حوزه انقلابی دنیا را از علم و عالمانش متحیر می‌کند
اشاره: با مرور تاریخ ایران در می‌یابیم حوزه علمیه و روحانیان از صدر اسلام تا کنون نقش بسزایی در ترسیم افق فکری جوامع را عهده دار بوده اند و در مواقع حساس مردم با تأثیرپذیری از مراجع و روحانیت توانسته اند مهم‌ترین رخدادهای یک کشور را رقم بزنند که از بزرگ‌ترین این رخدادها می توان انقلاب اسلامی را که با رهبری یک مرجع دینی شکل گرفت نام برد.
خبرنگار خبرگزاری رسا، با توجه به نقش بسزای مدیران حوزه در تربیت و شکل گیری تفکر طلاب، با مدیر مدرسه علمیه علوی، حجت الاسلام مهدی اقبالی که از مدیران انقلابی حوزه علمیه به شمار می رود، گفت‌و‌گویی ترتیب داده که در ذیل تقدیم خوانندگان محترم می شود.
رسا ـ لطفا از فعالیت‌های مدرسه برای ما بگویید.
مدرسه علوی از سال 1381 با نظارت مدیرت حوزه علمیه قم تأسیس شد و از همان ابتدا سه رویکرد در مدرسه به عنوان سیاست های کلی مدرسه در نظر گرفته شد. در ابتدا مصمم بودیم در زمینه فعالیت های پژوهشی زمینه مناسبی برای طلاب فراهم کنیم و مدرسه علوی از معدود مدارسی است که از سال1381 در آن کار پژوهشی صورت می گیرد.
استمرار فعالیت های پژوهشی
برای کارهای پژوهشی سه محور قرار دادیم که عبارت بودند از الف) فعالیت های پژوهشی به کلاسی برگزار می شد و اساتید برای طلبه ها تحقیقات پژوهشی در نظر می گرفتند. ب) هر طلبه موظف شد بعد از پایان هر پایه یک پژوهش که از ابتدای سال تحصیلی روی آن کار کرده بود ارائه دهد. ج) طلبه های پایه ششم موظف بودند قبل از فارغ التحصیلی پایان نامه پژوهشی ارائه دهند و گرفتن مدرک فارق التحصیلی به واسطه ارائه این پایان نامه قابل دریافت بود. الحمدلله به گونه ای فعالیت های پژوهشی مدرسه ادامه یافت که کم کم ریشه ای در دل حوزه پیدا کرد و معاونت پژهش حوزه علمیه راه اندازی شد.
تشکیل گرو ه های علمی با حضور اساتید از فعالیت های دیگر مدرسه علوی است که می توان گروه های ادبیات،فقه و اصول و گروه تربیتی را از این گروه های علمی نام برد، وظیفه این گروه ه علاوه بر شناسیایی آسیب ها، راه کار دادن برای رفع آن در مدرسه است.
کانون های علمی خودجوش طلبگی از دیگر موارد فعالیت های مدرسه علوی به شمار می رود که هر سال به شمار آن ها اضافه می شود، یکی از این کانون ها، کانون اندیشه ولایت است که بررسی و مطالعه کتب وآثار حضرت آقا را عهده دار است و توانسته اند به طور مستقیم با دفتر آقا ارتباط برقرار بکنند و موفق هم هستند.
مدرسه علوی هرساله به غیر از آزمون کتبی آزمون شفاهی برای کلیه پایه ها در روز معین و مشخصی برگزار می کند که نتیجه آن در کارنامه دو نیم سال به طلبه داده می شود البته در کنار کارنامه نقاط ضعف و قدرت طلبه در این آزمون به صورت خصوصی توسط مدیر مدرسه به طلبه ابلاغ می شود. در ضمن تمام این کارها مراسم تجلیل از طلاب ممتاز به منظور تشویق این طلاب و ترغیب طلاب ضعیف در مدرسه برگزار می گردد.
آموزش مهارت های طلبگی بر حسب نیاز روز جامعه
از دیگر فعالیت های مدرسه علوی آموزش های کاربردی پژوهشی به صورت کارگاهی است که توسط اساتید متخصص برگزار می گردد و هدف کلی از تمام این فعالیت‌ها فراهم کردن زمینه رشد، برای طلاب است.
دروس اخلاق عمومی به صورت متداوم در مدرسه علوی برگزار می شود و از اساتید خبره در این زمینه استفاده می کنیم، در کنار این برنامه ریزی برای طرح تربیتی است که افرادی به عنوان مربی در مدرسه حضور دارند و هر مربی تعدادی از طلبه ها زیر نظرش قرار می گیرند و باید بر مباحث آموزشی، اخلاقی، تربیتی، بصیرتی، ورزشی و سلامت نظارت کنند، نتیجه این نظارت کاهش انواع مشکلات طلبه و مدرسه است.
بعد از مراحل آموزشی، پژوهشی، اخلاقی و تربیتی سعی کردیم سطح توانایی مدیریتی و فرهنگی طلبه را در مدرسه ارتقاء داده تا طلبه‌ها را در دوران طلبگی با فعالیت های و نحوه مدیریت این عرصه آشنا کنیم و این زمینه شکل گیری گروه موفق ناصحین امین را فراهم کرد. طلاب عضو گروه ناصحین امین فصل تابستان در مناطق محروم در عرصه های نمایشی، قصه گویی و تبلیغ، جوانان و نوجوانان را جذب می کنند، وعلاوه بر اینکه به تبلیغ و ترویج دین می پردازند خودشان هم در این زمینه تجربه می گیرند و در آینده می توانند به جامعه کمک کنند. چنین طرحی که از بازخورد خوبی برخوردار است نیاز به حمایت زیادی دارد؛ لذا پیشنهاد می شود مراتبی جهت حضور طلاب ولایت مدار و کارامد که در تابستان وقت فراغت زیادی دارند در مناطق محروم فراهم شود تا بتوانند تجربه پیدا کنند و در زمینه تبلیغ و ترویج تشیع فعالیت کنند.
با توجه به اینکه معتقدیم، علاوه بر موارد آموزشی طلاب باید مهارت های طلبگی را برحسب نیاز روز جامعه فرا بگیرند، در مدرسه کلاس های آموزش تخصصی زبان عربی و مهارت های قبل و بعد از ازدواج برگزار می کنیم.
رسا ـ ویژگی ها و شاخصه های حوزه انقلابی را بیان کنید و توضیح دهید نقش حوزه و طلاب در زمینه انقلابی ماندن حوزه چگونه باید باشد؟
در زمینه انقلابی ماندن حوزه همان گونه که در روایات امامان و بزرگان هرچیزی را دارای آفت دانستند نمی توان حوزه را از این آفت ها مبری بدانیم؛ با توجه به اهمیت و تأثیر گذاری حوزه در شکل گیری انقلاب، حوزه موتور محرک به وجود آورنده انقلاب بود که تمام فعالیت هایی که منجر به انقلاب شد، شروعش از حوزه صورت گرفت و هرچیزی که الان داریم را اگر مدیون حوزه ندانیم جفا کرده ایم؛ چنین پایگاهی با این همه پتانسیل قوی که در دل انقلاب بوده است ممکن است دچار آسیب گردد و باید در مقابل این آسیب ها چاره اندیشی شود.
ما با گذر از مرحله انفجار نور، اکنون در مرحله فراهم کردن زمینه های صبح ظهور هستیم؛ از این رو نیاز کنونی جوامع بشری با زمان گذشته فرق کرده و حوزه باید نیازهایی که در عرصه شبهات، اسلام ستیزی و بسیاری از بحران های اخلاقی و اجتماعی که در جامعه به وجود آمده و به انسانیت ضربه می زند، برطرف کند.
حوزه هویت انقلابی بودن و جایگاه اصی خودش را حفظ کند
رسالت حوزه در جامعه کنونی به غیر از ترویج و تبلیغ معارف دینی و رفع بحران های اخلاقی، حفظ هویت انقلابی بودن و جایگاه اصیل حوزه به منظور حفظ مبانی و اصول انقلاب است. به همین جهت احساس خطر حضرت آقا نسبت به انقلابی ماندن حوزه یک دغدغه بسیار صحیح است. و در راستای رفع این دغدغه باید ابتدا ویژگی های حوزه و طلبه انقلابی را شناسایی کنیم، دید عام نگری را از حوزه انقلابی کنار بگذاریم و یک تعریف مشخص کاربردی را برای حوزه و طلبه انقلابی انتخاب کنیم.
طلبه انقلابی موضعش در برابر دشمن مشخص است
طلبه انقلابی یک عالم زبر دست است، طلبه انقلابی مهارت‌ها و فوت‌وفن طلبگی را برای حضور در صحنه های مختلف دارد، طلبه انقلابی یک طلبه پاک و مهذب است که هوای نفسش به آن غلبه نمی کند، طلبه انقلابی نباید دنیا گرا باشد و صرفا دنیارا یک عرصه گذرا بداند، طلبه انقلابی بی شک فریب دشمنان اسلام را نمی خورد، طلبه انقلابی همان گونه که در قرآن آمده است موضعش در برابر دشمن مشخص است، طلبه انقلابی در همه عرصه ها حضور دارد، وقتی این مشخصات در یک طلبه به وجود آمد بی شک رشد می کند.
حوزه انقلابی یک معنا و مفهوم ظاهری و شعاری ندارد
حوزه انقلابی دنیا را از علمش و علمایش متحیر می کند، حوزه انقلابی باید ولایت مدار باشد و رکن اساسی که همه چیز بر محور آن می چرخد را فراموش نکند، ممکن است سلیقه ها فرق کند اما این بدان معنا نیست که این محور را فراموش کند، یک حوزه انقلابی نباید فریب افکار منحرف را بخورد، به طور کلی حوزه انقلابی یک معنا و مفهوم ظاهری و شعاری ندارد بلکه در حوزه عمل فعالیت می کند و این حوزه انقلابی است که می تواند در همه عرصه ها حضور فعال و چشمگیر داشته باشد.
انقلابی ماندن حوزه ثمره حمایت بی دریغ مراجع از طلاب انقلابی خواهد بود
این را باید همه بدانند که ساز و کار حوزه و طلبه انقلابی باید از مدارس شروع و سرمایه گزاری شود؛ باید با پرهیز از افراط و تفریط کارگروه هایی از افراد صاحب نظر و صاحب اندیشه که درد نظام و انقلاب دارند تشکیل شود و راهکارهای کاربردی برای این موضوع ارائه گردد؛ اما نکته سوم حمایت بی دریغ بزرگان از حرکات انقلابی طلاب و مدارس علمیه است که ثمره آن یک حوزه و طلبه انقلابی است. و پیشنهاد بنده برای رفع دغدغه های رهبری نسبت به انقلابی ماندن حوزه این موارد است.
رسا ـ مسؤولان انقلابی چگونه می توانند از نفوذ دشمن جلوگیری کنند؟
به صورت کلی دشمن حساب شده و دقیق وارد می شود، غفلت از دشمن موجب آسیب شده و این تصور که اگر دشمن روی خوشی به ما نشان داد دشمنی آن برطرف می شود تصور غلطی است، قاعده کلی این است که از نقشه های دشمن غافل نشویم ، دشمن از طرق مختلف نفوذ می کند که اگر تیز بینی و هوشیاری در این زمینه وجود نداشته باشد دچار مشکل می شویم. دشمنان اسلام بسیار با حوصله عمل می کنند. متاسفانه اخیرا به گوشمان رسیده است که یکی از فرزندان مسؤولین با بعضی از معاندین دیدار کردند که این خودش یکی از موارد نفوذ است، و این موارد به جامعه ضربه می زند در این قضیه بزرگان باید حتی با فرزندان خود اتمام حجت کنند، قصه نوح و فرزندش را که همه می دانیم؛ اما اکنون این شهامت و شجاعت در برخی خواص وجود ندارد که خانواده خود را رها کنند، تشکیلات ما باید با این موضوع به جدیت برخورد کند. متاسفانه در اینگونه موارد بوی مقابله با رهبری و آسیب رساندن به نظام استشمام می شود، این نمونه ها دور از انتظار نیست از این گونه افراد هر چند که مورد تأسف است، امروز ما در قبال خون شهدا مسؤولیم، این صحیح نیست که شهدای عزیز مدافع حرم ما در خارج از ایران در غربت جان خود را فدای این نظام کنند و عده ای در کشور این گونه برخورد کنند. هر چند که این نظام به حول و قوه الهی و رهبری حضرت آیت الله خامنه ای پابرجا خواهد ماند.
رسا ـ در پایان اگر صحبتی دارید، بیان بفرمایید.
در پایان از خبرگزاری رسا تشکر می کنم که یک خبرگزاری حوزوی به شمار می رود و فعالیت های چشمگیری انجام می دهد. به نظر بنده فعالیت ها و تلاش های مدارس علمیه نیاز به انعکاس دارد و این موضوع می طلبد که این خبرگزاری ارتباط خود را با مدیران معاونین و اساتید مدارس علمیه به منظور ارتقا سطح تهذیبی، تبلیغی و آموزشی حوزه افزایش دهد و اخبار فعالیت های مدارس را به جهت تبلیغ تشیع به صورت متداوم نشر دهد./874/پ200/س