مرز ميان قدرت سخت و نرم در ديدگاه رئيس جمهور

به گزارش خبرگزاری رسا، در مناظره دوم انتخابات رياست جمهوري، حسن روحاني، يکي از نامزدهاي انتخابات گفت: «آنجايي که خواسته ايم برجام را به هم بزنيم؛ ديديم چه‌کار کردند؛ آمدند چگونه شهر هاي زيرزميني نشان دادند تا برجام را به هم بزنند؛ روي موشک شعار نوشتند تا برجام را به هم بزنند.». اين سخن روحاني که به نشان دادن شهر موشکي سپاه پاسداران اشاره دارد، واکنش کارشناسان مسائل سياست خارجي و ديپلماسي را برانگيخت.

سخنان آقاي رئيس جمهور در خصوص توان موشکي کشورمان و نقش سلبي آن در به ثمر رساندن توافق هسته اي از ابعاد مختلفي قابل بررسي است. بدون شک اين مورد اعلام شده از سوي آقاي روحاني با واقعيات گذشته و موجود همخواني ندارد و نشان دهنده رويکرد نادرست  ايشان در حوزه سياست خارجي کشور است. 

در جريان مذاکرات هسته اي، ايالات متحده آمريکا، تروييکاي اروپايي و حتي دو کشور چين و روسيه با رويکردي ايده آل گرايانه حضور پيدا نکرده بودند. نگاه آن ها نسبت به مذاکرات هسته‌اي، کاملا رئاليستي و واقع گرايانه بوده است. مطابق شناخته شده ترين گزاره هاي نگاه رئاليستي در نظام بين الملل،  ميزان "قدرت نظامي " يک کشور، مولفه اي است که قدرت چانه زني آن را در جريان مذاکرات، تنظيم معاهدات و قرار دادها و ... بالا يا پايين مي آورد. در چنين شرايطي جاي بسي تعجب و البته تاسف دارد که آقاي رئيس جمهور، قدرت سخت  جمهوري اسلامي ايران را تابعي از قدرت نرم ما در حوزه ديپلماسي و سياست خارجي قلمداد مي کند.

جاي هيچ ترديدي وجود ندارد که قدرت نظامي و مخصوصا قدرت موشکي جمهوري اسلامي ايران، برگ برنده ما در دوران مذاکرات هسته اي با اعضاي 5+1 بود، چنانچه اين قدرت نظامي، در دوران پسا برجام نيز برگ برنده ما در مقابل عهدشکني‌هاي واشنگتن و متحدان آن محسوب مي شود. به نظر مي رسد آقاي روحاني برجام را متغيري وابسته به توان ديپلماتيک کشور مي داند. اين تصور نه تنها نادرست است، بلکه با واقعيات جاري سازگاري ندارد. توافق هسته اي ايران و اعضاي 5+1 معلول قدرت سخت ماست نه قدرت چانه زني ما!

اين اظهارات آقاي رئيس جمهور نه تنها با واقعيات جاري در فضاي مذاکرات هسته اي سازگاري ندارد، بلکه زحمات تيم مذاکره کننده هسته‌اي کشورمان را نيز عملا زير سوال مي برد. قائل شدن وزن افراطي و  کاذب براي توان ديپلماتيک کشور و در مقابل، بازدارنده و سلبي جلوه دادن قدرت نظامي کشور در مذاکرات هسته اي نشان مي دهد که در نگاه کلان رئيس جمهور در حوزه سياست خارجي گره هاي کور و شکاف هاي زيادي وجود دارد. 

حتي در دنياي امروز، «قدرت سخت» مکمل «قدرت نرم» نيز نيست، بلکه بر آن غلبه دارد و ميان اين دو، نوعي رابطه از بالا به پايين متصور است. نکته مهم تر اينکه در شرايط بحراني فعلي منطقه و با توجه به تهديدات بالقوه و بالفعلي که عليه امنيت جهان اسلام و کشور وجود دارد، اظهاراتي از اين دست پالس هاي اميدوارکننده اي را به بانيان ايجاد ناامني در منطقه يعني واشنگتن و برخي متحدان غربي و عربي آن مخابره مي کند. به راستي چرا طرف مقابل بايد احساس کند که در سطوح کلان تصميم گيري و اجرايي نظام بر سر توان موشکي کشور اختلاف نظر وجود دارد؟ 

لازم است آقاي رئيس جمهور علاوه بر اصلاح سخنان خود در مناظره اخير، رويکرد مبنايي خود نسبت به نظام بين الملل و در نتيجه سياست خارجي کشور را تغيير دهد./۹۱۶/ ۱۰۲/ع

منبع: رسالت