از رسالت جهادگران حوزوی در عرصه جهاد تبیین تا بررسی ضعف‌های کار جهادی در حوزه

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، رهبر معظم انقلاب اخیرا در دیدارهای مختلف درباره «جهاد تبیین» نکات بسیار ارزشمندی ایراد فرمودند؛ از جمله ایشان در دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی و پدافند هوایی ارتش که 19 بهمن ماه انجام شد؛ در این باره فرمودند: «جهاد تبیین» یک فریضه است. «جهاد تبیین» یک فریضه‌ی قطعی و یک فریضه‌ی فوری است و هر کسی که میتواند[باید اقدام کند].

بر همین اساس خبرگزاری رسا به عنوان یک رسانه حوزوی که پیگیری دغدغه ها و مطالبات رهبر معظم انقلاب را ماموریت اصلی و محوری خود می داند، سلسله نشست هایی را با همین عنوان طراحی کرده است که بر اساس آن نخستین نشست از سلسله نشست های «جهاد تبیین» با عنوان «جهاد تبیین؛ رسالت جهادگران حوزوی» در راستای نقش آفرینی مؤثر حوزویان و طلاب در این زمینه، به همت خبرگزاری رسا برگزار شد.

سرکار خانم جلالی یکی از جهادگران حوزوی حاضر در جلسه به عنوان اولین مهمان در این نشست گفت: جز با کار جهادی نمی‌توان کشور را به سرانجام رساند؛ یک زمانی که کار‌های جهادی رشد پیدا کرد اذهان به کار‌های عمرانی و خدماتی هدایت شد و بسیاری از بزرگان حوزه نیز به نقد پرداختند که خدمات از کارویژه‌های روحانیت نیست؛ حضرت آیت الله خامنه‌ای نیز با فرمایشات خود که عرصه خدمات اجتماعی سنت سلف صالحه حوزه‌های علمیه بوده، فصل الخطاب شدند.

کارجهادی در نگاه رهبری کار فراوان با کیفیت است و می‌فرماید جوانی که خدمتی می‌رساند مظهر مجسم قرآن است و کارش یک کار تبیین است؛ من دل نگران هستم که واژه مقدس «جهاد تبیین» را سطحی در حد شعار نگه داریم و منبر هایمان را پر کنیم و با نادانی خود باعث شویم این واژه نتواند کارکرد خود را ایفا کند.

حضرت آقا در بحث جهاد تبیین عبارت «دورکردن ترس و ناامیدی از دیگران و خودمان» را دارند و همین عبارت «خودمان» این نشان می‌دهد که باید کار را توسعه دهیم؛ در حوزه‌های خواهران و برادران گروه‌های جهادی معدود هستند و اگر نسبت به گروه‌های دانشگاهی هم نگاه کنیم سرافکنده ایم از همین رو باید به جمع خود اضافه کنیم و در مرحله دوم بر ترس و ناامیدی خودمان غلبه کنیم.

بزرگ کردن عیوب کوچک و کوچک شمردن محسنات بزرگ چیزی است که گروه های جهادی درگیر آن هستند و باید برای آن برنامه ریزی کنند؛ گروه های جهادی به سبب ویژگی های که دارند و با همگان در ارتباط هستند نوع نگاهشان می تواند مردم را راهبری کند.

حرکت های سینوسی عیب فعالیت های جهادی است

دور کردن ترس از دیگران نیز وظیفه گروه های جهادی است و دشمن نیز بر روی مردم، مسؤولان و مدیران برنامه ریزی می کند و گروه های جهادی به واسطه ارتباط با اقشار مختلف به خصوص مناطق محروم اگر پیوست های تبیینی کار را مضاعف و چند برابر کنیم تا به مسؤولین یک نمای درست از کشور بدهیم و این کاری است که فقط از گروه های جهادی بر می آید؛ دولتی ها حاکمیتی ها نوع نگاه و گزارش هایی که به آن ها می رسد غیر از گزارش هایی است که جهادی ها از کف جامعه می بینند.

مقداری باید سطح عملیات های خود را ارتقا بدهیم و پیوست های رسانه ای آن را تقویت کنیم؛ حرکت های جهادی سینوسی هستند به این شکل که با تأکید رهبر انقلاب دوستان وارد میدان می شوند و پس از چندی دوباره افت می کنند که برای حضور دوباره به نهیب یا تذکر رهبری نیاز است و این اتفاق خطرناکی است که باید فکر جدی برایش کنیم.

در حداقل زمان مسائل نیازمند تبیین را در یک نظام جمع کنیم و درختواره آن را بکشیم؛ بعضی از مطالب تبیینی مسائل زنانه هستند و بخشی دیگر نیز در خصوص وظایف طلبگی است که باید نظام مسائلش استخراج شود.

نعمت احتیاج به روایت دارد

حجت الاسلام وکیل پور دیگر جهادگر حاضر در این نشست گفت: همایش «جهاد تبیین» در این روزها گذاشته می شود که باید تذکر داد از این واژه بی رویه استفاده نشود و واژه های زیبای دیگری استفاده شود برای مثال یک زمانی به «امر به معروف» گفته می شد «مهربانی مدنی»؛ عنوان هایی انتخاب می کردند که زدگی ایجاد نکند؛ از خبرگزاری رسا برای اینکه برای تبیین واژه قدم برداشته اند تشکر می کنم.

جهاد تبیین فقط بیان نیست و همین کاری که گروه جهادگران انجام می دهند نوعی تبیین است؛ برای مثال می توان رفتار حضرت آقا را مثال زد؛ وقتی به روستای کوییک مجید کرمانشاه رفته بودند از مردم بازخورد گرفتم که گفتند کدورت ها از بین ما رفت؛ رهبر انقلاب آن جا که مسأله تبیینی نگفته است بلکه فقط به مردم سرکشی کردند و در چادر های آن ها حضور داشتند؛ گاهی توی جوب رفتن یک طلبه جهادگر جهاد تبیین محسوب می شود. تبیین باید در عمل دیده شود.

اگر تبیین نکنیم بقیه حرف خود را می زنند

وقتی رهبر معظم انقلاب قید فوریت می آورد معنا دارد و ندیدم برای نکته ای دیگر قید فوری را به کار ببرند و حتما چیز مهمی است؛ متنی که رهبری گفت یعنی نعمت انقلاب و نعمت دفاع مقدس روایت می خواهد؛ « وَأَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ» یعنی نعمت روایت می خواهد؛ اگر خودمان روایت نعمت را نداشته باشیم دیگران به سبک و هدف خود روایت می کنند.

 جهاد جبهه مقابل دارد یعنی اگر کسی وارد نشود طرف مقابلش وارد می شود و اگر ما تبیین نکنیم بقیه حرف خود را می زنند؛ تبیین نیاز به جریان تاریخ دارد و جهاد هم نیاز به مجاهد و تجهیزات دارد. هم شمشیر زدن شناسی دارد و هم حرف زدن شناسایی نیاز دارد و مطالعه تاریخ نیز یک نیاز برای جهادگران است.

واضح است که مطالعات عقبه محکم در جریان تبیین است و حضرت آقا در پیامی هم که به جهادی ها داد تأکید فرمود که اول از همه بر روی خود جهادگران اثر دارد؛ حضرت آقا خطر دشمن را تحریف می بیند و اثر تحریم را هم در تحریف می بیند؛ در جریان تبیین باید حواسمان به تحریف بیش از پیش باشد و همچنین تاریخ را خیلی خوب بدانیم.

نسلی پیش روی ما است که انقلاب ندیده است که نه تاریخ جنگ و انقلاب را نمی دانند و خود من نیز نه نسل جنگ را درک کردم نه ایام انقلاب را و از خانواده خود تأثیر پذیرفتیم؛ قید «فوری» که در بیانات رهبر انقلاب تأکید شده است یعنی فرصت کم است و باید در این فرصت طلایی است هر چه که لازم است را تبیین کنیم.

حجت الاسلام حسن مرادی مدیر حوزه علمیه امام خمینی(ره) دیگر جهادگر حاضر در این نشست بود؛ وی گفت: در خصوص مصادیق جهاد تبیین لازم است مانور بیشتری داده شود زیرا بسیاری به دنبال کار کردن هستند اما نمی دانند چکار کنند؛ به جای اینکه لفظ زیاد به کار برده شود مصادیق آن معرفی شود؛ نباید توقع داشته باشیم همه نگاه تمدنی داشته باشند و خودشان تشخیص دهند که چه وظیفه ای دارند.

اگر قرار باشد کار بزرگی در خصوص جهاد تبیین صورت بگیرد از همین طلاب صادر می شود از همین رو پیشنهاد من این است که بسته هایی برای هر قشری از حوزویان آماده شود تا هر شخصی در هر صنفی بداند که در زمینه جهاد تبیین چه اقدامی می تواند انجام دهد؛ بزرگان حوزه و اساتیدی که درس اخلاق دارند نیز در این زمینه می توانند نقش آفرین باشند و طی یک بسته هایی می توان وظایف آن ها را به گوششان رساند.

طلاب ما متأسفانه در میانه این تبلیغات سنگین از دست می روند از همین رو باید برای این ها نیز بسته هایی در نظر گرفته شود؛ در مدرسه خودمان تاریخ مشروطه و تاریخ معاصر هم خوانده می شود و طلاب پایه چهار نیز صحیفه حضرت امام را می خوانند و بخشی دیگر از طلاب با قانون اساسی آشنا می شوند که برکات زیادی دارد؛ مشکل از ساختار نیست بلکه دغدغه های انقلاب در قانون اساسی آماده است.

بعضی تصور می‌کنند که قبل از انقلاب کشوری پیشرفته داشتیم و ما هر چه قدر هم بگوییم چنین نیست باور نمی‌کنند بلکه باید مراکزی مثل مرکز رویان که پس از انقلاب پیشرفت کرده اند نشان داده شود تا روایت جا بیافتد؛ آرشیو‌های سال‌های پیش از انقلاب را بخوانیم نشان دهیم که گل و بلبل نبوده است

به نظر من ضرورت دارد که گروه‌های تبلیغی سطح کشور تشریف بیاورند قم در مدرسه فیضیه تبلیغ کنند، چون مجاهد‌های اصلی طلاب هستند؛ حضور گروه‌های تبلیغی میان طلاب ضرورت دارد، چون بعضی از طلاب احساس می‌کنند و این امر یگان را تقویت می‌کند.

حجت الاسلام صلح میرزایی: جهاد تبیین به معیشت مردم هم گره خورده است

حجت‌الاسلام سعید صلح میرزایی سخنران این نشست در صحبت‌های خود گفت: جهاد تبیین برای غبارزدایی از اذهان در مقابله دشمن است که به طور خلاصه یعنی نسبت به حوزه تأثیر خود بی تفاوت نباشیم و این تبیین از این جهت اهمیت دارد، چون جهاد تبیین بی تفاوتی را از ما می‌گیرد.

بعضی از مطالب در خصوص جهاد تبیین مربوط به اوایل رهبری حضرت آیت الله خامنه‌ای است که مخاطب آن نخبگان و خواص هستند، اما در این برهه مخاطب جهاد تبیین را همگانی قرار داده اند؛ دشمن توانسته است با استفاده از این فناوری‌ها به خصوصی‌ترین اماکن زندگی جوانان ما رسوخ پیدا کرده است و بسیاری از جوانان بیشتر وقت خود را صرف فضای مجازی می‌کنند؛ در دوران کنونی که جهاد تبیین برای همه مردم بیان شده است به نظر بنده ناشی از تغییر شکل جامعه است.

همین که با شکست جریان تحریف تحریم نیز شکست می‌خورد نشان می‌دهد بحث معیشتی مردم ما هم به همین بحث تبیین گره خورده است؛ امکاناتی که دشمن سوء استفاده می‌کند برای ماهم وجود دارد، چون به تعداد کسانی که در فضای مجازی کاربری دارند رسانه وجود خواهد داشت و هر شخص می‌تواند رسانه باشد و یا حداقل محتوا‌ها را باز ارسال کند.

مدتی است عنصری تحت عنوان تکلیف گذاشتن از سوی رهبران حق به اندازه فهم مردم مبنای مطالعه من قرار گرفته است؛ برای مثال باید گفت امام خمینی که در ۱۳ آبان ۴۳ تبعید شد و دستور حضور میدانی را نمی‌دهد و ۱۴ سال در تبعید بود، اما فرمان خیزش مردمی را سال ۵۷ صادر کرد؛ حضرت آقا و امام بر اساس میزان تحلیل مردم تکلیف می‌دهند. امام کاظم در زندان بوده، اما تبیین ایشان نتیجه داده است که دشمن به دنبال حذف و شهادت حضرت است. در فتنه‌ها گاهی اوقات واکنش سریع لازم داریم که اگر دیر شود ناکارآمد است

با دقت بر روی بیانیه گام دوم تأکید بر برادری در من جرقه زد و یاد حرف حضرت آقا در مستند غیر رسمی افتادم که: «من تک تک مردم ایران را دوست دارم» اگر جهاد تبیین بر اساس محبت نباشد کاری صورت نمی‌گیرد؛ باید طلبه‌ای که محتوا به او نرسیده است یا خانمی که حجابش رعایت نشده را مثل برادر خود دوست داشته باشیم و تلاش برای این امر تبیین باید از یک دل سوخته در آمده باشد که خیلی از مشکلات را حل می‌کند؛ ممکن است کسی جلسه اول قانع نشود، اما اقدام محبت آمیز ما تأثیرگذار خواهد بود.

یکی از الزامات مهم جهاد تبیین هم راستا بودن با نقشه کلان انقلاب است که برخی بدون در نظر گرفتن این نقشه کلان و منویات رهبری که پله به پله ارائه می‌شود به اسم جهاد تبیین ضربه می‌زنند؛ مانند رزمنده‌ای که از خواب بلند شده و بی اطلاع از آرایش جدید نیرو‌ها شروع به شلیک می‌کند و ممکن است این وسط خودی را هم بزند؛ هشتگ جهاد تبیین را خرج نکنید، چون ممکن این کار در نقشه نباشد و دور از نقشه کلی انجام گیرد.

باید از جهاد تبیین صیانت کنیم از همین رو لازم است این تکرار‌های بی هدف که گاه واژه را مبتذل می‌کند کنار گذاشته شود؛ نداشتن راهکار عملی نیز آسیبی است که باید صیانت شود و همچنین حاکمیتی شدن جهاد تبیین مضر است و اگر قرار است حاکمیت ورود کند عرصه‌ای را برای گروه‌های کوچک تبیین فراهم کند؛ بسیاری از ارزش‌ها با ورود دستگاه‌های حاکمیتی برای پر کردن رزومه یا خودنمایی از بین می‌روند؛ مردم ما جایی که به اندازه کفایت افرادی حاضر باشند وارد نمی‌شوند و این مضر است.

کار تبیین کار نخبگانی فقط نیست و کسی می‌تواند تولید کند و کسی دیگر می‌تواند پخش کند؛ موقتی دانستن جهاد تبیین آسیب است.

حضرت آیت الله خامنه‌ای در دوران مبارزات درس اخلاق، نهج البلاغه و حتی تفسیر قرآن می‌گفتند بازداشت می‌شدند، چون جهاد تبیین انجام می‌دادند و مبارزه را سخنرانی خود ترکیب می‌کردند. روشنگری خالی بدون مبارزه بی روح و خشک می‌شود

در مهر ماه جاری جهاد تبیین توسط رهبر انقلاب مطرح شد، اما بسیاری از رسانه‌ها تا زمانی که رهبری تأکید چندباره نکردند حساس نشدند؛ به بسیاری از رسانه‌ها گفتم که اتفاق خاصی نیافتاد.

محتوا کم نداریم که می‌توان انواع محتوا‌های ترکیبی را ارائه کرد و بسیاری از سایت‌ها و پیج‌ها هستند که محتوای خوبی دارند و فقط باید به دست مخاطب برسد؛ مشکل از شخص نیست که محتوا ندارد مشکل از امثال ما است که سراغ او نرفته ایم.

کاری که حجت الاسلام مرادی در مدرسه خود انجام می‌دهند و صحیفه امام و تاریخ را می‌خوانند بسیار کار خوبی است، چون طلبه را بیمه می‌کند.