نباید همۀ تقصیرها را پای حوزه و روحانیت نوشت

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام ناصر رفیعی استاد حوزه علمیه قم و کارشناس مسائل دینی در اولین گفتگوی دوستانۀ خود با جمعی از جوانان برای پاسخگویی به سؤالات و شبهات آنان دربارۀ معیارها و آداب‌های پرسش در قرآن و روایات گفت: خدای متعال می‌فرماید سؤال را باید از اهلش پرسید «فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ». بنده در اینجا مدعی نیستم که پاسخگوی تمام سؤالات شما هستم.

وی افزود: در روایات داریم از چیزهای بی‌خودی سؤال نکنید، در قرآن هم داریم: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تَسْأَلُواْ عَنْ أَشْیَاء إِن تُبْدَ لَکُمْ تَسُؤْکُمْ؛ اى کسانى که ایمان آورده‏اید از چیزهایى که اگر براى شما آشکار شود شما را اندوهناک مى‏کند یا تأثیری در زندگیتان ندارد.»

حجت‌الاسلام رفیعی اضافه کرد: امیر‏المؤمنین علیه‌‏السلام فرمود: اگر پاسخ سؤالی را نمی‌دانید شرم نکنید و بگویید بلد نیستم. نقل هست که گاهی اوقات از مرحوم آیت‌الله بروجردی سؤالاتی می‌پرسیدند و ایشان با صدای بلند می‌گفت نمی‌دانم. یکی دیگر از آداب این است که نباید از سؤال کردن شرم کنیم. نکتۀ مهم دیگر این است که سؤال کنیم برای فهمیدن نه برای اذیت کردن؛ مثلاً در مناظرات ریاست جمهوری برخی می‌خواستند یکدیگر را اذیت کنند و در تنگنا قرار دهند.

این استاد حوزه علمیه قم در پاسخ به این پرسش که عامل دین‌گریزی مردم را در سال اخیر چه می‌دانید گفت: اتفاقاً قرار است بنده در برنامه «بدون توقف» چند جلسه درباره دین‌گریزی صحبت کنم، آن فردی که در آنجا با من موضوع دین گریزی را مطرح کرد به او گفتم که از واژۀ دین گریزی صحبت نکن، چون ما راجع به دین چهار واژه داریم؛ دین‌پذیری؛ اینطور افراد کلاً متدین هستند و اصلاً کاری با نظام ندارند؛ زمان شاه هم چاری بود و الان هم هست، نمازش را می‌خواند چه گرانی باشد و چه نباشد.

وی افزود: عده‌ای دین‌گریزند؛ یعنی می‌خواهند از دین جدا شوند مثلاً حجاب را کنار می‌گذارد، نماز نمی‌خواند، خمس نمی‌‌‌دهد یا اگر بخواهد خمس هم بدهد مدام دنبال راه فرار است. دستۀ دیگر دین‌ستیز است که این خیلی بد است؛ یعنی برنامه‌ریزی می‌کنند که با دین مبارزه کنند و دستۀ چهارم؛ سستی در دین است که بنده یک دهۀ محرم روی این موضوع سخنرانی کردم.

این کارشناس مسائل دینی با اشاره به عوامل دین‌گریزی گفت: اول عملکرد بد روحانیت است «اِذا فَسَدَ العالِم، فَسَدَ العالَم»، دوم؛ دوست بد، سوم؛ محیط بد، چهارم؛ فضای مجازی و ... . امروزه با ایجاد فضاهای مجازی، شبکه‌های ماهواره‌ای و ... ـ که اعلام کردند حدود 60 درصد مردم ماهواره دارند ـ طبیعتاً هجمه به دین خیلی زیاد است.

به گفتۀ وی، اصولاً دین‌داری سخت است، مثلاً در زمان امام حسین علیه‌السلام، امامی که با حدود هفتاد نفر در مقابل سی هزار دشمن قرار داشت فرمود: دین بازیچۀ زبان شما شده است «وَ الدِّینُ لَعْقٌ عَلى اَلْسِنَتِهِمْ» با دین دارید بازی می‌کنید، قرآن هم می‌فرماید: «إِتَّخَذُوا دینَهُمْ لَهْواً وَ لَعِباً؛ همانها که دین و آیین خود را سرگرمی و بازیچه گرفتند.»

حجت‌الاسلام رفیعی تأکید کرد: دین‌داری سخت است؛ اینکه شما گفتید دین‌گریزی این را قبول ندارم اما این را می‌پذیرم که روز به روز دارد سستی در دین بیشتر می‌شود البته این هم عوامل مختلفی هم دارد. همه چیز را نمی‌شود سر حوزه و روحانیت انداخت، گاهی عملکرد حکومت یعنی روحانی که در حکومت هست و مردم از او توقع دارند، درست نیست، همینطور عملکرد غلط بعضی از متدینینی که اختلاس می‌کنند، آثار سجده به پیشانی دارد و هیئت دارد اما خطا می‌کند.

این استاد حوزه علمیه خاطرنشان کرد: باید رابطه‌مان را با خدا اصلاح کنیم، منِ رفیعی اصلاً بد هستم اما شما چرا رابطه خود را با خدا اصلاح نمی‌کنی و نماز نمی‌خوانی؟ حالا این فرد در حکومت اختلاس کرده، مگر در زمان امیر‏المؤمنین علیه‏السلام اختلاس نمی‌شد؟ شراب خورده نمی‌شد؟ بنابراین یکی از عوامل دین‌گریزی، القای شبهات، سختی دینی‌داری، عملکرد غلط بعضی افراد در لباس روحانیت و یا به طور کلی مذهبی‌ها موجب این مسأله شده است.

وی افزود: اینکه امروز در هیئت‌های مختلف جمعیت‌های زیادی از جوانان حضور پیدا می‌کنند، اینها بیانگر امید است. دین آنقدر جاذبه دارد که سرانجام فرد را به سوی خود می‌کشد، اما باید گفت عوامل دین‌گریزی نیز قوی هستند و باید روی هر کدام از آنها بحث شود./د102/ف