علم گرایی بر خلاف اخلاق علم است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در تبریز، محسن جوادی، عضو هیأت علمی گروه معارف دانشگاه قم،  پیش از ظهر امروز در همایش علمی اخلاق در مکتب علامه طباطبایی(ره)  با بیان این علم بیشتر به معنای علم تجربی مد نظر است که یک فعالیت نظری و عملی است، اظهار داشت: علم در اصلاح فلسفی مفهوم عام تری را که مطلق دانش است را در حوزه خود دارد، در این جا مقصود علم به معنای علم تجربی است.

وی با اشاره به پنج صورت فعالیت عقلی است در مکتب ارسطو، ابراز داشت: سه مورد مربوط به فعالیتهای عقل نظری است که شامل شهود، حکمت و علم مرتبط با پدیدارها است، دو حوزه فعالیت عقل عملی است که مربوط به صناعات و تکنیک و حکمت عملی است که به دنبال  تغییر در آدم و بهتر کردن زیست انسانی است که به گونه ای ساختن حیات بشری را مد نظر دارد.

جوادی با بیان اینکه علم گرایی بر خلاف اخلاق علم است، افزود: اینکه همیشه باید از منظر علم به هر چیزی بنگریم برخلاف اخلاق علم است، اخلاق علم به دنبال ماهیت عملی و فعالیتهای علمی شامل تعلم و پژوهش است که غایات نیز می تواند موضوع اخلاق باشد.

وی با اشاره به معنای اخلاق ادامه داد: دو تلقی سنتی و تجربی از اخلاق وجود دارد، تلقی سنتی ریشه در گذشته و شاید در ادیان ابراهیمی دارد، این تلقی زندگی بهتر و سعادت آدم را شناسایی می کند و راه رسیدن به این سعادت را بیان می کند که از آن تعبیر به نظریه فضیلت  شده است، در تفکر سنتی اخلاق بر مدار روح است.

عضو هیأت علمی دانشگاه قم ادامه داد: بعد از هیوم که حس گرایی پرورش بیشتری پیدا کرد، در اندیشه هیوم روح و نفس از میان رفت و اخلاق به دانش رفتارهای منفعت گرایانه مبدل شد، در این تلقی از اخلاق انسان عمل محور بوده و روح را قبول ندارد.

وی ابراز داشت: دنیای امروز با یک بحران زیست محیطی رو به رو است، که در ارتباط با مسابقه قدرت و ثروت که بهره برداری بی حساب و با شتاب از طبیعت است تحقق یافته است، اگر از همان آغاز مسیر علم آموزی کمک به انسانها و با بهره برداری مناسب و بدون تخریب از محیط زیست باشد هرگز بحران زیست محیطی نخواهیم داشت.

جوادی با بیان اینکه این مشکلات با اختراع تکنولوژیهای جدید حل نمی شود، زیرا ریشه آن در درون انسان ها است، ادامه داد: بیشتر مشکل اخلاق در حوزه پژوهش علم است، سرقت علمی که متأسفانه این روزها به اعتبار کار علمی ما آسیب زیادی زده است و سختی جمع میان پژوهش و اخلاق از این مشکلات است.

وی با بیان اینکه اخلاق اصلاح گر درون آدمی و به تبع بیرون انسان است، خاطرنشان کرد: اخلاق چشم انداز جدیدی از حیات آدمی و جاودانگی او پیش چشم عقل می گشاید و سعادت آدمی را در گستره ای فراختر از حیات محدود دنیوی وی تعریف می کند، بنابراین فعالیت علمی باید در مسیری باشد که منفعت آن برای سعادت بشری باشد./۸۵۴/202/ب2