202/ب2