روزهای طلایی ماه مبارک رمضان
به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، ماه مبارک رمضان به پایان خود نزدیک می شود ماهی که سراسر فضیلت و معنویت است. امسال نیز ماه مبارک رمضان در ایران و در تمام نقاط جهان با بحث کرونا همراه بود و مشکلات فراوانی را برای روزه داران و برگزاری مراسم های این ماه فراهم آورد.
باید بدانیم که روزهای آخر ماه مبارک رمضان را می توان روزهای طلایی این ماه لقب داد، زیرا این روزهاست که میتواند انسان آنچکه از دعا و معنویت در این ماه جمع کرده، در آخر ماه از آن بهره ببرد و برات آزادی خود را از آتش جهنم دریافت کند. در روایات ما تاکید شده که روزهای پایانی ماه مبارک روزهایی بسیار با اهمیت است چنانکه نقل شده است که پیامبر در دهه آخر این ماه عزیز به جهت استفاده بیشتر از فضیلت های آن در مسجد معتکف می شدند. در ادعیه ما هم نسبت به روزهای آخر ماه مبارک تاکیدات فراوان شده و دعاهای ویژهای با نام دعاهای وداع برای آن نقل شده است.
این دعاها تاکید می کند که اگر انسان نتواند در این ماه عزیز توجه حق تعالی را جذب کند خدای ناکرده ممکن است شقاوت ابدی برای او بماند و از رحمت الهی برای همیشه محروم شود.
انسان باید در پایان ماه مبارک رمضان حواسش را بیشتر جمع کند و از خداوند بابت کوتاهی و تقصیر هایی که انجام داده به خود خداوند پناه ببرد. برای همین باید دقت داشته باشیم که انسان باید حالت استغفار، انابه و توبه خود را در پایان این ماه به اوج خود برساند به گونهای که خداوند به سبب این حال انسان از تقصیرها و گناهان او بگذرد. از امام سجاد علیه السلام در صحیفه سجادیه دعاهایی که در پایان این ماه آمده دارای نوعی اشک و سوز بیشتر است و این را می توان در دعاهای پایانی این ماه به خوبی ملاحضه کرد.
مثلی معروف است که می گوید گاو نه من شیر ده نباش، از این مثل می توان استفاده کرد که انسان گاهی کارهای بسیار سخت و طاقت فرسایی انجام می دهد و وقتی به نتیجه کارها و تلاش های خود نزدیک می شود آن را به راحتی از دست می دهد.
در ماه مبارک رمضان هم این مثل را می توان اینگونه بیان کرد که انسان به سختی آن هم در این ایام کرونا که باید مواظبت خود از مریضی را هم داشته باشد نزدیک به 16 ساعت روزه داری را انجام می دهد. این روزه دارای در برخی شهرها با گرمای شدید هم مواجه بوده است. حال ببینیم این همه مشقت و سختی اگر سبب نزدیک شدن ما به خداوند نشود و خدای ناکرده بالعکس سبب دوری ما هم شود چه مقدار انسان دچار خسران شده است.
حضرت امام رضا علیه السلام در روایتی تاکید دارند که ماه مبارک رمضان میدان مسفابقه است و این مسابقه تا پایان این ماه وجود دارد و اینگونه نیست که روزهای پایانی آن فضیلتی کمتر از اول آن داشته باشد.
در روایات ما درباره ماه رمضان گفته شده که ابتدای این ماه رحمت و میانه اش مغفرت و پایان آن آزادی از آتش جهنم است و دره های مغفرت این ماه تا آخرین شب ماه مبارک رمضان بسته نمی شود. این نکته می رساند که انسان تا آخرین لحظات این ماه را باید غنیمت شمرده و از آن استفاده کند و هرگز به خاطر آنکه روزهای پایانی آن بوده نباید ما را غافل کند.
رهبر معظم انقلاب درباره روزهای آخر ماه مبارک رمضان می فرمایند: در روایات ما بیان شده است که کمترین پاداشی که خدای متعال برای مردان و زنان روزهدار در مثل روز آخر ماه رمضان عطا خواهد کرد، این است که «ان ینادیهم ملک فی آخر یوم من شهر رمضان»؛ فرشتهای در آخرین روز ماه رمضان، آنها را مخاطب قرار دهد و گوید: «ابشروا عباد الله»؛ بشارت بر شما باد ای بندگان خدا! «فقد غفر لکم ما سلف من ذنوبکم»؛ گناهان شما آمرزیده شد.
انسان نباید فراموش کند که یکی از صفات مهم خداوند کریم بودن است حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) درباره کریم بودن خداوند می فرمایند: «إِلهی ... لَو لا ما عَرَفتُ مِن کَرَمِکَ ما رَجَوتُ ثَوابَکَ، و أَنتَ أَکرَمُ الأَکرَمینَ بِتَحقیقِ آمالِ الآمِلینَ، و أَرحَمُ مَنِ استُرحِمَ فِی تَجاوزِهِ عَنِ المُذنِبینَ»؛ خداى من! ... اگر کَرَم تو را نشناخته بودم، به پاداش تو امید نمیبستم و تو براى برآوردن آرزوهاى آرزومندان، کریمترینِ کریمترینهایى، و در مورد گذشت از گناهکاران، مهربانترین کسى هستى که از او رحمت خواسته شده است.
حال که در سفره کرم چنین کریمی قرار گرفته ایم و این روزهای آخر این سفره است، سعی کنیم چند روز پایانی را غنیمت شمرده و از او جواز قبولی اعمال را بخواهیم.
فراموش نکنیم که آنچراکه در این ماه جمع کرده ایم به راحتی از دست ندهیم و اعمال خود را حفظ کرده برای یک سال ذخیره خود قرار دهیم.
دارد بساط ماه خدا جمع می شود
از سفره نان و آب و غذا جمع می شود
آن دامنی که دست کرم پهن کرده بود
دارد ز دست های گدا جمع می شود
فرصت گذشت این رمضان هم تمام شد
زیباترین بهانه ما جمع می شود
«سیّد بن طاووس» در «اقبال»، از امام صادق(علیه السلام) نقل کرده است که آن حضرت در هر شب از دهه آخر ماه رمضان این دعا را مى خواند:
اَللّهُمَّ اِنَّکَ قُلْتَ فى کِتابِکَ الْمُنْزَلِ، شَهْرُ رَمَضانَ الَّذى اُنْزِلَ فیهِ الْقُرْانُ،
خدایا تو فرمودى در قرآنت که از آسمان نازل گشته «ماه رمضانى که قرآن در آن نازل گشته
هُدىً لِلنّاسِ وَ بَیِّنات مِنَ الْهُدى وَ الْفُرْقانِ، فَعَظَّمْتَ حُرْمَةَ شَهْرِ رَمَضانَ
که آن قرآن راهنماى مردم و حجت هایى است از هدایت و تمیز» و بدین ترتیب حرمت ماه رمضان را
بِما اَنْزَلْتَ فیهِ مِنَ الْقُرْانِ، وَ خَصَصْتَهُ بِلَیْلَةِ الْقَدْرِ، وَ جَعَلْتَها خَیْراً مِنْ
با نازل فرمودن قرآن بزرگ کردى و به شب قدر مخصوصش داشتى و آن شب را بهتر
اَلْفِ شَهْر، اَللّـهُمَّ وَ هذِهِ اَیّامُ شَهْرِ رَمَضانَ قَدِ انْقَضَتْ، وَ لَیالیهِ قَدْ
از هزار ماه گرداندى خدایا این روزهاى ماه رمضان بود که بر من گذشت و این شب هاى آن است که آن نیز
تَصَرَّمَتْ، وَ قَدْ صِرْتُ یا اِلـهى مِنْهُ اِلى ما اَنْتَ اَعْلَمُ بِهِ مِنّى، وَاَحْصى
گذشت و من اى معبودم از این ماه به حالى درآمده ام که تو خود بهتر از من مى دانى
لِعَدَدِهِ مِنَ الْخَلْقِ اَجْمَعینَ، فَاَسْئَلُکَ بِما سَئَلَکَ بِهِ مَلائِکَتُکَ الْمُقَرَّبُونَ،
و شماره اش را از همه مردم بهتر دارى پس از تو خواهم بدانچه فرشتگان مقرّبت
وَاَنْبِیآؤُکَ الْمُرْسَلُونَ، وَعِبادُکَ الصّالِحُونَ، اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّد وَ آلِ
و پیامبران فرستاده ات و بندگان شایسته ات تو را بدان خواستند که درود فرستى بر محمّد و آل
مُحَمَّد، وَاَنْ تَفُکَّ رَقَبَتى مِنَ النّارِ، وَ تُدْخِلَنِى الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ، وَ اَنْ
محمّد و این که مرا از آتش دوزخ آزاد کنى و به رحمت خویش به بهشتم ببرى و به
تَتَفَضَّلَ عَلىَّ بِعَفْوِکَ وَ کَرَمِکَ، وَتَتَقَبَّلَ تَقَرُّبى، وَ تَسْتَجیبَ دُعآئى،
عفو و بزرگوارى خویش بر من تفضل کنى و تقرّب جویى مرا بپذیرى و دعایم را مستجاب گردانى
وَتَمُنَّ عَلَىَّ بِالاَْمْنِ یَوْمَ الْخَوْفِ مِنْ کُلِّ هَوْل اَعْدَدْتَهُ لِیَوْمِ الْقِیامَةِ، اِلـهى
و در آن روز ترس و وحشت با امان دادنم از هر هراسى که براى روز قیامتم آماده کرده اى بر من منت نهى خدایا
وَاَعُوذُ بِوَجْهِکَ الْکَریمِ، وَ بِجَلالِکَ الْعَظیمِ، اَنْ یَنْقَضِىَ اَیّامُ شَهْرِ رَمَضانَ
پناه مى برم به ذات بزرگوارت و به جلال و شوکت عظیمت که بگذرد روزها
وَلَیالیهِ، وَ لَکَ قِبَلى تَبِعَةٌ اَوْ ذَنْبٌ تُؤاخِذُنى بِهِ، اَوْ خَطیئَةٌ تُریدُ اَنْ تَقْتَصَّها
و شب هاى ماه رمضان و از تو در نزد من گناه یا پاداش بدى باشد که مرا بدان مؤاخذه کنى یا خطایى باشد که بخواهى آنرا از من تقاص کنى
مِنّى، لَمْ تَغْفِرْها لى، سَیِّدى سَیِّدى سَیِّدى، اَسْئَلُکَ یا لا اِلهَ اِلاَّ اَنْتَ، اِذْ لا
و نیامرزیده باشى اى آقاى من آقاى من آقاى من از تو خواهم اى که معبودى جز تو نیست زیرا
اِلهَ اِلاَّ اَنْتَ، اِنْ کُنْتَ رَضیتَ عَنّى فى هذَا الشَّهْرِ، فَازْدَدْ عَنّى رِضاً، وَاِنْ
معبودى جز تو نیست که اگر در این ماه از من خشنود گشته اى بر خشنودى خویش از من بیفزا و اگر
لَمْ تَکُنْ رَضیتَ عَنّى، فَمِنَ الاْنَ فَارْضَ عَنّى یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ، یا اَللهُ
هنوز خشنود نشده اى از هم اکنون از من خشنود شو اى مهربانترین مهربانان اى خدا
یا اَحَدُ یا صَمَدُ، یا مَنْ لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً اَحَدٌ.
اى یکتا اى بى نیاز اى که فرزند ندارد و فرزند کسى نیست و براى او همتایى نباشد هیچ کس
و بسیار بگو:
یا مُلَیِّنَ الْحَدیدِ لِداوُدَ عَلَیْهِ السَّلامُ، یا کاشِفَ الضُّرِّ وَالْکُرَبِ الْعِظامِ عَنْ
اى نرم کننده آهن براى حضرت داوود علیه السلام اى برطرف کننده گرفتارى و ناراحتى بزرگ از
اَیُّوبَ عَلَیْهِ السَّلامُ، اَىْ مُفَرِّجَ هَمِّ یَعْقُوبَ عَلَیْهِ السَّلامُ، اَىْ مُنَفِّسَ غَمِّ
ایوب علیه السلام اى گشاینده اندوه یعقوب علیه السلام اى زداینده غم
یُوسُفَ عَلَیْهِ السَّلامُ، صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد، کَما اَنْتَ اَهْلُهُ اَنْ
یوسف علیه السلام درود فرست بر محمّد و آل محمّد بدانسان که تو شایسته آنى که
تُصَلِّىَ عَلَیْهِمْ اَجْمَعینَ، وَافْعَلْ بى ما اَنْتَ اَهْلُهُ، وَلا تَفْعَلْ بى ما اَنـَا اَهْلُهُ
درود فرستى بر ایشان همگى و انجام ده درباره من آنچه را تو شایسته آنى و انجام مده درباره ام آنچه من سزاوارم