پایبندی به عهدی که دشمن آن را نقض کرده اشتباه است

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام سعید بهمنی، عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در گفت و گو با خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، با اشاره به تأکید قرآن کریم بر پایبندی به عقود گفت: یکی از آموزه های مهم در قرآن التزام به عهد ها و عقد هاست و وفای به عهد از صفات مؤمنان مصلح شمرده شده است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: وقتی در معاهده ای وارد می شویم باید خود را ملزم به رعایت آن بدانیم و بسیاری از آیاتی که به موضوع تقوا اشاره دارند، این التزام را ضروری می شمارند و کسانی که نقض عهد می کنند فاسق اند؛ بنابراین التزام به معاهدات در اسلام از جایگاه بالایی برخوردار است و بین شخصیت حقیقی و حقوقی از این حیث تفاوتی نیست و حکومت اسلامی به طریق اولی باید ملتزم به عقود باشد.

این استاد تفسیر افزود: با این حال این پایبندی به عقود تا آنجا ادامه خواهد داشت که طرف مقابل نیز به عهد خود پایبند باشد و این موضوع در معاهدات بین المللی نیز جاری است و وقتی با عهد شکنی دشمن مواجهیم این اشتباه است که یک طرفه پای عهد بمانیم.

حجت الاسلام والمسلمین بهمنی با اشاره به تفسیر آیه 58 سوره انفال بیان داشت: خداوند در این آیه به مؤمنین امر می کند که اگر خوف نقض عهد توسط طرف مقابل را داشتید مهیای ترک معاهده شوید و منتظر نباشید تا او عهد را نقض کند بلکه شما قبل از آن که نقضی اتفاق بیفتد خود را آماده کنید و خوفی که خداوند مطرح می کن خوف عاطفی نیست بلکه خوف منطقی است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: کسی که به دستور خداوند در این خصوص عمل نکند مشمول سنت های الهی خواهد شد از این رو خداوند در آیات بعدی ابتدا به پیامبر(ص) دلگرمی می دهد که دشمن نمی تواند تو را به بیچارگی و عجز بکشاند و سپس عبارت « وَأَعِدّوا لَهُم مَا استَطَعتُم مِن قُوَّةٍ... را مطرح می کند و با دلگرمی که به مؤمنین می دهد نوعی قدرت نرم را در اختیارآنان می گذارد و برآمادگی مسلمین برای مقابله با نقض عهد مشرکین تأکید دارد.

وی با اشاره به تفسیر به رأی برخی از آیه 58 سوره انفال گفت: عبارت «فأنبذ» در آیه 58 سوره انفال، بر طبق مبنای علامه طباطبایی و دیگر مفسران دلالت بر امر دارد و بر رها کردن معاهده ای که دشمن آن را نقض کرده است تأکید دارد و اینکه برخی بحث حظر یا توهم حظر را در اینجا پیش می کشند تنها یک خیالبافی است چرا که توهم حظر به یک بستر تاریخی نیاز دارد و چنین چیزی وجود ندارد و در هیچ جای قرآن از چنین چیزی نداریم اما اینکه این مقابله به مثل چطور اتفاق بیفتد را رهبر جامعه اسلامی تعیین می کند.

حجت الاسلام والمسلمین بهمنی با اشاره به برخی اظهارات در خصوص معاهدات مکرر پیامبر(ص) با مشرکان با وجود بدعهدی آنان اظهار داشت: پیامبر (ص) در ماجرای عهد با یهود با قبایل متفاوتی عهد بستند و هرکدام که عهد شکنی کردند با پاسخ محکم ایشان مواجه شدند و این نبود که معاهده با یک قبیله باشد و نقض عهد کند و پاسخی از پیامبر(ص) دریافت نکند و کسانی که چنین برداشت هایی را مطرح می کنند، از مطالب خام و ناپخته سرشارند و حتی اگر شبهات آنان به طور مستدل پاسخ داده شود باز نمی پذیرند چرا که مشکل آن ها گرایشی و شخصیتی است.

این استاد تفسیر بیان داشت: همه ما در معرض تفسیر به رأی هستیم و باید به خدا پناه ببریم و حوزه و روحانیت باید به روشنگری بپردازد و با ارائه مبانی درست و تفسیر حقیقی از آیات و روایات به مقابله با جریان تحریف بپردازد تا کسی نتواند با ارائه تفاسیر منطبق با هوای نفس اهداف سیاسی خود را پیش ببرد./1399/