آسیب های صدا و سیما و راه برون رفت از آن
اشاره: هویت حقیقی جامعه، هویت اخلاقی آنهاست؛ یعنی در واقع سازهی اصلی برای یک اجتماع، شاکلهی اخلاقی آن جامعه است و همه چیز بر محور آن شکل میگیرد. ما باید به اخلاق خیلی اهمیت بدهیم و صدا و سیما در زمینهی پرورش و گسترش و تفهیم و تبیین فضیلتهای اخلاقی باید برنامهریزی کند و یکی از اهداف صدا و سیما در همهی برنامهها باید این باشد.
به همین خاطر خبرنگار سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا محمدحسین رجائی فر مسئول امور اساتید دانشکده دین و رسانه گفتکویی انجام داده است که این گفتگو به شرح زیر است:
رساـ آسیب های موجود در صدا وسیما را بفرمایید؟
یکی از آسیب های موجود در صدا وسیما مربوط به پخش اخبار است به این بیان که در اخبار باید علاوه بر صداقت، دقت هایی نیز انجام شود که صدر و ذیل و پایان اخبار با هم تناقض و تعارض نداشته باشد و مثال آن را در اربعین دیدیم که اخبار از بسته بودن مرزها خبر می دادند اما افراد زیادی از مرز عبور می کردند و همینطور مثل اخبار هواشناسی که موارد متناقض بسیاری را ما مشاهده می کنیم که به طور کلی موجب بی اعتمادی مردم نسبت به اخبار سراسری کشور می شوند و در عوض به دنبال منابع خبری دیگر می گردند که در هرصورت زیان آور و مناسب نیست و این آسیب ها در فیلم ها و سریال های صدا و سیما نیز وجود دارد.
رساـ نظر شما در فیلم های صداوسیما چیست؟
صداوسیما باید فیلم ها و مجموعه های مناسبی مثل مجموعه های مختارنامه و سلمان فارسی که الان درحال کار شدن است و حتی فیلم های غیر مذهبی و طنز را سفارش دهند و حمایت و تولید کند تا از پخش فیلم های مناسب ایرانی به اقناع برسیم و مردم هم کمتر سراغ فیلم های خارجی و بعضا غیر مناسب بروند و باید توجه داشت که در بعضی از فیلم هایی که تولید می شود مطالب و دیالوگ هایی بیان می شود که معنا و مفهوم مناسبی ندارد و به طور کلی گره ای از مشکلات مردم را باز نمی کند که به نظر بنده باید یک گروه تحقیقاتی فیلم ها را رصد کنند که در این صورت می توان جلوی بعضی از این موارد را گرفت و در عوض از جوانان انقلابی و پویا که در فیلم و هنر متخصص هستند بیشتر استفاده شود.
رساـ باتوجه به اتفاقات و اظهارنظراتی که در سالهای اخیر توسط سلبریتی ها صورت گرفته شده است، نظر شما در این باره چست؟
بعضی از سلبریتی ها در بسیاری از مواقع هیچ سودی ندارند و حتی مضر نیز هستند چراکه سواد و آگاهی خاصی ندارند و در موضوعات تخصصی نظرات نادرست می دهند و بعضا جامعه را تحت تاثیر خود قرار می دهند و صرفا به جهت بیان یا چهره مناسب گاهی نفوذشان در رسانه به حدی می شود که آنجا را اتاق خلوت خود فرض می کنند که باید نسبت به آن تجدید نظر شود و که در صورت امکان باید با آموزش، آگاه و کنترلشان کرد و در غیراین صورت شاید لازم باشد عذرشان خواسته شود تا جامعه را بیش از این در معرض آسیب قرار ندهند.
رساـ آیا آسیب دیگری در صدا و سیما وجود دارد؟
یکی دیگر از آسیب های صدا و سیما تبلیغات بازرگانی است که باید نسبت به آن تجدید نظر شود زیرا در این موضوع اینقدر باید میزان تبلیغات و طرفند ارتباطیش پنهان باید که مخاطب متوجه آن نشود اما الان اینقدر بعضی از انها تکرار می شود و یا سطحی است که همه متوجه آن می شوند و نسبت به آن بی توجه هستند به گونه ای که درحین پخش تبلیغات، افراد یا شبکه را تغییر می دهند یا مشغول کار دیگری می شوند و به طور کلی مجذوب آن نمی شوند که نیاز به کار تخصصی در این زمینه است تا بتواند تاثیرگذار و مفید باشند
رساـ راه برون رفت از این آسیب ها چیست؟
یکی از راه های برون رفت گفتمان مطالبه گری است یعنی اگر یک افشاگری، مطالبه گری و یا یک بازخواستی از طرف مردم نسبت به مسئولان امر وجود داشته باشد می تواند در حل این آسیب ها کمک کننده باشد چراکه به نظر می رسد در بعضی از موارد افراد به پشتوانه دوست یا رشوه تخطی می کنند اما وقتیکه بدانند یک گلوگاهی است که مانع از پنهان کاری آنها می شود موجب عدم فساد مسئولان می شود که به نظرم این گفتمان مطالبه گری خیلی رسانه را تقویت میکند چراکه در این صورت مردم می دانند رسانه صدای آنها است و موجب امیدواری است.
یکی دیگر از این راه ها این است که کارهای فرهنگی و دینی زیادی می توان درمورد لقمه حلال، کار و تلاش، حقوق مردم و معاشرت هایی که با هم دارند، تقویت فرهنگ، بالا بردن اندیشه عمومی داشت که با یک خبر، سریال، داستان و خیلی از کارهای هنری دیگر میتوان انجام داد که به نظرم هنوز مقداری در این زمینه عقب هستیم و نیاز به کار بیشتر است به طور مثال امام حسین وقتی به سرزمین کربلا می رسند حساسیتشان به زمین های آنجا آنقدر زیاد است که زمین آن منطقه را می خرند که همه این ها برای ما درس است که رسانه می تواند در این موضوعات کار کند که در این صورت آسیب های اجتماعی هم کم می شود.
رساـ درمورد آسیب تجمل گرایی چه راه حلی باید انجام داد؟
باید توجه داشت که یک بخش مهم در رسانه پرهیز از تجمل گرایی است که در تبلیغات و فیلم ها به شدت انتشار داده می شود، به طور مثال در یک فیلم زندگی لاکچری را به گونه ای نشان می دهند که اگر یک فرد دویصت سال هم زندگی و کار کند هم نمی تواند حتی پنجره آن خانه را تهیه کند که وقتی یک جوان آن را می بیند در حسرت آن خانه می ماند و چیزی جز نا امیدی برای افراد کم توان و مصرف گرایی برای انسان های برخوردار نخواهد داشت و علاوه بر این با تولید ملی نیز سازگار نیست درصورتیکه اگر بخواهیم یک کشور مستقل داشته باشیم باید خیلی بیشتر به این مهم بپردازیم و یکی از راه های دستیابی به آن پرهیز از مصرف گرایی است چراکه چنین افراد اصلا حوصله تولید ندارند.
رساـ برای آسیب پوشش بازیگران چه راه حلی باید در پیش گرفت؟
مساله دیگر وضع حراست و قانون برای نوع پوشش و لباس هنرپیشگان است و باید درنظر داشت که این مختص ایران نخواهد بود و در همه کشورها قانونی در این موضوع وضع شده است به طور مثال برای دانشگاه های آمریکا یک مقرراتی برای نوع پوشش دانشجویان وجود دارد و همینطور در ارگان های دیگر و در ایران به عنوان یک کشور اسلامی باید به این نکته بیشتر توجه داشته باشند تا هر هنرپیشه یک التزامی به نوع لباسش داشته باشد چون در غیر این صورت تعراض پیش می آید که مردم شاید قادر به حل آن نباشند.
رساـ نظر شما در مورد ترویج عشق های بی پایه در فیلم ها چیست؟
یکی از آسیب های موجود در صدا و سیما تامین بودجه آن است که اگر مقداری به این بودجه دقت شود دیگر سریال های ضعیف ساخته نمی شود درصورتی که الان در بسیاری از فیلم ها، عشق های بی اساس و توهمی ترویج می شود و بسیاری از جوانان را تحت تاثیر خود قرار می دهند که نتیجه اش الگوپذیری آنان و زیاد شدن ازدواج های ناموفق می شود و عواقب این نوع ازدواج ها به قدری زیاد است که تلاطم زندگی پیش می آید و افراد قادر به کنترل آن نخواهند بود و طبیعتا این آسیب به جامعه نیز سرایت داده می شود.
اگر ما بخواهیم برون رفت از آسیب ها داشته باشیم باید مشاوره با اهل فن، آگاه و دلسوز به کشور و انقلاب را همیشه در برنامه های خود داشته باشیم که بنده نافی زحمت های مسئولین قبلی نیستم اما اگر این کارها اجرایی شود رسانه شاهد تغییرات بیشتری خواهد شد چون خودم در رسانه بودم و نسب به سختی ها، رنج ها و دردسرهای آن مطلع هستم اما چون رو به پیشرفت هستیم باید قدم های بهتری برداشته شود.
رساـ ممنون از اینکه وقتتان را دراختیار ما قرار داده اید