ماه ذی الحجه؛ فرصتی فوق العاده برای نیل به کمال و سعادت

به گزارش خبرنگار خبگزاری رسا، آیت الله ناصری از اساتید برجسته اخلاق در یکی از درس های اخلاق اهمیت ماه ذی الحجه را مورر بررسی قرار می دهد و آنچه که می خوانید بخشی از سخنان این استاد اخلاق است:

در آستانه ماه شریف ذیحجه هستیم. امیدوارم تفضلات و عنایاتی که حضرت حق در این ماه به اولیایش می‌کند، شامل حال ما هم بشود، إن شاء‌الله. این ماه، ماه عجیبی است و فرصت فوق‌العاده‌ای است برای آن‌هایی که می‌خواهند به سوی کمال و سعادت، قدمی بردارند و رشدی حاصل کنند.

 اولیای الهی به این ماه، به ویژه به دهه اول آن، توجه خاصی داشته‌اند و بر اعمال و آداب آن مراقبه شدیدی می‌نموده‌اند. این ماه، ماه صعود و پرواز و ماه مغفرت رحمت الهی است. درباره فضیلت این ماه، در روایات اهل بیت(ع) تأکیدها و سفارش‌های متعددی به چشم می‌خورد؛ از جمله اینکه رسول خدا (ص) فرمودند: «انجام اعمال صالح در هیچ ایامی به اندازه دهه اول ذیحجه در نزد خدا محبوب نیست»، اصحاب پرسیدند: «حتی از ایام جهاد در راه خدا هم برتر است؟»، حضرت فرمودند: «حتی جهاد هم به پای آن نمی‌رسد، مگر جهادی که شخص در آن، جان و همه مالش را در راه خدا صرف کند».

ممکن است برای برخی این سؤال مطرح شود که ما تا حالا فکر می‌کردیم ماه مبارک رمضان از همه ماه‌ها و ایام، پرفضیلت‌تر است؛ در حالی که روایت فوق می‌گوید دهه ذی‌الحجه برتر است. در نهایت، کدام ماه، فضیلتش بیشتر است؟

برای این سؤال که ماه رمضان برتر است یا ماه ذیحجه به چند صورت می‌توان جواب گفت: اول اینکه بگوییم روایت فضیلت ماه مبارک رمضان به روایات ماه ذیحجه تخصیص می‌خورد و حاصلش این می‌شود که ماه مبارک رمضان، افضل از همه ماه‌ها، و ایامش، افضل از همه ایام، و ساعاتش، افضل از همه ساعات، الا ماه ذیحجه که این ماه، افضل از همه است. این استدلال، طبق ضوابط علمی هم درست در می‌آید. نتیجه اینکه ماه ذیحجه، افضل از جمیع ماه‌ها است که علت این برتری را هم بیان خواهیم کرد.

ثانیاً ممکن است بگوییم این برتری‌ها، جهتی و حیثی است، یعنی از جهتی ماه رمضان برتر است و از جهتی دیگر، ماه ذیحجه برتر است؛ برای مثال می‌توان گفت از حیث دعا و مهمان حق بودن و عمومیت مغفرت الهی، ماه مبارک رمضان برتر است و از حیث درجه و مقام و تجلیات ولایت، ماه ذیحجه برتری دارد، به هر حال ماه ذیحجه، ماه دعا است و ماهی است که نزد خدا خیلی عزیز است. ماه‌ها، مخلوق خدا و نزد او عزیز هستند، لکن ماه ذیحجه، آثار دیگری دارد و بنده‌ها می‌توانند به واسطه رفتن در خانه حق و التجا بردن به حق و توبه و انابه کردن در این ماه، نتایج ویژه‌ای بگیرند.

اعمالی که در این ماه وارد شده، دارای فضائل عجیب است، از جمله روزه گرفتن، حضرت موسی بن جعفر(ع) فرمودند: هر کس روز اول دهه ذیحجه را روزه بگیرد، خداوند برای او ثواب روزه هشتاد ماه را می‌نویسد، پس اگر ۹ روزه دیگر دهه را هم روزه گرفت؛ ثواب روزه یک عمر را به او می‌دهند، روزه قضا یا روزه استیجاری هم داری، در این ایام بگیر که همان ثواب برایت هست، خلاصه آنکه از حیث فضیلت و قرب به حق، ماه ذیحجه، ماهی عجیب است.

دعاهای زیبا و عجیبی برای این ماه هست که در کتاب مفاتیح الجنان ذکر شده و سفارش شده که آن‌ها را بخوانند. حضرت حق با این همه عظمتش و با این همه مخالفت‌های من و امثال من، در عین حال فرموده است: به در خانه من بیایید. در قرآن فرمود: «وَقَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ»، بخوانید مرا، دعاهایتان را اجابت می‌کنم، در آیه شریف دیگری است که «قُلْ مَا یَعْبَؤُاْ بِکمُ‏ْ رَبىّ‏ِ لَوْ لَا دُعَاؤُکُمْ»، بگو: اگر دعاهای شما نبود، خدا اصلاً به شما اعتنا نمی‌کرد، اگر دعاهای شما و تضرع و زاری شما نباشد، خدا به شما اعتنا نمی‌کند.

در روایتی دیگر هست که «اِنَّ اللّه‏َ یُحِبُّ اَنْ یُسْاَلَ»، خدا دوست دارد که از او درخواست شود، خدا دوست دارد بنده‌هایش در خانه‌اش بروند و بگویند؛ خدایا! به ما عطا کن. کریم، عطا و کرم را دوست دارد. حضرت حق، خالق هر شخص کریمی است، همه انسان‌های کریم، مخلوق او هستند؛ لذا خداوند، فوق هر کریم است و هر چه بخواهیم، عنایت می‌کند.

حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: «عَلَیْکُم بِسِلَاحِ الْأَنْبِیَاء»، بر شما باد به صلاح انبیا، عرض کردند: یا رسول الله! اسلحه انبیاء چه بوده است؟، فرمودند: «دعا»، دعا، اسلحه انبیاء است، هر چه می‌خواهید از خدا بخواهید که همه چیز در دست او است، حالا اگر ناصری یک تقاضایی داشت و چهار روز به در خانه خدا رفت و به او ندادند، مأیوس نشود.

حضرت امیر(ع) می‌فرمایند: «مَن استَدامَ قَرْعَ البابِ وَ لَجَّ وَلَجَ»، کسی که در زدن را ادامه دهد و پافشاری کند، به مقصود می‌رسد، کسی که در یک خانه‌ای را مرتب بزند، آخر در را به رویش باز می‌کنند و نمی‌گذارند بسته بماند، مخصوصاً در این زمان‌ها که بسیار با شرافت و با عظمت هستند. چنین موقعیت زمانی در اختیار ما هست.

حضرت نبی اکرم(ص) فرمودند: «مَا مِنْ أَیَّامٍ أَزکَی عِندَ الله تعالی وَ لاَ أعظَمَ أجراً مِن خَیرٍ مِنْ عَشْرَ اْلأضْحَی»، هیچ ایامی نزد خدا، پر برکت‌تر و پر اجرتر از دهه اول ذیحجه نیست، منظور این است که ماه ذیحجه، ظرفی است برای استجابت دعاها و قبولی توبه‌ها و رسیدن به مقامات معنوی. ماه ذی‌حجه، یک سکوی پرش به قرب حق و رضایت حق و سعادت ابدی و تکامل است.

برادران! این فرصت چند روزه در این ماه را غنیمت بشماریم و بر ذکرها و دعاهایی که دارد مواظبت کنیم، دعاهای وارد شده در این ماه را مرحوم حاج شیخ عباس قمی در مفاتیح الجنان نقل کرده‌اند که دعاهای عجیب است؛ مثل دعایی که حضرت امیر(ع) در این دهه می‌خواندند و سفارش می‌کردند که همه بخوانند.

توجه کنید که اهم دعاهای ما در این ماه مقدس، دعا برای فرج امام زمان(عج) باشد. این مسأله فراموش نشود، اگر دعایتان را برای فرج حضرت قرار دادید، خداوند به احترام آن دعا، دعاهای دیگر شما را نیز اجابت می‌کند؛ به خصوص که پشتیبانش، صلوات بر محمد و آل محمد باشد. /۱۳۲۴/ت۳۰۳/ج