جزای روزه‏ دار لقای حق است

 به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری رسا، حضر ت آیت الله جوادی آملی در کتاب ارشمند حکمت عبادات در خصوص باطن روزه اظهار داشت: روزه برای این است كه انسان به تقوا برسد: ﴿لعلّكم تتقون﴾ [1]. و انسان باتقوا دو درجه دارد: یكی همان بهشتی كه در آن نعمتهای فراوان موجود است:﴿إنّ المتقین فی جنّاتٍ ونَهَرٍ﴾ [2] و این برای لذایذ ظاهری است. یكی هم مقام عنداللهی شدن است﴿فی مقعد صدقٍ عند ملیكٍ مقتدر﴾ [3] در این مرحله دیگر سخن از سیب و گلابی نیست. چون جنت و نهر، مأكولات و مشروبات از آنِ جسم و بدن اوست امّا لقای حق برای روح اوست. این سرّ و باطن روزه است.

وی در ادامه با اشاره به حدیثی از امام صادق علیه السلام افزود: امام صادق (علیه‏ السلام) فرمود:«للصائم فرحتان، فرحة عند إفطاره وفرحةعند لقاء الله» [4] روزه ‏دار دو وقت خوشحال است؛ یكی هنگام افطار و دیگری هنگام ملاقات با پروردگار. و در جای دیگر می ‏فرماید:«للصائم فرحتان حین یفطر وحین یلقى ربّه عزّ وجلّ» [5]. روزه‏ دار در بعضی دعاها از خداوند، جمال تام می ‏خواهد:«اللّهم إنّى أسألك من جمالك بأجمله وكلّ جمالك جمیل» [6]. حیف است كه انسان به خودش و به غیر خدا و به هر آنچه كه متغیّر است، دل ببندد؛ زیرا هر چه غیر خداست، در معرض زوال و تغییر است و نمی‏ تواند جزای انسان باشد؛ جزای روزه‏ دار، لقای حق است.

وی به فرازهایی از دعای سحر اشاره کرد و ادامه داد: به ما گفته ‏اند، جمال مطلق را در سحرهای ماه مبارك رمضان، بخواهید. چه مقام بلندی برای انسان میسور بود كه به ما گفته ‏اند: بگویید: «اللّهم إنّى أسألك من نورك بأنْوره وكلّ نورك نیّر» این ادعیه را در ماه مبارك رمضان به ما آموختند برای اینكه انسان روزه‏ دار، لایق چنین سخن گفتن است و این دهان می‏ تواند بگوید:«اللّهم إنّى أسألك من جلالك بأجلّه وكلّ جلالك جلیل» [7]. سخن از حور و غلمان، سیب و گلابی و جنّات و نهر نیست؛ بلكه سخن از كمالات معنوی است و این مقام برای انسان وجود دارد، اگر این مقامات برای ما نبود، دستور خواندن این دعاها را نمی‏ دادند. پس می‏ شود به آن مقام رسید.

حضرت آیت الله جوادی آملی با بیان حدیثی از امام کاظم علیه السلام در خصوص ارزش حقیقی انسان ابراز داشت: روایت لطیفی را مرحوم كلینی از امام هفتم (سلام‏ الله‌علیه) نقل فرموده، كه حضرت فرمود:«إنّ أبدانكم لیس لها ثمن إلاّ الجنّة، فلا تبیعوها بغیرها» [8] بدن شما به اندازه بهشت می‏ ارزد؛ آن را به غیر بهشت نفروشید كه ضرر خواهید كرد. مرحوم محقق داماد می‏ فرماید: این روایت ناظر به آن است كه روحتان فوق بهشت است. روح را باید به «جنّة اللّقاء» بدهید. روحتان بایستی به ﴿عند ملیكٍ مقتدر﴾ برسد و بهترین راه برای عنداللهی شدن روزه گرفتن است [9]. باطن روزه به صورت لقای خدا ظهور می‏ كند و برای انسان، همتی بالاتر از لقای حق فرض ندارد. چون انسان موجودی ابدی است كه هرگز از بین نمی‏ رود، بلكه در نهایت از عالَمی به عالَم دیگر منتقل می‏ شود. و اگر باطن روزه نصیب او شد، پیوسته در محضر حق است.

منبع: کتاب حکمت عبادات اثر حضرت آیت الله جوادی آملی/998/

پاورقی:

[1] ـ سورهٴ بقره، آیهٴ 183.

[2] ـ سورهٴ قمر، آیهٴ 54.

[3] ـ سورهٴ قمر، آیهٴ 55.

[4] ـ وسائل‏ الشیعه، ج 10، ص 403.

[5] ـ روضة المتقین، ج 3، ص 226؛ وسائل‏ الشیعه، ج 10، ص 400.

[6] ـ مفاتیح الجنان، دعای سحر.

[7] ـ همان.

[8] ـ كافی، ج 1، ص 19، ح 12.

[9] ـ : «جعله (علیه ‏السلام) الجنّة ثمن البدن، إشارة إلی أنّ ثمن جوهر النفس المجرّدة هو الله سبحانه فكأنه (علیه ‏السلام) قال: أما إنّ أبدانكم ثمنها الجنّة فلا تبیعوه ها وأمّا نفوسكم المجرّدة وأرواحكم القدسیّة فإنّما ثمنها هو الله سبحانه والفناء المطلق فیه وفى مشاهدة نور وجْهه الكریم فلا تبیعوها بغیره» (تعلیقه میرداماد بر اصول كافی، ص 38).