استقبال طلاب از کارگاه آموزشی فن رثا در حوزه

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، در آستانه ماه محرم الحرام و حضور طلاب و فضلای حوزه در مناطق مختلف کشور به منظور انجام رسالت تبلیغی، کارگاه آموزشی یک روزه «فن رثا» به همت کارگروه هنرهای آسمانی معاونت تبلیغ حوزه های علمیه در سالن همایش های دارالشفاء برگزار شد.

در این همایش که به همت گروه هنر و رسانه معاونت تبلیغ و آموزش های کاربردی حوزه های علمیه برگزار شد، اساتید مختلفی در بخش های صداسازی، نغمه خوانی، مقتل شناسی، مقتل نگاری نوین و مرثیه خوانی مطالب خود را به صورت عملی مطرح کرده و طلاب و مبلغان را با جدیدترین شیوه های رثا آشنا کردند.

این کارگاه به صورت همایش متمرکز برگزار و طلاب، مبلغان، اساتید و فضلای زیادی از حوزه های علمیه از این همایش استقبال کرده و خواهان برگزاری هرچه بیشتر و بهتر این کلاس ها در حوزه برای تقویت فن رثا و روضه خوانی در بین طلاب بودند.

در حاشیه این همایش نیز نمایشگاه کوچکی از جدیدترین کتب مقتل شناسی، روضه خوانی، کتب سخنرانی و سی دی و نرم افزارهای آموزشی مرثیه خوانی برقرار بود.

در ابتدای این همایش حجت الاسلام گودرزی از اساتید فن مرثیه خوانی به بیان جدیدترین نکات و آموزش های این فن پرداخت و در ادامه حجت‌الاسلام جعفر واضحی آشتیانی مدیر کارگاه آموزشی رثا در کارگاه نغمه خوانی با اشاره به این که برخی از مبلغان با شیوه متن خوانی در عرصه مرثیه مشکل دارند، گفت: برای طنین انداز کردن و تکیه به صوت یکی از آسان ترین روش ها این است که شما از شیوه شعر به شیوه متن ورود پیدا کنید.

وی افزود: در این روش شما همان نغمه ای که برای شعر استفاده می کنید اگر درست آموزش ببینید و تمرین کنید به راحتی در متن مرثیه هم با همان آهنگ ورود پیدا می‌کنید و می توانید از همان سبک استفاده کنید، به عنوان مثال شعر «مدینه شهر پیغمبر...» سبکی دارد که غالب شما با آن آشنا هستید و می توانید از این طریق وارد متن هم بشوید.

استاد حوزه علمیه قم در ادامه بیان داشت: وقتی این شیوه یادگرفته بشود یک مرثیه خوان در جملاتی که می‌گوید، در جاهایی که باید مد بدهد یا تحریر کند راحت ترین راه این است که از شعر استفاده کند، یعنی شما با همان شیوه ای که شعر می خوانید به متن هم سرایت بدهید.

وی در بخش دیگری ازسخنان خود از تدوین کتاب آموزشی «فن رثا 1» به همت کارگروه هنرهای آسمانی معاونت تبلیغ خبر داد و یادآور شد: در مجموعه ای که با همت اساتید و دوستان و معاونت تبلیغ شکل گرفته است درس نامه ای با عنوان فن رثا به همراهی گروه علمی تدوین شده است که در این درسنامه درسی تحت عنوان سبک داریم که روش های خوبی ارائه شده است.

حجت الاسلام آشتیانی در ادامه با بیان این که برای مهارت در مرثیه خوانی، دعا خوانی، مولودی خوانی و به طور کلی مداحی دو راهکار وجود دارد، خاطرنشان کرد: یک راه آموزش کلاسیک است یعنی مبلغ و روحانی ما دستگاه های آوازی و موسیقی را به صورت فنی یاد بگیرد که این هم زمان بر است و برخی اوقات خیلی کاربردی نیست؛ یعنی لازم نیست که طلبه یکی دو سال این گونه وقت بگذارد مگر برای کسانی که در این عرصه تجربه دارند و کار کرده اند.

حجت الاسلام سیدبهاءالدین ضیایی استاد حوزه علمیه قم در کارگاه مقتل شناسی اظهار داشت: از دوران بعد از شهادت امام حسین(ع) تا کنون مقاتل زیادی نوشته شده است که ما اوج آن را در قرن دوم و سوم می بینیم.

وی افزود: علمای برجسته زیادی در حوزه مقتل نویسی وارد شده اند تا جایی که حتی شیخ مفید نیز در این عرصه قلم زده است، اما مهمترین اثر در قرن معاصر ما که می توانیم با خاطر جمعی آن را یکی از اصلی ترین و معتبرترین کتب مقاتل نام ببریم کتاب «نفس المهموم» مرحوم شیخ عباس قمی که فوق العاده کتاب ممتازی بوده و ویژگی های خاصی دارد.

استاد حوزه علمیه قم با بیان این که در کتب مقاتل بایسته هایی وجود دارد، گفت: کتاب نفس المفهوم شیخ محدث از این منظر حقیقتا کتابی جامع و کامل است که مبلغان و مرثیه خوان ها در ایام محرم می‌توانند از این کتاب معتبر استفاده کنند چراکه خود مرحوم شیخ عباس تصریح کرده که من این کتاب را از منابع معتبر، مستند و مورد اعتماد شیعه جمع آوری کرده ام.

در بخش دیگری از این همایش، حجت الاسلام سید رضا عبدالله زاده استاد فن رثا و روضه خوانی در کارگاه صدا سازی این همایش با بیان این که هیچ یک از انسان ها صدای بدی ندارند، اظهار داشت: به هرحال در ماه محرم که ماه روضه خوانی است مردم از شما توقع صدای خوب دارند ولی باید دانست که هر فردی می‌تواند صدای خوبی داشته باشد و این مسأله تنها نیاز به تمرین و ممارست دارد.

وی افزود: وقتی صحبت از صدا سازی می‌شود، صرفا به معنای خواندن و خروج آوا از حنجره نیست بلکه قبل از خواندن نیز باید تمارینی را در جهت افزایش سطح مطلوبیت صدا انجام داد.

حجت الاسلام عبدالله زاده در ادامه به بحث تولید صدا اشاره کرد و گفت: برای تولید صدا اندام ها و اعضای مختلفی از بدن درگیر می شوند که یکی از اصلی ترین آنها پرده دیافراگم است که برای روضه خوانی و مدیحه سرایی این پرده که در قسمت وسط قفسه سینه قرار دارد باید تمارین آوایی تقویت شود.

در ادامه این نشست حجت الاسلام احسان قرائتی ستوده پژوهشگر و نویسنده کتب مذهبی در کارگاه مقتل نگاری نوین ضمن معرفی کتاب خویش با عنوان «ذبح عظیم» اظهار داشت: وقتی سخن از مقتل نگاری به میان می آید منظور تنها چند ساعت روز عاشورا نیست بلکه در یک دوره تاریخ از زمان مرگ معاویه تا ورود کاروان اهل بیت(ع) به مدینه بعد از شهادت امام حسین(ع) را شامل می‌شود.

وی افزود: مقتل نگاری نوین به این معنا نیست که دیگران هرچه نوشته اند و تحقیق و پژوهش کرده اند را کنار بگذاریم بلکه ما کتاب های گذشتگان را قبول داریم و از آنها بهره می گیریم ولی در این نوع مقتل تلاش می‌شود تا ارتباط بین وقایع در مقام عمل نیز گنجانده شود.

این استاد حوزه علمیه در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این که همه ما قیام امام حسین(ع) را سرچشمه یک بیداری بزرگ می دانیم، گفت: این مطلب درست است ولی به همین سادگی نبود که امام حسین(ع) در روز عاشورا به شهادت برسد و بعد قیام های دیگری مثل زید برپا شود، اصلا باید این مطلب نیز در مقتل مشخص شود که چطور شد بنی عباسی که به انگیزه خون خواهی امام حسین(ع) قیام کردند درنهایت دشمن اهل بیت(ع) شدند.

حجت الاسلام صمد نظری دبیر شورای معاونین کارگروه هنرهای آسمانی در این همایش با اشاره به چارت سازمانی این کارگروه اظهار داشت: معاونت تبلیغ و آموزش های کاربردی حوزه های علمیه زیر مجموعه خود اداره کل هنر و رسانه را می بیند که مدیریت آن را حجت الاسلام محمدعلی قربانی برعهده دارد؛ در آن اداره کل یکی از واحدها هنر و رسانه است و کارگروه رثا به مدیریت حجت الاسلام واضحی زیر مجموعه این اداره کل است.

وی با اشاره به تشکیل شورای پژوهش در این کارگروه خاطرنشان کرد: اساتید و فضلای مطرح حوزه در عرصه فن رثا و مرثیه خوانی حجج اسلام والمسلمین آقایان: حسینی اراکی، قرائتی، صفدری، میرباقری، بروجردی، مقیسه و ضیائی عضو این شورا هستند و فعالیت ها تحت نظر ایشان انجام می گیرد.

دبیر شورای معاونین کارگروه هنرهای آسمانی ضمن معرفی اعضای شورای آموزش و پژوهش این کارگروه ابراز داشت: از این میان اهداف تشکیل این مرکز می‌توان به فرهنگ سازی، رشد و ارتقای ستایشگران مجالس مذهبی، ارائه محتوای مورد نیاز و مکتوب و سازماندهی ستایشگران، تربیت اساتید جهت آموزش مدح و رثا و دعا و مناجات و ارتقای مهارت های مبلغان در مدح و رثا اشاره کرد.

گفتنی است، این کارگاه ها در حقیقت مقدمه و پیش درآمدی بود برای برگزاری کلاس های هفتگی کارگروه رثا که با مدیریت حجت الاسلام واضحی آشتیانی قرار است بعد از دهه اول محرم از میان طلاب ثبت نام کرده و کلاس های فن رثا را به صورت تخصصی و کارگاهی برگزار کنند.

این کارگروه که به تازگی در معاونت تبلیغ حوزه های علمیه و با عنایت ویژه مدیر و معاون تبلیغ تحت عنوان کارگروه هنرهای آسمانی شکل گرفته تا به امروز برنامه ها و اقدامات درخشانی داشته که از بین آن می‌توان به تولید کتاب «فن رثا 1» نوشته حجت الاسلام واضحی اشاره کرد./1330/ج