کتب فقهی حوزه بر چه اساسی نگاشته شده است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله علیدوست استاد حوزه علمیه قم درباره حفظ تراث عظیم حوزه های علمیه و توجه به نیازهای زمان در متون آموزشی و دروس حوزوی به نکات جالبی اشاره کرده که تقدیم مخاطبان می شود.

بزرگان ما وقتی که کتابهای فقهی می‌نوشتند به ویژه در بخش سیاساتِ فقه مثل قضا، شهادات، دیات، قصاص، تعزیرات اگر می‌خواستند فقط نیاز دوران معاصر را ببینند معنا نداشت که این آثار به وجود آید.

چون اینها در یک سِری حکومتهای اهل تسنّن زندگی می‌کردند و حاکمیّت با اهل سنّت بوده است و حتّی در احوالات شخصیه هم اینها مستقل نبوده‌اند، با اینکه حدود و قصاص و تعزیرات در احوالات شخصیه جا نمی‌گیرد. در نکاح، طلاق، ارث، وقف و وصیت که احوالات شخصی است استقلال نداشتند و به گونه‌ای بود که می‌بایست از اهل تسنن تبعیت کنند.

لکن ما می‌بینیم چنانچه اینها در صلات و صوم و زکات و اعتکاف و حج و طهارت قلم می‌زنند بدون تفاوت در حدود و دیات، قصاص، شهادت و تعزیرات هم قدم برداشته‌اند.

ثمرۀ این حرکت مبارک این شده است که ما الان با یك تراث عظیمی از گذشتگان مواجهیم و الان در حاکمیت اسلامی استفاده می‌کنیم، قانون می‌نویسیم و حتی در عرصه‌های فرهنگی و در فقه مقارن حرف برای گفتن داریم و اگر دنیا هم بخواهد می‌توانیم به آن عرضه کنیم.

این نکته است که ما ضمن اینکه باید از عزلت و در خود فرو رفتن و نیازها را ندیدن و دلخوش بودن به سیرِ گذشته پرهیز کنیم، نباید به بهانۀ نیاز محور بودن برای آینده بی‌برنامه باشیم.

یعنی باید نیاز را دقیقا دو بخش کنیم نیازهای زمان معاصر و نیاز آینده و این چیزی نیست که برای اهل حکمت، فهم و درایت قابل پیش بینی نباشد.

اگر کسی سیرِ تاریخ را مورد بررسی قرار دهد می‌تواند نیازهای آینده را هم بررسی کند بنابراین نیازمحور بودن هویت حوزه، رسالت و هدف آن است. /924/ج