پروژه «احیای روحانی» وارد فاز عملیاتی شد

بعد از اعلام رسمی راه اندازی وبسایت حسن روحانی که با هدف «بازخوانی مواضع و انتشار روایت‌های ناگفته از دوران هشت‌ ساله ریاست‌جمهوری دکتر حسن روحانی و میراث دولت یازدهم و دوازدهم»، آغاز به کار کرد، می‌توان گفت «پروژه احیای روحانی» وارد فاز عملیاتی شده و با توجه به سابقه اظهار نظرهای او، می‌توان پیش بینی کرد که محور مطالب این وبسایت در حوزه سیاست خارجی هست و جمله «نگذاشتند کار کنم»، جمله محوری آن خواهد بود. به همین مناسب، به بازخوانی بخش کوتاهی از وعده‌های عملی نشده و اظهارات خلاف واقع حسن روحانی خواهیم پرداخت. 

در گزارشی از وبسایت روحانی با عنوان «جهش اقتصادی»، نوشته شده «کارنامه اقتصادی دولت تدبیر و امید...عملکردی درخشان از نظر کنترل تورم، رشد اقتصادی و سایر شاخص‌های مهم اقتصادی است. عملکردی که تقریبا در تاریخ پس از انقلاب نظیر ندارد».

برای بررسی کارنامه درخشان روحانی در حوزه اقتصادی، به گزارش‌های رسمی مراجعه کردیم. به گزارش بانک مرکزی، نرخ تورم در سال ۹۳ بر اساس سال پایه ۹۰، به میزان ۶/۱۵ بود.[1] اما نرخ تورم در سال ۱۴۰۰ براساس سال پایه ۹۳، به میزان ۴۰/۰۲ درصد رسید.[2]

قیمت دلار در سال ۹۳ حدود ۳۰۵۰ تومان بود[3] اما در سال ۱۴۰۰ این نرخ با ۶۳۰ درصد افزایش، به کانال ۲۷۰۰۰ تومان رسید.[4] 

روحانی بعد از امضای برجام در سال ۹۴، وعده داده بود که «امروز به ملت شریف ایران اعلام می‌کنم که طبق این توافق، در روز اجرای توافق، تمامی تحریم‌ها، حتی تحریم‌های تسلیحاتی، موشکی و اشاعه‌ای هم لغو خواهد شد». «تمام تحریم‌های مالی، تمام تحریم‌های بانکی و تمام تحریم‌های اقتصادی، به طور کامل لغو خواهد شد و نه تعلیق».

روحانی بعدتر تاکید داشت که «ما در برجام موفقیت‌هایی به دست آوردیم که هیچ وقت از بین نخواهد رفت و هیچ کس نمی‌تواند آن را از بین ببرد».

این درحالی است که نه تنها تمامی تحریم‌ها، بلکه هیچ یک از تحریم‌ها لغو نشد. ولی‌الله سیف، رئیس بانک مرکزی دولت روحانی، یعنی یکی از مراکزی که باید تایید کند تحریم‌ها لغو شده است یا نه، ۳ ماه بعد از اجرای برجام، اعلام کرد که «تقریبا هیچ» نصیب ایران شد.

البته روحانی نیز اندکی بعد اعتراف کرد که با برجام، تمامی تحریم‌ها لغو نشده است. او در همان سال ۹۴، از امضای برجام ۲ و ۳ صحبت کرده بود. سوال این است که اگر تمام تحریم‌ها با برجام لغو شده بود، دولت روحانی چه نیازی به برجام ۲ و ۳  داشت؟

روحانی به صراحت اعلام کرده بود که «رئیس جمهور مسئول مذاکره هست و من همه مسئولیت [برجام] را برعهده می‌گیرم. چه آنچه که تا امروز انجام شده و چه آنچه که بعدا میخواهد انجام شود».

روحانی در صحبت‌های انتخاباتی گفته بود «آنچنان رونق اقتصادی ایجاد کنم و آنچنان درآمد سرشار در اختیار مردم قرار گیرد که اصلا به این ۴۵ هزار تومان نیاز نداشته باشند».

اما اندکی بعد و پس از آنکه دولت تدبیر و امید، وضع اقتصادی مردم را به قهقرا برد، روحانی بابت پرداخت همین یارانه ۴۵ هزار تومانی بر سر مردم منت گذاشت.

یکی دیگر از وعده‌های خلاف واقع روحانی که همه مردم شاهد آن  بودند، ایجاد تحول اقتصادی در صد روز بود. او گفته بود «در برنامه مدون من...برنامه کوتاه مدت یک ماهه و صد روزه وجود دارد. ما می‌توانیم در یک زمان کوتاه، تحول اقتصادی در کشور به وجود آوریم و با ایجاد یک دوره نفس، مشکلات کارخانه‌ها را حل و فصل کنیم».

اما زمانی که از  روحانی بابت وعده صد روزه سوال شد، در واکنش آن را انکار کرد و گفت «یک دروغ بزرگی پخش میشه...من کی گفتم صد روزه حل می‌کنم..من گفتم پایان صد روز اول، کارهایی که در صد روز کردم را اعلام می‌کنم...من می‌دانم چی گفتم. من حافظه‌ام کم نیست...من گفتم دولتی هستم که در پایان صد روز، اعلام می‌کنم که چه کار کردم. مگر اینکه آدمی عقل نداشته باشد این حرف [وعده تحول اقتصادی در صد روز] را بزند. مشکلات را در ۴۰ سال هم نمی‌شود حل کرد».

روحانی بار دیگر در سال آخر، حرف خود را نقض و اعتراف کرد که گفته است در ابتدا، برنامه صد روزه داشته است نه فقط ارائه گزارش! او در کمال تعجب بار دیگر وعده صد روزه داد و گفت «تحریم را در صد روز اول شکاندیم. بگذارید یک بار دیگر در صد روز آخر هم بشکنیم».

روحانی در سال ۹۹، بعد از آنکه فشار اقتصادی به زندگی مردم به حدی بی‌سابقه رسیده بود، بار دیگر با ارائه طرحی وعده داد که «یک گشایشی از لحاظ اقتصادی در کشور به وجود خواهد آمد. بی تردید دست دولت مقداری باز می‌شود». اما این وعده هم مانند سایر وعده‌های او، پوچ بود.

یکی دیگر از دستاوردهای دولت روحانی این بود که در اوج همه‌گیری کرونا و افزایش تعداد فوتی‌ها در شبانه روز، دولت روحانی سلامت و زندگی مردم را برای تصویب FATF به گروگان گرفت. دولت واردات واکسن را منوط به پذیرش FATF اعلام کره بود و حاضر شد مردم ایران قربانی شوند، اما FATF در این دولت به تصویب برسد. البته طولی نکشید که این خلاف گویی دولت روحانی هم برملا شد و بدون پذیرش FATF، فراتر از میزان نیاز واکسن وارد شد.

در یکی از اولین مطالب وبسایت روحانی که به عنوان مطلب برگزیده انتخاب شده است، محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه دولت روحانی، مدعی شد که «دولت را با خزانه خالی تحویل نداده است». او با وجود اینکه به خوبی می‌داند کسری بودجه سال ۱۴۰۰ به خاطر بودجه‌ریزی ناتراز دولت روحانی و شخص خود نوبخت بود، گفته که «این موضوع را از مجلس پیگیری کنید»! نوبخت در اظهار نظری تعجب برانگیز در واکنش به این که دولت روحانی با ارائه اوراق، دولت را بدهکار کرده است، گفته که «اوراق سرمایه است نه بدهی»! درحالیکه برای همه مشخص است که اوراق، به عوان بدهی دولت به صاحبان آن شناخته می‌شود.

این اظهار نظرهای خلاف واقع نوبخت درحالی صورت گرفت که هنوز حدود یک سال از انتشار نامه او مبنی بر خالی بودن خزانه نگذشت است. در ماه‌های آخر دولت روحانی، محمود واعظی، رئیس دفتر حسن روحانی در نامه‌ای به نوبخت نوشت «همه موجودی خزانه براساس درخواست‌های جنابعالی تخلیه شده است. موجودی وجود ندارد».

در بخش دیگر وبسایت روحانی تحت عنوان «نوسازی ناوگان هوایی ایران»، ادعا شده که «بلافاصله پس از اجرایی شدن برجام، حسن روحانی به پاریس و رم سفر کرد...برسر خرید هواپیما از ایرباس و ای‌تی‌آر تفاهم شد...روحانی در اقدامی قابل توجه، مدیر عامل ایرباس را به حضور پذیرفت».

وبسایت روحانی درحالی بر این موضوع مانور می‌دهد که خودش می‌داند این وعده هم مانند اکثر وعده‌ها محقق نشد. در این گزارش علت عدم انجام این وعده را خروج ترامپ از برجام عنوان کرد. همان برجامی که روحانی تمام مسئولیت آن را پذیرفت بود. علاوه بر این، حتی زمانی که برجام اجرا می‌شد، تعداد انگشت شماری هواپیما که بخشی از آن هواپیمای تشریفاتی بود، وارد شد و عملا گام محسوسی در راستای نوسازی ناوگان هوایی کشور برداشته نشد.

حسن روحانی کسی بود که حتی به خاطر آب و برق، بر مردم منت می‌گذاشت. او در مراسم آغاز سال تحصیلی ۹۹-۱۴۰۰ گفته بود «علت اینکه مردم به ما [دولت] اعتماد دارند این است که می‌بینند در شرایط تحریم، در تابستان برقشان قطع نمی‌شود. وزارت نیرویی دارند که در طول ۸ سال، ۲۰ هزار مگاوات برق جدید برای کشور تولید کرده و می‌کند. برای اینکه مردم می‌دانند در شرایط سخت کرونایی، آب‌شان قطع نمی‌شود.»

اما طولی نکشید که مشخص شد قطع نشدن و افزایش تولید برق، وعده‌ای خلاف واقع از روحانی است. به طوری که کشور نه تنها ساعت‌ها در تابستان، بلکه حتی در زمستان هم با کمبود برق مواجه بود.

این موارد تنها بخش کوچکی از وعده‌های سرخرمن و خلاف واقع حسن روحانی و دولتش بود که امروز با امید و تقلا برای زدودن از خاطر افکار عمومی، پروژه احیای خود را کلید زده است. دولت روحانی در میان مردم به عنوان دولت عبرت شناخته می‌شود و به دنبال احیای جایگاه بی جان خود است.

از سوی دیگر، رفتارها و جلسات روحانی با حامیان و رفقایش این ذهنیت را ایجاد می‌کند که روحانی به دنبال تصاحب جایگاه سیاسی اکبر هاشمی است و آینده سیاسی خود را اینگونه ترسیم می‌‌کند که خود را به اصلاحات و از آن سوی دیگر، به حاکمیت تحمیل کند.

البته باید خاطر نشان کرد که عمر سیاسی روحانی بعد از ۸ سال وعده وعید و همچنین بعد از عدم حضور این فرد در مجمع تشخیص مصلحت نظام، عملا تمام شده باید تلقی شود؛ روحانی نه می‌تواند نقش و جایگاه سابق خودش را بازیابی کند و نه می‌تواند نقش دیگری را به دست بیاورد.