فلسفه حکم محارب، بازدارندگی از جرم و حفظ امنیت جامعه است

به گزارش خبرنگار گروه سیره امامین انقلاب خبرگزاری رسا، حجت الاسلام محمد هادی رحمانی استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم در نشست بررسی فقهی حکم محاربه که در خبرگزاری رسا برگزار شد با اشاره به تعریف محارب در اسلام گفت: اصل بحث محاربه مربوط به آیه 33 سوره مائده است، یعنی این حکم کاملاً براساس قرآن جعل و قرار داده شده است.

وی افزود: آیه می فرماید جزای کسانی که با خدا و رسول محاربه می کنند و روی زمین فساد می کنند یا باید کشته شوند و یا به صلیب کشیده و اعدام شوند و یا اینکه دست و پایشان برخلاف یکدیگر قطع شود و یا نفی بلد و تبعید شوند و بعد می فرماید این پستی و خواری آنها در دنیا است و در آخرت عذاب عظیم برای آنها است.

استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه محارب چه کسی است، عنوان کرد: امام صادق (ع) در روایتی فرمودند کسی که سلاحی بکشد و زخمی بیندازد و یا مالی بدزد هرچند کسی را نکشته است، حکم محارب را دارد.

وی ادامه داد: براساس روایات کسی که ترسی در جامعه ایجاد کند هرچند کسی را نکشته باشد محارب است و اگر چه خانواده مقتول دیه بگیرند اما باز امام جامعه می‌تواند حکم قتل او را صادر کند.

حجت الاسلام رحمانی افزود: در روایتی دیگر شبیه روایت فوق این بند هم به آن اضافه شده است حتی آنجایی که شخصی را بنابر ادله خاص نفی بلد می‌کنند شرایط سختی برای او می‌گذارند، به صورتی که با او خرید و فروش نشود، کسی با او غذا نخورد  و اگر به بلاد مشرکین مهاجرت کرد باید با پناه دهندگان جنگید تا شخص محارب کشته شود.

استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم، فلسفه شدت حکم محارب را به این دلیل دانست که دیگر کسی جرأت نکند امنیت جامعه اسلامی را مخدوش کند.

حجت الاسلام رحمانی با اشاره به برخی اظهار نظرها در خصوص حکم محاربه تصریح کرد: در گذشته هم مباحثی در رابطه با رأفت انبیاء و ائمه مطالبی مطرح می شد اما باید به این نکته توجه داشت که یک وقت مسئله جنبه شخصی و فردی دارد که اهل بیت مثل مسئله ابن ملجم گذشت می کردند اما گاهی حکم جنبه فردی ندارد و مصلحت عمومی پیدا می کند یعنی بحث ظلم به من و یک فرد نیست بلکه موضوع امنیت جامعه است، تاریخ را اگر مطالعه کنید اهل بیت با کسانی که امنیت جامعه را به هم زده اند با شدیدترین نوع مجازات برخورد کرده اند.

وی افزود: امام علی نسبت به خوارج فرمود تا زملنیکه شمشیر نکشیده اند کاری ندارم اما وقتی دیگر شمشیر می کشند دیگر موضوع شخص امیرالمومنین (ع) نیست که امام بخواهد حق را ببخشد و رأفت نشان دهد بلکه چون با شمشیر و سلاح کشیدن امنیت جامعه را به هم ریخته اند با شدیدترین وجه با آنها برخورد می کند.

استاد حوزه علمیه با بیان اینکه یک حکم اولی، اضطرای، قضایی و حکومتی داریم، خاطرنشان کرد: اگر فرض را براین بگذاریم که حکم محارب نفی بلد است باز هم به حکم قضایی، قاضی می تواند تشخیص بدهد که در زمان حاضر مصلحت جامعه عمومی اینگونه است که این شخص را اعدام کنیم که دیگر کسی جرات برهم زدن نظم و امنیت جامعه را نداشته باشد.

حجت الاسلام رحمانی یادآور شد: حدود و تعزیرات برای پیشگیری از جرم و باید بازدارندگی داشته باشد. بدانید خوشحالی دشمن از نظریه پردازی شاذ و بی موقع برخی افراد در حوزه علمیه زنگ خطری است برای آنها که باید در نظریات خود بازنگری داشته باشند.