راه مدرس ازشعار تا عمل
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از روزنامه قدس، در هر تقویمی، سالروز شهادت آیت الله مدرس به روز مجلس نشان دار شده است. اما واقعاً نمایندگان مجلس توانستهاند در طراز او باشند؟
مجلس اگرچه در دورههای مختلف شاهد بروز و ظهور جریانهای مختلف سیاسی بوده است، اما باید این نهاد مردمی را فراتر از گروهها و جریانها دانست و اهمیت آن را مرتب گوشزد کرد. قوه مقننه که به قول امام خمینی(ره) در رأس امور است، خود میتواند در تقویت این جایگاه قدم بردارد و یا آن را تضعیف کند.
امروز این پرسش به صورت جدی مطرح است که آیا مجلس در تراز ویژگیهای واقعی خود و نمادی از شهید مدرس قرار دارد؟ برای رسیدن به پاسخ باید مهمترین وظایف مجلس و نمایندگان را مورد بررسی قرار داد.
در این مجمل دو وظیفه مهم قانون گذاری و نظارت را میتوان سرلوحه این بررسی قرار داد.
قانون گذاری وظیفهای روشن برای این نهاد مردمی تلقی میشود. نگاه به مصلحت مردم و کشور و تأمین نیازهای اداره جامعه موجب میشود مسیر قانون گذاری بدرستی طی شود. گرایشات سیاسی، تعصبات قومی و ترجیح منافع شخصی یا منطقهای از آفتهای قانون گذاری و نظارت است.
نمایندهای که از مردم رأی میگیرد و وکیل او میشود، تکلیف دارد تا با حرکت دقیق در مسیر مسئولیت، منافع کشور و مردم را تأمین کند. در دوره هایی بسیاری بودهاند که با هدف تأمین منافع شخصی به جای وکیل ملت، وکیل دولت شدند. حوزه نظارتی نمایندگان به عنوان وظیفهای ذاتی در این مقاطع دچار آسیب شد و دود آن به چشم ملت رفت. نمایندهای که در تصمیمات خود اسیر معادلات پشت پرده میشود، چگونه میخواهد استقلال رأی خود را در انجام وظایف نمایندگی حفظ کند؟
دراین بین باید البته سطح بینش مردم را نیز در رأی خود به نامزدها ارتقا داد. پرهیز از قوم گرایی، بخصوص در مناطق کوچک میتواند از آسیبی جدی به بخشی از وظایف نماینده جلوگیری کند.
شهید مدرس به عنوان نمادی از آزادگی و استقلال در خدمت به مردم بود. تطمیع نمیشد و در مقابل زور و تزویر میایستاد. امروز اگر مجلسی در طراز نمادی چون مدرس میخواهیم، نمایندگان باید ویژگیهای او را فراتر از شعاری در روز مجلس دنبال کنند. صرف الصاق عکس مدرس یا نطقی در رثای او دردی از آسیبهای موجود در قوه مقننه را برطرف نخواهد کرد.
تمام ابزارهای سیاسی در مجلس لازم است تا در خدمت به مردم به کارگرفته شود. فراکسیونها، کمیسیونها یا تشکلهای مختلف باید بتوانند با این ابزار وظایف اصلی خود را جلو ببرند، وگرنه هیچ یک ارزشی نخواهند داشت.
امروز بسیاری دلخوش به شعار تعامل قوا، بخصوص میان مجلس و دولت هستند. تعامل هنگامی مفید است که گرهای از مشکلات مردم باز شود. تعاملی که تبدیل به ابزار سیاست شود و از نظارت بر عملکردها جلوگیری کند نه تنها مفید نیست که خیانت به تکلیفی است که قرار بوده ادا شود.
دولتها عادت دارند ضعف خود را در انجام وظایف به گردن دیگری وانهند. تاریخ نشان میدهد هرگاه مجلسی در قبال دولت محکم به وظایفش عمل کرده، مورد اعتراض واقع شده و هرگاه کوتاه آمده و بعد نظارتی را ضعیف کرده، رضایت دولتیها فراهم شده است. ملاک در این فقره، مرعمل به قانون و تکلیف است و رضایت یا نارضایتی اهمیتی ندارد. دولت موظف به اجرای دقیق قانون است. مجلسی که در قبال کوتاهیهای دولت سکوت کند چه نام آن را تعامل بگذارد چه واژهای دیگر برای آن خلق کند، نتیجهای جز حقارت برای این نهاد مردمی نخواهد داشت.
امروز مجلس باید بتواند نقش تاریخی خود را نه در شعار که در عمل نشان دهد؛ که اگر چنین نباشد رفت و آمدهای روزمره، نطقهای مکرر و شعاری و اقدامات نمایشی، مردم را از این قوه و کارآمدی آن مأیوس خواهد کرد. بیشتر نمایندگان مجلس مدرس باورند، اما باید بتوانند در عمل نیز مدرس گونه رفتار کنند تا بتوان به آینده این نهاد مهم امید داشت./۱۳۲۵//۱۰۳/خ