تاملی در یادداشت‌ها و خاطرات آقای هاشمی رفسنجانی

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، در میان سیاست‌مداران ایرانی، زیاد نیستند کسانی که نسبت به نگارش مستمر و مرتب خاطرات روزانۀ خود تا پایان عمر، اقدام کرده باشند؛ آقای هاشمی رفسنجانی یکی از همین افراد است.

وی از سال 1360 شروع به نگارش خاطرات خود در قالب یادداشت‌های روزانه کرد و آن را 35 سال، یعنی تا آخرین روز حیات خود ادامه داد. شاید بتوان یکی از دلایل این انگیزه و پشتکار در نگارش خاطرات روزانه را حضور آقای هاشمی در کانون مسائل و تحولات کشور دانست.

هاشمی رفسنجانی گذشته از جایگاه خود در میان نیرو‌های انقلابی و خط امامی به‌دلیل مبارزات طولانی در دوران قبل از انقلاب، از همان ابتدای برپایی نظام جمهوری اسلامی، به‌عنوان یکی از یاران نزدیک حضرت امام شناخته شد و با عضویت در شورای انقلاب، در جریان مهم‌ترین مسائل کشور قرار گرفت. به‌علاوه، حضور در مناصب و مسئولیت‌های رسمی و غیررسمی گوناگون و به‌ویژه حضور در جمع پنج‌نفرۀ مؤسس حزب جمهوری اسلامی، و سپس تکیه زدن بر کرسی ریاست مجلس، آقای هاشمی را به یکی از شخصیت‌های برجستۀ نظام تبدیل کرد. پس از آن، با شروع جنگ تحمیلی و به‌ویژه در پی جراحت آیت‌الله خامنه‌ای در واقعۀ تروریستی 6تیر1360، آقای هاشمی علاوه‌بر مسئولیت‌های پیشین، وظایف مهم و سنگینی را در جریان جنگ تحمیلی و دفاع مقدس بر عهده گرفت که تا پایان آن استمرار داشت.

ذکر همین مختصر کافی است تا به گسترۀ اطلاعات ایشان از مسائل و موضوعات مختلف اشاره‌ای شده باشد و باید خدای را سپاس گفت که ایشان شمه‌ای از این اخبار و اطلاعات را در یادداشت‌های روزانۀ خود بر جای گذارده است.

تا پاییز1401، دفتر نشر معارف انقلاب به‌عنوان ناشر رسمی آثار آقای هاشمی رفسنجانی، 19 جلد از یادداشت‌های روزانۀ ایشان را تحت عنوان کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی منتشر کرده و برای هر جلد نیز نام و عنوانی متناسب با وقایع آن سال برگزیده است.

شکی نیست که یادداشت‌های آقای هاشمی از جذابیت زیادی برای عموم و به‌ویژه اهالی تاریخ و سیاست برخوردار است و البته ممکن است همین جذابیت موجب عدم دقت کافی در محتوای این یادداشت‌ها شود. روی سخن در اینجا به‌خصوص با اصحاب تاریخ و سیاست است. اما دقت در مطالعۀ این یادداشت‌ها به‌تدریج، نگاه را روی برخی یادداشت‌ها متوقف می‌کند و در ذهن علامت‌سؤالی دربارۀ آن‌ها حک می‌شود. گاهی این علامت‌سؤال کوچک و گاهی بزرگ و گاهی نیز همراه با یک یا حتی چند علامت تعجب در کنار آن است.

آنچه موجب آن توقف چشم و حک شدن علامت‌سؤال در ذهن می‌شود، نکاتی فراتر از ایرادات عادی در ثبت این خاطرات است! واقعیت این است که از سال 1360 تا سال 1378، اتفاقات بسیار زیاد و متنوعی در کشور افتاده است و همین اتفاقات فضای سیاسی کشور را هر روز پیچیده‌تر از قبل ساخته‌اند.

طرح سؤالات و ابهامات دربارۀ محتوای برخی یادداشت‌های آقای هاشمی طی جلساتی منظم و مروری بر مجموعه یاداشت‌ها و تمامی صحبت‌ها ضبط و پیاده و منتشر شده ایشان سرآغاز یک بحث مفصل و طولانی شد که در طول این مدت و طی این گفتگوهای کشدار، درباره یادداشت‌های کوتاه و گویا، یادداشت‌های کوتاه و مبهم، یادداشت‌های صحیح و راه‌نما، یادداشت‌های ناصحیح و سردرگم‌کننده، یادداشت‌های خبری، یادداشت‌های تحلیلی، یادداشت‌های راحت‌الحلقوم، یادداشت‌های ثقیل‌الهضم، یادداشت‌های حاوی نکات مهم، یادداشت‌های حاوی نانوشته‌های مهم! و نیز درباره انواع و اقسام پانوشت‌های تعبیه شده در پای صفحات و دهها نکته و موضوع و مسأله دیگر به بحث و گفتگو پرداخته شده. آنچه اینک در قالب این کتاب در پیش روی شما عزیزان قرار دارد ماحصل آن مجموعه گفتگوها است، با این توضیح که برای حفظ انسجام و استمرار بحث‌ها و سهولت پیگیری آنها توسط خوانندگان گرامی، مجموعه دوستان پرسشگر به عنوان یک فرد فرض شده‌اند و لذا مباحث، به صورت یک گفتگوی دو نفره تنظیم و ارائه گردیده است.

کتاب «آقای هاشمی»؛ تاملی در یادداشت‌های و خاطرات آقای هاشمی رفسنجانی با نگاهی نقادانه در قطع رقعی و 992 صفحه توسط انتشارات شهیدکاظمی روانه بازار شد.

علاقه‌مندان جهت مشاهده وتهیه این کتاب می‌توانند از طریق سایت من و کتاب https://manvaketab.com/ و همچنین از طریق نام کتاب به سامانه پیام کوتاه 3000141441 کتاب را با ارسال رایگان تهیه نمایند.