عقل به معنای فعال شدن فطرت الله در وجود انسان است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نهمین گردهمایی اساتید علوم عقلی و هفدهمین گردهمایی اعضای مجمع عالی حکمت اسلامی، همزمان با برگزاری چهارمین ویژه برنامه علامه طباطبایی(ره) شامگاه چهارشنبه از سوی مجمع عالی حکمت اسلامی برگزار شد.

آیت الله غلامرضا فیاضی رییس مجمع عالی حکمت اسلامی در این همایش با اشاره به آیه اکمال دین و نعمت اظهار داشت: خداوند متعال با ولایت امیرالمؤمنین(ع) و اهل بیت(ع) نعمت خود را تمام کرده است و این نعمت برای ما مضاعف است چون در راهی قدم گذاشته ایم که می خواهیم دین را ترویج کنیم.

وی ابراز داشت: کسانی که با علوم عقلی کار می کنند چون با اصول دین سر و کار دارند وظیفه حساس تری برعهده دارند؛ عقل در اصطلاح فلسفه گاهی قوه ادراکی است و گاهی از عقل به عقل عملی به نام قوه فعاله انسان یاد می شود ولی عقل در لسان روایات معنای وسیع تری دارد.

رییس مجمع عالی حکمت اسلامی عنوان کرد: همه انسان ها ادراکات و حواس ظاهری حیوانات را دارند و تمایلاتی دارند که حیوانات هم دارند و گاهی فعل و انفعالات و صفات و فعالیت هایی دارند که حیوانات هم صاحب آن هستند ولی طبق فرموده قرآن ساختار خود انسان یعنی فطرت الله هم ادراکات خاص، هم انفعالات، هم صفات و هم فعالیت هایی دارد که حیوانات ندارند.

وی با اشاره به این که عقل در روایات به معنای شکوفایی فطرت انسانی است، ابرازکرد: عقل در روایات فعال بودن همه ابعاد فطرت است و توجه به روایت جنود عقل و جهل شاید این مسأله را تأیید کند چون همه جنود عقل به قوه مدرکه خلاصه نمی شود.

آیت الله فیاضی در ادامه ابراز داشت: امیرالمؤمنین(ع) در روایتی نورانی می فرماید: «عقل یک درخت است که ریشه آن تقوا است و شاخ و برگ حیاء است و میوه های آن تقوای در مرحله عالیه یعنی ورع است، تقوا انسان را به سه خصلت دعوت می کند، به معرفت و تفقه در دین، زهد در دنیا و دل بستن به خدا و حیاء انسان را به سه خصلت دعوت می کند، به یقین و باور، حسن خلق و تواضع و فروتنی و ورع نیز انسان را به صدق لسان، سرعت در کار خیر و ترک شبهات دعوت می کند».

وی خاطرنشان کرد: مرحوم آیت الله بهجت می فرمودند: دنیا و آخرت ما اصلاح نمی شود مگر این که نماز اصلاح شود، نماز اصلاح نمی شود مگر این که در نماز حضور داشته باشیم و خشوع نداریم مگر این که از لغو پرهیز داشته باشیم، بنابراین عقل می تواند جلوی لغویات را هم بگیرد.

رییس مجمع عالی حکمت اسلامی در پایان با تأکید بر این که نعمت های زیادی در مجمع عالی حکمت اسلامی حاصل شده است، تأکید کرد: اعتبار این مجموعه به بزرگانی هچون حضرات آیات جوادی آملی و سبحانی و همچنین آیت الله مصباح یزدی است که همیشه از حضور و برکات این بزرگان استفاده کرده و خواهیم کرد./1330/پ۲۰۲/ج