نشست علمی «جایگاه روایات در روش تفسیری علامه طباطبایی» برگزار شد

به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، نشست علمی با عنوان «جایگاه روایات در روش تفسیری علامه طباطبایی(ره)» پنج شنبه ۱۰ آذر ۱۴۰۱ ساعت ۹ به صورت مجازی و حضوری از طرف مجمع عالی حکمت اسلامی، در مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره) طبقه همکف، سالن شهید آیت الله سیدمحمدباقر صدر واقع در قم، میدان جهاد، برگزار شد.

در این نشست علمی آیت الله محمود رجبی و حجت الاسلام و المسلمین دکتر علی اکبر باباییدر محورهای زیر به ارائه بحث پرداختند:

موضوع کلی: نقش روایات در تفسیر آیات از منظر علامه طباطبایی (ره)

۱.با توجه به اینکه علامه‌طباطبایی خبر واحد صحیح السند را در غیر احکام‏ حجت نمی‌داند. موضع ایشان نسبت به روایاتى که قرائن قطعى بر صدورش از سوی معصوم نباشد، چگونه می باشد؟

الف: نسبت به خبرهای واحد دارای اسناد صحیح ولی موافق با ظاهر آیه؛

ب: نسبت به خبرهای واحد دارای اسناد صحیح ولی غیر موافق با ظاهر آیه؛ به هرحال علامه طباطبایی(ره) کدام دسته از روایات را در جهت تفسیر آیات می پذیرد؟ هر دو و یا یکی؟

۲.آیا ترجیح روش تفسیر قرآن به قرآن و ترویج آن توسط علامه طباطبایی(ره) به معنی نادیده گیری نقش روایات در تفسیر است؟ به تعبیر دیگر چگونه می توان بین اندیشه تفسیر قرآن به قرآن و صاحب نقش دانستن روایات در تفسیر ایات جمع کرد؟

۳.به نظر علامه طباطبایی (ره)؛ چه نوع آسیبی در مورد روایات تفسیری مطرح است؟

الف: ضعف و ارسال در روایات تفسیری؛

ب: تعارض و ناسازگاری متن با مؤلفه‌های مورد توجه؛ از قبیل: قرآن، سنت و روایات معتمد و صحیح که نمود اصلی دین هستند؛

ج: جعل در حوزه روایات تفسیری؛

د: توجه به اسرائیلیات (روایات ریشه‎دار در عهدین [انجیل و تورات].

۴.آیا می توان گفت که لازمه این سخن علامه که قرآن در تفسیر خود نیاز به غیر خود ندارد به معنی نادیده گیری روایات و نفی کلی روایات تفسیری است و یا آنکه مقصود چیز دیگر است؟ و به تعبیر دیگر: آیا می توان گفت: بین نیازمند نبودن قرآن به غیر خود با نیاز مند بودن مفسران در تفسیر به غیر قرآن تفاوت وجود دارد؟

۵.با توجه به روش تفسیری قرآن به قرآن علامه، طرح بحث «روایت» در تفسیر المیزان چه توجیهی دارد و وجهش چیست؟

۶.علامه طباطبایی در کتاب قرآن در اسلام از وجود سه روش تفسیری خبر می دهد

الف: تفسیر آیه به تنهائی با مقدمات علمی و غیر علمی که در نزد خود داریم؛

ب: تفسیر آیه به معونه روایتی که در ذیل آیه از معصوم رسیده؛

ج: تفسیر آیه با استمداد از تدبر و استنطاق معنی آیه از مجموع آیات مربوطه و استفاده از روایت در مورد امکان؛ لطفا بفرمائید، تعزیف و تفاوت این سه وجه تفسیری چیست؛ و آیا علامه هر سه انها را قبول دارد و یا تنها یکی از آنها را صحیح می داند؟

۷.امتیاز و بازدهی روش تفسیر قرآن به قرآن علامه طباطبایی (ره) با روش تفسیر قرآن به قرآن دیگر مفسران چیست؟

لازم به ذکر است که دبیر علمی نشست “ جایگاه روایات در روش تفسیری علامه طباطبایی(ره) “ را جناب حجت الاسلام و المسلمین محسن کریمی قدوسی بر عهده داشتند.