چند خبر کوتاه از کتابخانه ها و موزه های آستان قدس رضوی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، معاون امور موزه‌های سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی از افتتاح نمایشگاهی از کتب خطی، اسناد تاریخی و عکس‌های قدیمی با موضوع اعیاد قربان و غدیر در این موزه خبر داد. مهدی قیصری‌نیک تصریح کرد: در این نمایشگاه منابع نفیس نسخ خطی همچون «شرح نهج‌البلاغه» و «غررالحکم و دررالکلم» به کتابت قرن هفتم، «کشف الیقین فی فضائل امیرالمؤمنین علیه السلام» به کتابت قرن هشتم، «مشارق الانوار الیقین» به کتابت قرن 11، «کشف المهم فی طریق خبر غدیر خم» و «تبصره الاعیاد» به کتاب قرن12 و «درّ بحرالمناقب» به کتابت قرن 13 به نمایش درآمده است.

وی همچنین به نمایش اسناد تاریخی برگزاری جشن اعیاد قربان و غدیر در طول سالیان گذشته در حرم مطهر، در این نمایشگاه خبر داد و اظهار داشت: سند پرداخت انعام به نقارچیان بابت عید غدیر( 1266ش)، دستور اعتماد التولیه به تحویل‌دار کل برای چراغانی صحنین و تهیه شربت و شیرینی جهت برگزاری مجلس به مناسبت عید قربان(1308ش)، برگزاری مراسم پذیرایی در حرم مطهر در حضور والی خراسان به مناسبت عید غدیر( 1312ش)، دستور صدیق‌الدوله نوری، متولی‌باشی آستان قدس رضوی به دربان‌باشی کل مبنی بر چراغانی حرم مطهر به مناسبت عید قربان( 1318 ش)، از جمله اسناد نفیسی است که در این مکان به نمایش درآمده است.

قیصری‌نیک با اعلام اینکه این نمایشگاه تا پایان مردادماه، برپا است، گفت: علاقه‌مندان به آثار تاریخی و فرهنگی همه‌روزه به‌جز ایام تعطیل از ساعت 8 تا 12 می‌توانند با مراجعه به موزه قرآن و نفایس و هدایای مقام معظم رهبری واقع در صحن کوثر حرم مطهر رضوی از این نفایس بازدید کنند.

نسخ خطی تاریخی با موضوع غدیر در کتابخانۀ وزیری یزد

رئیس ادارۀ کتابخانه و موزۀ وزیری یزد، از کتابخانه‌های وابسته به آستان قدس رضوی، از وجود نسخ نفیس خطی با محوریت امامت و غدیر در این مرکز خبر داد. وی تصریح کرد: «حق الیقین» نوشتۀ علامه محمدباقربن محمدتقی مجلسی با بررسی مسئله غدیرخم و ادله امامت، به تفصیل به اثبات امامت 12 امام پرداخته است. وی افزود: نسخه‌های خطی متعددی از این اثر در کتابخانۀ وزیری نگهداری می‌شود و یکی از نفایس آن، نسخه‌ای است که 15 سال پس از وفات مؤلف در سال 1126 قمری به خط نستعلیق 23سطری به قلم ابوالحسن‌بن بهاءالدين براکوهي کتابت شده است.

دکتر محمدرضا ملک‌ثابت اضافه کرد: اثر ارزشمند دیگری با عنوان «مِصْباحُ الْمُتَهَجِّد و سِلاحُ الْمُتَعَبّد» یا «المِصباحُ الکَبیر» تألیف شیخ طوسی است که 4 نسخۀ خطی از آن در کتابخانۀ وزیری نگهداری می‌شود و نفیس‌ترین آن نسخه‌ای است که در 274 برگ، در سال 966 قمری به قلم عبدالله‌بن عبدالکریم و علی‌بن محمد یزدی کتابت شده است.

وی به اثر گران‌سنگ علامه مجلسی با نام «زاد المعاد» اشاره کرد و گفت: این نسخه نیز یکی از نفایس موجود در کتابخانه وزیری است که باب پنجم آن در بیان فضایل و اعمال ماه ذی‌الحجه است که مشتمل بر ۵ فصل است و فصل چهارم در فضایل و اعمال شب و روز عید غدیر است.

ملک‌ثابت ادامه داد: نسخ خطی متعددی از زادالمعاد در کتابخانۀ وزیری یزد نگهداری می‌شود که یکی از نفایس آن نسخه‌ای است که در 375 برگ در سال 1133 قمری به قلم ابوالحسن ابهری به خط نسخ 16سطری کتابت شده است.

نفایس هنری غدیر در نمایشگاه مجازی «لعل خاتم»

موزه آستان قدس رضوی به مناسبت عید امامت و ولایت، نمایشگاه «لعل خاتم» با موضوع معرفی آثار هنری نفیس مزین به نام علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) مربوط به دوره‌های مختلف تاریخی را به صورت مجازی برگزار کرد. معاون موزه‌ها و ترویج میراث فرهنگی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی تصریح کرد: به دلیل محدودیت‌های کرونایی این نمایشگاه به صورت مجازی و در پایگاه اینترنتی موزه آستان قدس برپا شده است.

مهدی قیصری‌نیک با بیان این‌که این آثار مربوط به دوره‌های مختلف تاریخی است، در این باره توضیح داد: از مهم‌ترین اشیای معرفی‌شده در این نمایشگاه، سه اثر ارزشمند مربوط به دورۀ صفویه شامل سکه با طرح شهادتین و اسامی 14معصوم علیهم‌السلام، اثر مشبک فلزی با عنوان «الله جل جلاله، محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله، علی علیه‌السلام، فاطمه سلام‌الله علیها» و کاشی کاخ آق سرای ازبکستان با عنوان «الله جل جلاله، محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله ، علی علیه‌السلام» به خط کوفی بنایی است که به همت کانون هنر شیعی بازسازی ‌شده است.

وی افزود: کاشی معرق «شهادتین» گنبد مسجد گوهرشاد با خط بنایی گلچین و ساده مربوط به دورۀ تیموری و اثر مشبک فولادی با عنوان «الله جل جلاله، محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله ، علی علیه‌السلام» به خط ثلث که بخشی از یک علم مربوط به دورۀ صفویه است و به همت کانون هنر شیعی بازسازی شده است، از دیگر آثار ارزشمند این نمایشگاه مجازی است.

قیصری‌نیک به آثاری مربوط به دورۀ قاجار اشاره کرد و گفت: اثر ارزشمند حکاکی روی برنج با عنوان «پنج تن علیه‌السلام و دعای نادعلی» و کاشی معرق با کتیبۀ «الله جل جلاله، محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله ، علی علیه‌السلام» به خط کوفی بنایی متعلق به حرم حضرت معصومه سلام‌الله علیها در این نمایشگاه معرفی شده است.

وی از چند اثر دیگر به‌نمایش‌درآمده در این نمایشگاه یاد کرد و گفت: تابلوی مشبک فلزی با عنوان «علی مع الحق و الحق مع العلی» مربوط به سردر ورودی حرم امیرالمؤمنین، تابلوی «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» به خط کوفی مغربی اثر مصطفی برجی، تابلوی «علی علیه‌السلام» خط گرافیک اثر رضا قصیر از لبنان، تابلوی «علی مع الحق و الحق مع علی» خط ثلث خوشنویسی سیداحمد خوانساری، اجرای سه بعدی سیدمهدی میرحیدری، برخی از این آثار هنری است.

قیصری‌نیک ادامه داد: اثری با عنوان «پنج تن علیهم‌السلام» به خط ثلث اثر مصطفی عزت در سال 1287 قمری، «محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله و علی علیه‌السلام» خط ثلث اثر مصطفی برجی، «یاعلی علیه‌السلام» اثر سیدمهدی میرحیدری و «علی مع الحق و الحق مع العلی» خط کوفی بنایی از دیگر آثار نمایشگاه لعل خاتم است.

گفتنی است که این نمایشگاه در پایگاه موزه‌های آستان قدس رضوی به نشانی museum.razavi.ir ، بخش چندرسانه‌ای قسمت موشن‌گرافیک قابل مشاهده است.

بازگشت تعطیلات کرونایی به کتابخانه‌های آستان قدس رضوی

رئیس اداره ترویج و توسعه ارتباطات فرهنگی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی از تعطیلی کتابخانه مرکزی و کتابخانه‌های وابسته به این سازمان در مشهد و سایر شهرهای خراسان رضوی که در وضعیت قرمز کرونایی به سر می‌برند خبر داد. محمدجواد قوی با بیان اینکه به پیروی از دستور ستاد کرونا و با توجه به وضعیت قرمز کرونایی در مشهد و برخی شهرستان‌ها این تصمیم گرفته شده است، اعلام کرد: به منظور پیشگیری از شیوع گسترده‌تر ویروس کرونا از روز یکشنبه 19مرداد تا اطلاع ثانوی این کتابخانه‌ها خدمات حضوری ندارند و علاقه‌مندان می‌توانند از طریق درگاه اینترنتی کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی به آدرس digital.aqr.ir بخشی از خدمات را به صورت مجازی دریافت کنند.

لازم به توضیح است، کتابخانه‌های آستان قدس رضوی در سراسر کشور در اولین دوره شیوع ویروس کرونا نیز به مدت بیش از 70 روز تعطیل بودند و از طریق کتابخانه دیجیتال به ارائه خدمات می‌پرداختند./864/ت304/ف