صدا و سیما و راهبردهای رسانه
باید دانست برخی از مسئولان به جهت ویژگی ها و اقتضائات کاری خویش از جنگ نرم، از اطلاعات، تجربیات و آگاهی های خوبی برخوردار هستند که باید از این ظرفیت استفاده شود.
اشاره: به طور کلی رسانه ملی در انجام رسالت خود به عنوان یک نهاد فرهنگ ساز لازم است دراین مبارزه فرهنگی، جهت گیری ها و ملاک های خاصی را در همه زمینه ها مبنای کار خود قرار دهد .علاوه بر آن رسانه ملی در این مبارزه با مخاطبان گوناگونی روبروست که هر گروه اقتضائات خاص خود را داشته و بنابراین بایستی بین آنها تفاوت قائل شد. در کلی ترین نگاه، رسانه با سه گروه عمده مخاطبان روبرو است این سه گروه را میتوان شامل عموم مردم، نخبگان (افراد تحصیلکرده و روشنفکر) و مسئولان و مدیران دانست. البته بین مخاطبان مقیم در داخل کشور و مخاطبان مقیم در خارج کشور و نیز مخاطبان خارجی که شبکه های برون مرزی متکفل آنهاست نیز باید تفاوت گذاشت. همچنین بین مخاطبان حامی نظام با مخاطبان بی‌تفاوت و مخالفان دارای اقتضائات متفاوتی‌اند. لذا قشر اول بایستی تشویق و ترغیت شده و بی تفاوتها جذب و مخالفان حتی الامکان جذب یا به اسکات کشیده شوند و در همه موارد جذب حداکثری و دفع حداقلی مدنظر باشد. به همین خاطر خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا با حجت الاسلام دکتر عبدالله جلالی پژوهشگر ارشد رسانه ملی گفتگویی داشته است که بدین شرح است:
رسا- راهبردهای عمده فرهنگی مربوط به هرگروه از این مخاطبان چیست؟
راهبردهای عمده فرهنگی مربوط به هرگروه از این مخاطبان را می توان به ترتیب زیر ذکرکرد:
الف:) برای عموم مخاطبان
- ارتقاء فرهنگ ( اعم از فرهنگ سیاسی، فرهنگ اقتصادی و فرهنگ اجتماعی) و نیز افکار عمومی جامعه متناسب با افزایش قدرت و امنیت نرم تا سر حد مصون سازی بر اساس محورها و مولفه های «الگوی تقابل فرهنگی رسانه ملی با تهاجم نرم دشمن » تاکید میگردد.
- ترویج گفتمان سازی در زمینه جنگ نرم مبتنی بر باورها و ارزش های اسلامی
- آگاه سازی عموم مردم از خطرات و جریانات پشت پرده با ارائه مستندات و آمارها و اطلاعات و گفته های دشمن در جهت افزایش درک و باور به وجود جنگ نرم در حد لازم
- هشداردهی نسبت به خطرات و آثار و آفات جنگ نرم دشمن در ابعاد سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، تربیتی و ...
- افشاگری نسبت به برنامه ها و حقه های جاری دشمن (در خبر سازی ها و دروغ پراکنی ها و تحریفات و تصویر سازی های ناروا و بطور کلی افزایش سواد رسانه ای مردم
- بصیرت افزایی در زمینه جایگاه و امتیازات نظام اسلامی، ولایت‌فقیه خودآگاهی فرهنگی ـ تمدنی، زمانه شناسی و...
- افزیش امید به آینده ، خودباوری و نشاط در همه زمینه ها
- تبیین اهمیت و نیز ارتقاء اخلاق و تقوای سیاسی و ابعاد گوناگون آن در جامعه، با توجه به اهمیت وافر آن و ضعف جامعه در این زمینه
- ترویج فرهنگ استقامت و حفظ عزت فردی و ملی در زمینه های سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی
- ـ ترویج فرهنگ بسیجی و روحیه جهادی همراه با عقلانیت در ارتباط با مسئله جنگ نرم
- تقویت همبستگی ملی، اخوت اسلامی، همدلی مسئولان و مشارکت عمومی
- ارتقاء سطح امنیت فرهنگی و مقابله با تهدیدهای جنگ نرم مانند هویت زدایی، هویت سازی کاذب، ایجاد ناامنی و بی‌اعتمادی فرهنگی، القاء ناکارآمدی نظام اسلامی و تخریب شخصیت ها.
ب:) برای نخبگان و اقشار تحصیلکرده
- آگاه سازی و گفتمان سازی در زمینه جنگ نرم با استفاده از متخصصان شهیر و دانشمندان بزرگ و قابل قبول برای این گروه ازمخاطبان در قالب برنامه های علمی( میزگردها مناظرات و مباحث چالشی و اَشکال ابتکاری دیگر)
- بکارگیری و ترغیب این گروه از مخاطبان به همکاری در زمینه مقابله با جنگ نرم(همان)
- تبیین اهمیت، ضرورت و نیز ارتقاء اخلاق و تقوای سیاسی و ابعاد گوناگون آن در ضمن برنامه های علمی و بحث های چالش برانگیز و جذاب، برای این قشر مهم با توجه به ضعف جامعه نخبگان در این زمینه
ج:) برای مخاطبان مقیم خارج از کشور
- افشای چهره و نیز ادعاها، تبلیغات سوء و رفتارهای منافقانه و ظالمانه دشمنان نظام اسلامی در زمینه های گوناگون
- تبیین چهره واقعی جمهوری اسلامی خصوصا امتیازات ، اهداف و آرمانهای بلند و مقدس آن
تبیین گام‌های بلند نظام اسلامی در زمینه استقلال و رهایی از سلطه بیگانگان ، نزدیک شدن به عدالت اجتماعی، آرامش و امنیت اجتماعی، رفع فقر و تبعیض، رشد علم و فنآوری، رعایت حقوق اجتماعی و ... در راستای ازبین بردن و شکستن تابوها و تصاویر غلطِ خلق شده از جامعه و نظام اسلامی
د:) برای مسئولان و مدیران
باید دانست برخی از مسئولان به جهت ویژگی ها و اقتضائات کاری خویش از جنگ نرم، از اطلاعات، تجربیات و آگاهی های خوبی برخوردار هستند که این، فرصت خوبی برای استفاده در رسانه است اما برخی مدیران و مسئولان اطلاعات کافی در زمین در این زمینه ندارند بنابراین راهبردهای مربوط به تعامل رسانه ای با مدیران را میتوان در سه راهبرد زیر خلاصه کرد:
- آگاهی بخشی برای مدیرانی که از اطلاعات لازم و کافی در این زمینه برخوردار نیستند.
- استفاده از اطلاعات و تجربیات مدیرانی که در این زمینه از اطلاعات جالبی برخوردار هستند در برنامه های مناسب مانند تحلیل های سیاسی و اجتماعی و میزگردهای علمی
- مطالبه گری ، از مدیران و مسئولانی که بایستی در این زمینه نقشی موثر ایفا نمایند. البته این راهبرد در قسمت راهبردهای مدیریتی نیز مورد تاکید قرار گرفته است.
رسا- راهبردها و اقدامات مدیریتی که در درون سازمان رسانه باید انجام بگیرد کدامند؟
راهبردها و اقدامات مدیریتی که در درون سازمان رسانه باید انجام بگیرد عبارتند از:
- شناخت نقاط قوت و ضعفِ سازمان رسانه در زمینه های گوناگون اعم ازسخت افزارها، نیروی انسانی تشکیلات و ساختارها و سیستم گردش کارها، برای اصلاح آن ها متناسب با مبارزه نرم
- تاسیس گروه یا اتاق فکر در ساختار سازمانی با ماموریت مطالعه، تفکر و بررسی های مستمر از اوضاع جنگ نرم و ابداع یا کشف راههای پیشگیری و یا کاهش خطرات جنگ نرم و مقابله با آن
- اصلاح نیروی انسانی در بدنه رسانه ملی - خصوصا مدیران مربوط- و نیز ارتقاء توانایی ها و شایستگی های لازم و کارآمد برای مقابله با جنگ به گونه ای که مجری سیاست های کلان رسانه باشند.
- بازنگری، اصلاح و تکمیل فعالیت های آموزشی و پرورشی در این ارتباط به جهت ایجاد آمادگی در نیروی انسانی برای مقابله با جنگ نرم اعم از دانشگاه صدا و سیما و یا آموزش های ضمن خدمت و...
- دقت در گزینش نیروی انسانی با توجه به ویژگی اطلاع و اعتقاد به جنگ نرم به عنوان یکی از مهمترین شاخص ها
- آرایش روزآمد و هم افزای رسانه ای در مقیاس ملی و فراملی و کمک به ایجاد بلوک رسانه ای انقلاب اسلامی و شبکه سازی از آن
- تهیه و انجام اقدامات زیرساختی برای حضور موثر در فضای مجازی با اولویت به ایجاد، گسترش و تقویت نرم افزارهای مربوط به شبکه های اجتماعی و ایجاد اینترنت ملی
رسا- راهبردها و اقدامات مدیریتی که در ارتباط با بیرون رسانه باید انجام بگیرد کدامند؟
- تعامل با دستگاه های دولتی خصوصا دستگاههای فرهنگی و آموزشی ( مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت آموزش و پرورش و وزارت آموزش عالی، وزارت ورزش و جوانان )، سازمان های عمومی و تشکل های مردم نهاد مانند هیئات، مساجد، سازمان تبلیغات اسلامی، دفتر تبلیغات اسلامی و جریان ها و جمعیت ها و... در راستای ارتقاء قدرت نرم و مقابله با جنگ نرم دشمن بوسیله.
- همکاری در اجرای برنامه های مشترک
- تشویق و اطلاع رسانی از فعالیت های آنان در این زمینه
- مطالبه گری در زمینه جنگ نرم
البته بیان این قسمت به معنای آن نیست که این تعامل در همه موارد و یا به هرشکل مفید است بلکه بایستی با انتخاب هوشمندانه و مدیریت هدفمند ودقیق انجام شود. تا به پیامدهای سوئی مانند مطرح شدن و یا بزرگ شدن و یا گسترش یک گروه ، جمعیت یا ایده ناسالم نینجامد.
- کمک به بازآفرینی و استقرار نظام های فرهنگی اجتماعی و مدیریت کشور برای پیش بینی (رصد و پایش) و پیشگیری، و مقابله با بحران ها و آسیب های نرم در سطوح ملی و فراملی با توجه به تاکید این مسئله در نقشه مهندسی فرهنگی کشور.
بطور کلی ارتباط رسانه ملی با سایر رسانه ها اعم از رسانه های سنتی و نوین مانند مطبوعات، خبرگزاری ها، ائمه جمعه و جماعات، شبکه های اجتماعی در فضای مجازی و...که ممکن است دارای جهت گیریهای مختلف( همسو با رسانه ملی، رقیب، یا دشمن) نیز باشند، بایستی به فرصتی بسیار خوب برای هم افزایی فعالیتها ویا کاهش تاثیرات منفی به صورت زیر مد نظر قرار گیرد.
در مورد رسانه های همسو و حامی نظام؛ همگرایی (همکاری، هماهنگی و تکمیل) در فعالیت های رسانه ای، کمک، اطلاع رسانی و تبلیغ فعالیت ها و محصولات آنان و...
در مورد رسانه های رقیب؛ بهره گیری مناسب از زمینه ها ی رقابت در جنگ نرم با رعایت اصول رقابت سالم
در مورد رسانه های دشمن؛ سلب اعتبار از طریق افشاگری های آشکار و پنهان، روشنگری و تحلیل عملکرد، اهداف و جهت گیری ها، خنثی سازی توطئه ها، به چالش کشیدن و... به صورتی هوشمندانه
- حضور موثر در فضای مجازی از طریق ایجاد زیرساخت های مناسب و بدست گرفتن ابتکار عمل در این فضا (شبکه سازی، تولید محتوا و پیام های مناسب)، مقابله با جریان سازی ها، جوسازی ها و شایعه پراکنی ها و گسترش فساد
- استفاده از فضای مجازی به عنوان مکمل و تسهیل کننده فعالیتهای رسانه
- ایجاد اعتماد نسبت به شبکه های اجتماعی و نرم افزارهای خودی در فضای مجازی از طرق ممکن مانند معرفی، تبلیغ آنها، کمک به رفع مشکلات فنی آنها، ویا پی‌گیری تصویب قوانین و مقررات مبنی بر ممنوعیت ورود موسسین شبکه ها به حریم خصوصی مردم و انتفاع از اطلاعات آنان و...
- بهره‌گیری از ظرفیت های رسانه‌های خارجی از جمله استفاده حداکثری از اتحادیه رادیو تلویزیون های آسیا و اقیانوسیه(ABU)
- گسترش توانایی ماهواره‌ای کشور
روش ها، فنون و تکنیک هایی که برای هر قسمت مناسب است ، در قسمت فنون و تکنیک های اصلی و فرعی بیان گردید که شایسته است برای تحقق راهبردها به نحو شایسته استفاده شود.
رسا- ممنون از اینکه وقتتان را در اختیار ما قرار دادید.
ارسال نظرات