محبت میان خدا و انسان در دعای شریف ابوحمزه ثمالی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله تحریری تولیت مدرسه علمیه مروی، در سیزدهمین جلسه تفسیر دعای شریف ابوحمزه ثمالی که در این مدرسه علمیه برگزار شد، گفت: امام سجاد(ع) در فرازی از این دعای شریف می فرمایند: ستایش مطلق برای خدایی است که به من محبت ورزید درحالتی که او بی نیاز از من است.

وی افزود: زمانی که انسان ماهیت محبت را مورد بررسی قرار می دهد به این معنا می رسد که رابطه جذب و انجذاب بین موجود و یک کمال مناسب را محبت می گویند؛ همین که موجود به یک کمالی کشش داشته باشد و مجذوب آن شود همین رابطه را محبت تعریف می کنند و آن موجود، محب و آن شیء کمالی محبوب نام می گیرند.

آیت الله تحریری ادامه داد: اگر انسان این مهم را در قوای وجودی خود بررسی کند خواهد دید که قوای ظاهری او در مواجهه با مطلوب‌ها کشش دارد اما در مقابل، نسبت به چیزهایی که این قوا از آن تنفر دارد اجتناب می کند؛ بنابراین هر یک از قوای انسان مقتضایی دارد که متناسب با آن اقتضا نسبت به مطلوب کشش پیدا می کند.

تولیت مدرسه علمیه مروی با بیان اینکه دایره محبت با توجه به معنای مطرح شده بسیار عظیم و گسترده است، ابراز کرد: زمانی که انسان این رابطه جذب و انجذاب را گسترش می دهد، می بیند که گاهی بین خود شیء و شیء نیز این محبت وجود دارد و آن محبت انسان به خودش است؛ این محبت یک حالتی است برای خود نسبت به خود تا محفوظ بماند یعنی حفظ آن چیزهایی که می تواند او را به کمال برساند.

وی درباره محبت به خود، بیان داشت: در این تقسیم بندی از محبت خود می توان به عنوان محبت ذاتی یاد کرد، در این قسم از محبت مقصود تعدد خارجی نیست بلکه تعدد اعتباری است، زیرا در محبت های دیگر بین محب و محبوب تعدد وجود دارد منتهی همه آنها را انسان با علم حضوری درک می کند اما هنگام تحلیل با این مفاهیم تبیین می شود؛ بر این اساس این مفاهیم معلومات حصولی خواهد بود که کاشف از معلومات حضوری است.

آیت الله تحریری ابراز کرد: اگر خوب دقت شود این معانی دارای دو لوازم محدود و حقیقی است که آن لوازم محدود نباید به خداوند نسبت داده شود چرا که لازمه این لوازم محدودیت است در حالی که خداوند کمال مطلق است؛ از این رو است که امام سجاد(ع) می فرمایند: ستایش مطلق از آن خدایی است که به من فقیر محبت ورزیده است در حالی که او از من بی نیاز است.

تولیت مدرسه علمیه مروی با بیان اینکه همه صفات افعالی خداوند نشأت گرفته از صفات ذاتی حضرت حق است، ابراز کرد: محبت به خداوند با لوازمی که تا الان مطرح شد همه صفات فعلی خداوند است؛ حضرت باری تعالی موجودات را از سر لطف خلق کرد تا به آنان عنایت ویژه داشته باشد؛ بنابراین قبل از کشش کمال مطلق به من فقیر، کشش و محبت حضرت حق به خودش است و این کشش به خود، لازمه صدور محبت به دیگری است./813/پ202/ق