از مشکلات آموزشی و پژوهشی حوزه تا مشکلات معیشتی طلاب

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، سومین نشست صمیمی مدیر حوزه های علمیه با طلاب شامگاه چهارشنبه دهم بهمن ماه به مناسبت ایام الله دهه فجر و مقارن با چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران با حضور اساتید، طلاب، فضلا و روحانیان حوزه علمیه قم در سالن اجتماعات مدرسه علمیه فیضیه برگزار شد.

در این نشست صمیمی هشت نفر از نخبگان حوزوی به بیان نظرات، پیشنهادات و انتقادات خود پرداختند و آیت الله اعرافی نیز با روی گشاده به سخنان آنها گوش فرا داد.

حجت الاسلام سجادی امین طلبه نخبه سطح جهار حوزه علمیه به بیان آسیب شناسی در زمینه پژوهش پرداخت و گفت: از مشکلات موجود در نظام پژوهشی حوزه علمیه روشن نبودن مفهوم پژوهش است و اشکال دیگر نیز این است که پژوهش در حوزه علمیه موضوع محور است در حالی که پژوه مسأله محور است که می تواند به مشکلات جامعه پاسخ دهد و اگر می خواهیم جریان پژوهش را در حوزه به راه اندازیم باید اساتید در همه سطوح خودشان پژوهش گر بالفعل باشند در غیر این صورت به طلاب انگیزه داده نمی شود.

حجت الاسلام عبدالحسینی طلبه نخبه سطح سه نیز از دیگر سخنرانان این نشست صمیمی بود که معیشت طلاب را موضوع بحث خود قرار داد و گفت: امروزه طلاب از نظر معیشتی مشکلات فراوانی دارند اما تبلیغات نا مناسب و اعلام بودجه های کلان برای حوزه توسط برخی مسؤولان نا آشنا نمکی بر زخم عمیق طلاب است.

مسأله معیشت در اولویت است زیرا تا زمانی که یک لقمه حلال نباشد ذهنی برای پژوهش و آموزش و حتی تهذیب باقی نمی ماند و با این همه مشکلات نمی توان انتظار داشت که طلاب مستعد بتوانند گره ای از جامعه باز کنند البته این مباحث حمل بر رفع مسؤولیت از طلاب نشود زیرا از جهت تذکر به جایگاه مدیریت حوزه است.

حجت الاسلام اشعری طلبه نخبه در امور تبلیغی نیز به موضوع دریافت حکم تدریس اشاره کرد و گفت: دریافت حکم تدریس در حوزه علمیه یک بحث دوری باطل است زیرا سابقه تدریس را شرط دریافت حکم تدریس می دانند از سوی دگیر هنگام مراجعه به مدارس داشتن حکم تدریس را شرط اجازه برای تدریس می دانند.

در زمینه متون درسی نیز تغییراتی ایجاد شده که جای تشکر دارد اما در زمینه کتب اعتقادی مشکلات فراوانی وجود دارد که اگر کتب شهید مطهری در اصل کار قرار گیرند بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.

از سوی آیت الله اعرافی پیشنهادات مناسبی ارائه می شود اما آنچه که در حوزه اجرا می شود متفاوت است بنابراین به نظر می رسد بزرگانی که می خواهند این طرح ها را انجام دهند نمی خواهند این طرح ها اجرایی شوند از سوی دیگر تغییرات متعدد در برنامه امتحانی نیم سال اول کار شایسته ای نیست.

چهارمین نفر نیز حجت الاسلام قنبریان طلبه نخبه سطح دو است که مباحث اخلاقی را موضوع بحث خود قرار داده و می گوید: متأسفانه امروزه می گویند شخصیت اخلاقی در حوزه علمیه وجود ندارد در حالی که چنین شخیصت هایی وجود دارد اما در اطلاع، ارتباط و ارزیابی مشکل وجود دارد به عبارت دیگر گفته می شود راه ارتباطی میان مراجع و طلاب وجود ندارد در حالی که راه ارتباطی باز است اما طلاب از آن اطلاعی ندارند به عنوان مثال برخی مراجع در دفتر خود نماز می خوانند یا کلاس درس اخلاق دارند اما بسیاری از طلاب نمی دانند یا این که حوزه علمیه برای معرفی استاد اخلاق تلاشی انجام نداده است و طلاب آنها را نمی شناسند به عبارت صریح تهذیب در حوزه علمیه از اولویت های آخر است.

حجت الاسلام زادصالح طلبه نخبه سطح یک نیز در آغاز سخنان خود ایجاد تشکیلات برای هماهنگی میان گروه های جهادی را پیشنهاد داد و گفت: در حوزه علمیه گروه های جهادی به صورت خودجوش فعالیت می کنند که مناسب است تشکیلاتی تحت نظر حوزه علمیه برای ساماندهی آنها ایجاد شود.

همچنین پیشتیبانی و مدیریت تبلیغی حوزه علمیه بر عهده نهادهای مختلفی است که مشاهده می شود ارتباطی با یکدیگر ندارند که در این زمینه نیز باید یک ستاد مشترکی ایجاد شود.

امروزه مشاهده می شود طلاب درگیر مسائل اجتماعی و سیاسی بسیار خُرد هستند که نشان از عدم اطلاع آنها از مسائل روز جامعه است بنابراین باید آموزش مسائل روز در حوزه ایجاد و هر چند سال به روز رسانی شود.

در ادامه شهابی از طلاب سفیران هدایت به بیان مشکلات طلاب سفیران هدایت پرداخت و گفت: از مسوؤلان حوزه علمیه که پس از بیست سال سفیران را به عنوان طلبه قبول کردند تشکر می کنم.

از جمله دغدغه های طلاب سفیران هدایت این است که بدنه حوزه آنها را به عنوان طلبه قبول ندارد یا بسیاری از مدارس طلبه سفیران هدایت را پذیرش نمی کنند؛ ما از این که طلبه سفیران هدایت هستیم ناراحت نیستیم از برخورد تبعیضی با طلاب سفیران مخالف هستیم.

در ادامه حجت الاسلام ولدان نماینده مجمع نمایندگان طلاب به بیان نظرات خود پرداخت و گفت: در دوران مدیریت جدید فعالیت های مناسبی صورت گرفته است اما با شناختی که از آیت الله اعرافی داریم پس از گذشت سه سال از مدیریت ایشان توقع تحول بیش از این بود و این که چرا محقق نشده یا به دلیل این است که تیم همراه شما روحیه تحول خواهی را نپذیرفته یا موانع بالادستی و قوانین دست و پا گیر وجود دارد که این طلاب همیشه در صحنه آمادگی خود را برای پشتیبانی از حوزه تحول خواه اعلام می کنند.

نکته دوم این است که بحران معیشت فراوان است به گونه ای که امروزه نمی توان گفت طلاب زیر خط فقر قرار دارند بکله باید گفت زیر خط مرگ هستند اما مهم تر از بحران معیشت، امروز بحران هویت است که هویت حوزوی ما به طالب علم بودن است.

با کمال تأسف امروزه امروز نداهای روشنفکر مأبانه ای شنیده می شود که حوزه باید آزاد باشد که اگر به معنای وابسته نبودن به دولت است مورد تأیید است و از مراجع و برخی نهادها مانند اوقاف خواهش می کنیم حوزه را در این استقلال همراهی کنند اما اگر حوزه آزاد به معنای جداسازی حوزه از انقلاب است قابل قبول نیست و حوزه همیشه مادر انقلاب بوده و خواهد و بود.

حجت الاسلام بنگاه نماینده دیگر مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم به موضوع استقلال حوزه اشاره کرد و گفت: یکی از مشکلات حوزه عدم استقلال است که دخالت های برخی موجب شده حوزه استقلال لازم را نداشته باشد و به هدف های خود دست پیدا نکند.

وظیفه دولت است که حمایت مالی از حوزه داشته باشد اما به دلیل دخالت برخی اجازه این حمایت ها داده نمی شود و بسیاری از طرح های حوزه علمیه به دلیل مشکلات بودجه ای اجرایی نمی شوند.

حجت الاسلام غلامی نیز آخرین فردی است که برای بیان نظرات خود درجایگاه حاضر می شود و موضوع بحث خود را مطالبه گری از مسؤولان و حمایت از مردم قرار داده و می گوید: اگر صدای ملت از حوزه علمیه و از دهان مبارک مراجع تقلید و علما شنیده نشود برخی چاپلوسان در صحنه سیاست به نحوی عمل خواهند کرد که ما با جیب های خالی باید مورد اتهام و کم لطفی برخی بخش های مردم قرار گیریم./1324/پ200/ب1