ششمین همایش ملی "سلامت معنوی اسلامی" برگزار شد

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، ششمین همایش ملی سلامت معنوی اسلامی با حضور اساتید حوزه‌ و دانشگاه در سالن همایش‌های غدیر قم برگزار شد.

آسیب‌های نگرش غربی به جامعه جهانی

در این نشست، ابتدا ابوالفضل ایرانی‌خواه رییس دانشگاه علوم پزشکی قم با بیان این که همایش سلامت معنوی برای ششمین سال برگزار می‌شود، اظهار داشت: در طول یکی دو قرن اخیر، مخصوصا در دوران غلبه مادیت که هماهنگ با پیشرفت علوم بوده و انفکاک از معنویت نیز رقم خورده است، این باور ایجاد شد که نه تنها رابطه‌ای میان اعتقاد به خدا با پیشرفت علم وجود ندارد، بلکه این باور را ایجاد کردند که باور به خدا می‌تواند مانع پیشرفت بشریت و علوم مختلف شود.

وی ادامه داد: این باور، لطمات فراوانی را بر پیکره بشر ایجاد کرد و به اعتراف کسانی که دین باور نبوده و نیستند، نگاه تک بعدی به انسان، سبب ورود لطمات فراوانی به اهداف مادیون شده است، از این رو به ضرورت توجه نسبت رابطه انسان و خداباوری اعتراف کرده‌اند.

ایرانی‌خواه گفت: غربی‌ها از جهت مفهوم کامل سلامت و نگاه تک بعدی به انسان، به جایی رسیده‌اند که حتی مجامعی با دین باوری ناقص، این تعریف کامل‌تر از بحث معنویت که بایستی نگاه معنوی و غیرمادی به انسان داشته باشند را وارد کردند تا پیکره انسان را محقق کنند.

وی افزود: به کار بستن این تعریف و نگاه، بدون توجه به معنویتی که در آموزه‌های دینی اسلامی و خداباوری مسلمانان و شیعه وجود دارد، امکان پذیر نیست.

نهادینه سازی سلامت معنوی در جامعه، هدف فرهنگستان علوم پزشکی

سپس حسن ابوالقاسمی دبیر علمی همایش سلامت معنوی اسلامی، گزارشی از این همایش ارائه کرد و با بیان این که هدف فرهنگستان در بحث سلامت معنوی که از حدود 7 سال پیش آغاز شده است، نهادینه کردن سلامت معنوی در جامعه علمی و دانشگاهی است، اظهار داشت: پیگیری بحث سلامت معنوی در کشور اهمیت بسیاری دارد.

دبیر علمی همایش سلامت معنوی اسلامی ادامه داد: با توجه به مواجهه بسیار نزدیک با مردم، جا دارد که بحث سلامت معنوی در کشور پیگیری شود، از این رو از حوزه‌های علمیه، دانشگاه‌ها  و مقامات اجرایی این امر پیگیری می‌شود.

وی بیان کرد: در این راستا تفاهم‌نامه‌ای با حوزه‌ علمیه داریم که در فرهنگستان علوم پزشکی با زعامت دکتر مرندی که شخصا بحث سلامت معنوی را پیگیری می‌کنند، حمایت از پایان‌نامه‌های نگاشته شده در این زمینه انجام شود.

ابوالقاسمی گفت: همایش سلامت معنوی در سال جاری از دو بعد دیگر دنبال شده است، نخست پیگیری این بحث مهم از سوی وزارت بهداشت با حمایت دکتر لاریجانی معاون آموزشی و دیگر نهاد نمایندگی رهبر انقلاب در دانشگاه‌ها است.

ضرورت پیگیری گام دوم انقلاب اسلامی

در ادامه دکتر علیرضا مرندی با تأکید بر ضرورت پیگیری بیانیه گام دوم انقلاب اظهار داشت: دنبال کردن و توجه به این بیانیه که توسط رهبر معظم انقلاب طرح شده، امری ضروری و لازم است.

رییس همایش سلامت معنوی ادامه داد: جوامع غربی از قرن‌های گذشته با دین ستیزی، دین و معنویت را از علوم مادی جدا کرده و ضربه شدیدی به جامعه علمی جهان وارد کرده‌اند، گفت: جای امیدواری است که در همایش امسال، آثار و مسائل ملموس این همایش در جامعه دیده شود.

مرندی با اشاره به حساسیت در تحقیقات علمی گفت: رهبر انقلاب و مراجع و اساتید حوزه علمیه، با نهایت توان خود، ما را در این برگزاری این همایش و پیشرفت این حوزه یاری کرده‌اند.

وی تأکید کرد: وزارت بهداشت که تمام این توانمندی‌ها و مسئولیت اجرایی بحث سلامت معنوی را دارد، بایستی در گسترش مفاهیم سلامت معنوی در جامعه تمام توان خود را به کار ببندد.

توانایی عبور از مرزهای دانش در حوزه سلامت معنوی

آیت الله اعرافی نیز در ادامه این همایش با بیان این که یکی از حوزه‌هایی که می‌توان در آن از مرزهای دانش عبور کرد، حوزه‌های پیرامون پزشکی و سلامت روحی و روانی و معنوی است، چراکه دراین قلمروها، از سرمایه‌های خوبی برخوردار هستیم و به خلاف دیگر حوزه‌هایی که زمینه‌های فراوانی می‌طلبد تا گام‌های پیشرفت برداشته شود، زمینه های پیشرفت در این حوزه فراهم است.

آیت الله اعرافی با تأکید بر این که همه تحقیقات و پژوهش‌ها و اقداماتی که در سلامت معنوی باید رعایت شود، بایستی مبتنی بر نظریه کلام اسلام باشد، گفت: نگرش معنوی در کلام اسلامی، امری فرا احساسی و با نگرش عقلانی است، اسلام ضمن نگاه به معنویت و توجه به آن با نگاهی سرشار از احساسات، امری فرااحساسی است.

مدیر حوزه‌های علمیه ادامه داد: معنویت اسلامی از مؤلفه توحیدی، قدسی و تجردمحور برخوردار است، چراکه انواع معنویت را در عصر جدید مشاهده می‌کنیم که غیرقدسی و غیرمعتقد به توحید و مبدأ لایزال عالم یعنی کمال مطلق است، بنابراین عنصر عالم غیب، توحید و تجرد نقش اول را در آن ایفان می‌کند.

وی با بیان این که معنویت اسلامی، معنویت معاد محور و اخروی است، گفت: معنویت در اسلام، فرامادی و اخروی است، ضمن این که ابعاد دنیوی در آن ملحوظ است و محدود به یک عنصر فرااحساسی و فرامادی نشده است.

وجود تعاریف مختلف از سلامت

همچنین محمد باقر لاریجانی نیز با بیان این که بین تعریف سلامت و بیماری، تفاوت‌های زیادی وجود دارد، گفت: سلامت دارای مفاهیم اجتماعی و فردی است.

معاون آموزشی وزارت بهداشت با ارائه تعریفی کلی از سلامت معنوی بیان کرد: هر انسانی‌ به لحاظ جسمی، ظاهری و تستی می‌تواند نرمال باشد و در عین حال از سلامت برخوردار نباشد، چراکه ممکن است به لحاظ روحی بیماری داشته باشد.

وی با تأکید بر ارائه تعریف صحیح از سلامت معنوی گفت: نوشته‌های مهمی از فرهنگ‌های مهم ارمغان گرفته و باورها، ارزش‌ها، احساس رضایت‌مندی و آرامش سلامت معنوی گفته می‌شود، اما مهم این است که معنویت به چه چیزی گفته می‌شود.

وی اضافه کرد: اگر به معنویت توجه شود، سه نگرش‌های سکولار، معنویت غربی و تلقی اسلامی در معنویت وجود دارد و به نظر بایستی به این سه رویکرد و نگاه توجه شود.

سلامت به معنای فقدان عیب است

در ادامه حجت الاسلام والمسلمین ساجدی با اشاره به این که معنای سلامت فقدان عیبت است، گفت: مفهوم سلامت در روایات به سه دسته سلامت، صحت و عافیت قابل تقسیم است که هر سه دسته در رویات به کار رفته‌اند.

حجت الاسلام والمسلمین ساجدی بیان کرد: واژه سلامت بیشتر برای سلامت اخلاقی معنوی، صحت برای سلامت جسمی و عافیت برای هر دو دسته به کار رفته است.

وی افزود: انسان مؤمن وقتی واژه سلامت را به کار می‌برد، بایستی ابتدا سلامت معنوی را در نظر بگیرد، چراکه توجه جامعه به سلامت معنوی گام بسیار مهمی است.

ارتباط وثیق معنویت با دین

حجت الاسلام مصطفی رستمی رییس نهاد نمایندگی رهبر انقلاب در دانشگاه‌ها نیز با بیان این که ارتباط وثیق معنویت با دین باعث شده است که در سایر ادیان نیز، امر معنوی جزء شاخصه‌های سلامت معنوی شمرده شود، گفت: بحث سلامت تنها در موجود زنده و دارای حیات قابل بحث و تصور است.

رییس نهاد نمایندگی رهبر انقلاب با اشاره به این که موجودی که از حیات برخوردار نباشد، اساسا از سلامت برخوردار نیست، اظهار داشت: حیات در مفاهیم قرآنی اعم از چیزی است که در علوم پزشکی و زیستی برای آن تعریف می‌شود، به همین دلیل در مفاهیم دینی و اسلامی، جامعه و خانواده دارای حیات هستند.

وی ادامه داد: از این رو قرآن کریم، برخی از موجوداتی را که علوم طبیعی و مادی مرده می‌داند، دارای حیات دانسته و از سوی دیگر، کسانی که به ظاهر دارای حیات هستند را مرده می خواند.

یاد آور می‌شود، در این همایش، پنج پنل یا نشست برنامه‌ریزی شده است که اعضای این نشست‌ها طی دو روز به ارائه مبانی و نظریات سلامت معنوی می‌پردازند.

آیت الله اعرافی و حجج ‌اسلام والمسلمین رستمی رییس نهاد نمایندگی رهبر انقلاب، ابوالفضل ساجدی عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی(ره)، محمدعلی رضایی اضفهانی، محمدرضا سالاری‌فر، عباس پسندیده، سرتیپ حسین سلامی و آقایان باقر لاریجانی، علیرضا مرندی، سیدمسعود خاتمی، مسعود جان بزرگی، محمدصالح طیب‌نیا از سخنرانان این همایش بودند.

گفتنی است در این همایش از شخصیت دکتر عباس شیبانی تجلیل و تقدیر شد./876/پ203/س