بررسی نظر مراجع تقلید درباره چهارشنبهسوری و خرید و فروش مواد آتشبازی
به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، یکی از تفریحاتی که میان برخی مردم در روزهای آخر سال رواج دارد و به نام «چهارشنبه سوری» شناخته میشود، مورد ابهام عقلی قرار دارد؛ مراسمی که نه مبنای شرعی دارد و نه تفریح سالم و بیدردسری است که عقل سلیم آن را تأیید کند، اما متأسفانه هنوز هم با وجود تذکرات مداوم دینی، پزشکی و انتظامی دیده میشود در روزهای پایان سال افرادی برای کسب درآمد خودشان ابزارها و وسایل محترقه را به فروش میگذارند و سعی میکنند زمینه تفریح ناسالمی را میان نوجوانان و جوانان ترویج دهند.
بهمنظور آشنایی بیشتر با نظر اسلام و مراجع تقلید درباره مراسم چهارشنبهسوری، به بررسی فتاوا و استفتائات در این زمینه پرداخته شده است.
آیتالله خامنهای: چهارشنبهسوری هیچ مبنای شرعی ندارد
سؤال: چهارشنبهسوری و شرکت در آن مراسم چه حکمی دارد؟
جواب: چهارشنبهسوری هیچ مبنای شرعی ندارد و اگر مستلزم ضرر و فساد یا موجب ترویج اعتقادات باطل باشد، جایز نیست.
سؤال: استفاده از ترقّه و مواد قابل انفجار و ساخت و خرید و فروش آنها اعم از اینکه موجب اذیت و آزار بشوند یا خیر، چه حکمی دارد؟
جواب: در صورتی که موجب اذیت و آزار دیگران باشد، یا تبذیر مال محسوب شود و یا خلاف قانون و مقررات نظام جمهوری اسلامی باشد، جایز نیست.
سؤال: اگر کسی در شب چهارشنبهسوری، با انداختن ترقه و امثال آن، موجب اذیت و آزار دیگران شده باشد، چه وظیفهای دارد؟
جواب: در فرض سؤال باید توبه و استغفار نماید و توبه از گناه هم با استغفار و پشیمانی از گناه و تصمیم جدی بر تکرار نکردن آن حاصل میشود. اگر حقالناس در میان است ـ یعنی آسیب بدنی و یا مالی به دیگران وارد کرده ـ چنانچه آن شخص را میشناسد، باید خسارت آن را جبران کند و یا بهنحوی رضایت او را احراز نماید؛ و اگر او را نمیشناسد و معلوم نیست، باید مبلغ خسارت را از طرف او به فقرا صدقه بدهد.
سؤال: برگزاری مراسم چهارشنبهسوری چه حکمی دارد؟
جواب: چهارشنبهسوری از خرافات است و چنانچه برخی اعمال موجب آزار و اذیت دیگران شود حرام است.
سؤال: استفاده از مواد محترقه در چهارشنبهسوری چه حکمی دارد؟
جواب: این کار خلاف عقل و شرع است.
سؤال: با توجه به عدم مشروعیت مراسم چهارشنبهسوری، آیا پریدن از روی آتش و فقط شادی و سرگرمی در این شب اشکال دارد؟ آیا نظر شما در مورد عدم اعتبار مراسم چهارشنبهسوری، فقط معطوف به مسائل خرافی و ضرر و زیان آن است؟
جواب: بسیاری از خرافات منتهی به شرک میشود زیرا بعضی در انجام این مراسم معتقد بودند آتش زردی آنها را میگیرد و سلامتی به آن میدهد که این عقیده، مسئله توحید افعالی را زیر سؤال میبرد. البته اینکه شما در چنین مراسمی شب خوشی داشته باشید و با دوستان و خویشان خود شاد باشید، کسی مخالف آن نیست اما انجام آن مسائل خرافی و خطرناک است که با آن باید مخالفت کرد.
آیتالله صافی(ره): ترساندن و آزار مؤمنین حرام است
سؤال: آیا ترقههایی که در چهارشنبهسوری زده میشود، اشکال دارد؟
جواب: ترساندن و ایجاد مزاحمت و آزار مؤمنین بههرصورت حرام است.
سؤال: نظر جنابعالی در مورد چهارشنبهسوری چیست؟ اگر بیشتر مردم دوست داشته باشند و عرفاً اشکالی نداشته باشد، در این صورت چطور است؟
جواب: از مراسم بعضی از ایرانیان قدیم است و چون تشبه به آتشپرستان است، مذموم است و برای شخص مسلمان عمل لغوی است و سزاوار است آن را ترک کند هرچند دوست داشته باشد.
آیتالله سیستانی: خرید و فروش مواد آتشبازی اگر برخلاف قانون باشد، جایز نیست
سؤال: آیا خرید و فروش مواد آتشبازی همچون سیگارت و فشفشه که در مغازهها نیز خرید و فروش میشود، حلال است؟
جواب: خرید و فروش آن اگر برخلاف قانون باشد، جایز نیست.