شماره اول و دوم مجله نامه جمهور منتشر شد

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، روح‌الله رشیدی در سخن آغازین مدیر مسئول، نامه جمهور را «تلاش و تقلا برای فهم و سپس در عاملیت در حل مسائل» و «جلوه‌ای از کوشش‌ها و پویش‌های معطوف به اندیشه تغییر» معرفی کرده است.

سرمقاله این شماره به قلم سردبیر مجله مجتبی نامخواه، متنی تفصیلی است که می‌کوشد زمینه‌ها و ضرورت‌های بازسازی عدالت‌خواهی را تحلیل کند. پرسش آغازین این متن پیرامون فلسفه عدالت‌خواهی و «چرا عدالت‌خواهی؟» طرح می‌گردد. پاسخ نگارنده سرمقاله به این پرسش بر اساس مبانی نظری و «نظام حقیقت» و وضعیت اجتماعی و «متن واقعیت» صورت‌بندی گردیده و تلاش شده تا ضرورت روزافزون عدالت‌خواهی در زمانه کنونی اثبات و تشریح کند. در ادامه پرسش از چگونگی عدالت‌خواهی محور اصلی سرمقاله است.

«نوعدالت‌خواهی» یا «باسازی عدالت‌خواهی در قامتی نو و رادیکال»، پاسخ این نوشتار به پرسش از چگونگی عدالت‌خواهی است. سرمقاله نخستین شماره مجله نامه جمهور در مقام بیان مانیفست و چشم‌اندازِ این مجله تلاش می‌کند نوعدالت‌خواهی را در ضمن راهبردهایی بیست‌گانه و در دو فصل کلی طراحی و تفسیر کند: راهبردهای مرتبط با احیای سوژه عدالت‌خواه و راهبردهای مربوط به بازسازی پروژه عدالت‌خواهی.

علی اسکندری دبیر تحریریه نامه جمهور نیز در دیباچه‌ای تفصیلی، مسیر مجله را در چارچوب آینده عدالت‌خواهی از مسیر نابرابری‌نخواهی و جمهوریت‌خواهی تشریح کرده است. این نوشتار می‌کوشد با تدقیق وضعیت و مفهوم عدالت بر اساس «نابرابری»، گزارشی از مسیر گذشته و نقشه راه آینده عدالت‌خواهی به‌دست بدهد.  

نخستین فصل از فصول هفت‌گانه مجله، فصل «ایده» با عنوان «نوشتارهایی در تمانی عدالت» است که نوشته‌هایی از احسان بابایی، مجتبی جهان‌تیغ، مرتضی فیروزآبادی، مسعود براتی، علی ابوطالبی و رساله‌ای از تحریر و تقریر گفتارهایی از حجت‌الاسلام و المسلمین قنبریان را در خود جای داده است.

دکتر احسان بابایی کوشیده در بحثی بنیادین و الهیاتی جهت‌گیری حکومت به سوی عدالت را بازخوانی و یادآوری کند. یادداشت تحلیلی دکتر مجتبی جهان‌تیغ به آینده عدالت در جامعه ایران پرداخته و این آینده را در نسبت با جمهوریت و قدرت و امکان نهادسازی عدالت‌خواهان دنبال کرده است. دکتر مرتضی فیروزآبادی از ضرورت عینی شدن اندیشه متفکران انقلاب در اندیشکده‌های انقلابی گفته و مسعود براتی نسبت جریان عدالت‌خواه و تحریم را بررسی کرده است. علی ابوطالبی نیز کوشیده از میانه ناکارآمدی دو جناح عمده حاکمیت، راهی به سوی جنبش عدالت‌خواهی در ایران بگشاید. تلاش حجت الاسلام و المسلین محسن قنبریان در «رساله‌ای درباره عقل و عدل» نیز، بازخوانی ایده بازگشت به نهج‌البلاغه به منظور دست‌یابی به امکان‌هایی برای عدالت‌خواهی در زمانه کنونی است.

فصل دوم از نخستین شماره مجله نامه جمهور به «مسئله» اختصاص دارد. دو پرونده‌ای که در این شماره به مسئله می‌پردازد، یارانه پنهان و مسکن را به بحث گذاشته است. پرونده «یارانه پنهان؛ مسأاله‌ای چهل‌ساله» یک سال پس از حذف ناموفق ارز ترجیحی تلاش کرده مبانی این تصمیم را طرح و نقد کند. این پرونده با گزارشی از یک گفت‌وگوی دانشجویی آغاز می‌شود که در آن دکتر سیدعلی مدنی زاده دلایل دفاع از حذف ارز ترجیحی را تقریر کرده و آن را «به نفع قدرت خرید مردم» تفسیر می‌کند. در ادامه دکتر حسن سبحانی در گفت‌وگویی مبسوط به نقد بنیادهای فکری ایده یارانه پنهان پرداخته است. گزارشی از یک نشست پرسش و پاسخ با دکتر سید احسان خاندوزی درباره هدف دولت از اقدام بر حذف ارز ترجیحی، گفت‌وگو با دکتر مجید شاکری در نقد حذف ارز ترجیحی، گفت‌وگو با همت قلی‌زاده در نقد مفهوم «یارانه پنهان» و یادداشت‌هایی از سعید فضل رزندی، امیرعباس محمدلو و متین فارابی به بررسی مهم‌ترین مسائل مرتبط با یارانه پنهان و ابعاد حمایتی و اجتماعی آن می‌پردازد.

پرونده بعدی با عنوان «مسکن؛ واجب فراموش‌شده» تلاش کرده از منظری جامعه‌شناختی این مسئله را بازشناسی کند. گفت‌وگویی مبسوط با دکتر شهلی‌بر با عنوان «سرمایه‌داری مستغلاتی و جامعه‌شناسی سرمایه‌داری»، گفت‌گو با دکتر افشین پروین‌پور و فرهاد بیضایی و گزارشی از نظرات حجت‌الاسلام محسن قنبریان درباره ابعاد اجتماعی مسئله مسکن بخش‌های دیگر این پرونده است.

فصل «تجربه» با عنوان «تولد یک جنبش» به بررسی تجربه جنبش عدالت‌خواه دانشجویی می‌پردازد. روایت شکل‌گیری جنبش، تحلیلی بر تکوین ایده‌ها و بنیادهای فکری، شیوه سازمان‌دهی، کنش‌های پیش‌رو و مزیت‌ها و بستر تاریخی جنبش، موضوع یادداشت‌هایی است که صادق کربلایی‌زاده، رقیه فاضل، علی‌رضا کمیلی، امیر جلیل‌نژاد، محمدصادق شهبازی و سید علی موسوی از فعالان ادوار مختلف این حرکت دانشجویی نوشته‌اند.

فصل «اندیشه» با عنوان «در جستجوی نظریه عدالت» تلاش کرده مروری اجمالی و گذرا بر اندیشه‌های معاصر درباره عدالت و نیم‌نگاهی بر بازتاب‌های ایرانی این اندیشه‌ها داشته باشد. دو گفت‌وگوی مبسوط این پرونده به ایده لیبرال‌ها و جماعت‌گرایان درباره عدالت پرداخته است. عدالت لیبرالیستی در گفت‌وگو با دکتر مصطفی زالی و ایده جماعت‌گرایان در گفت‌وگو با دکتر نیلوفر چینی‌چیان به بحث گذاشته شده است. پایان‌بندی این فصل نیز نوشتاری است به قلم سید سجاد سجادی که به بررسی امکان با امتناع جمع لیبرالیسم و عدالت می‌پردازد.

فصل «عرصه» می‌کوشد ایده‌ها و مضامین مورد نیاز کنش عدالت‌خواهانه در سینما، کتاب و دیگر تولیدات فرهنگ جستجوکند. عرصه‌ی این این شماره دو پرونده دارد. در پرونده نخست «سوژه عدالت‌خواه در قاب سینما» به بحث گذاشته شده است. آغازگر این پرونده گفت‌وگویی تفصیلی با مرحوم دکتر عماد افروغ است. ایشان در این مصاحبه، که یکی از آخرین گفت‌وگوهای این متفکر فقید است، به سوال‌های ما درباره «دیالکتیک سینما و عدالت» پاسخ می‌دهد و می‌کوشد از آمد و شد میان «مناسبات علت و دلیل»، چارچوبی برای بازنمایی کنش‌عدالت‌خوانه در سینما ترسیم کند.

در ادامه این پرونده نعمت‌الله سعیدی پژوهشگر و منتقد سینما یادداشتی درباره فیلم‌هایی با سوژه عدالت‌خواه نوشته و محسن جوهری، محمد مهدی قاجار و علی شکراللهی در یادداشت‌هایی به الزامات بازنمایی عدالت در قاب سینما پرداخته‌اند.

دومین پرونده از فصل عرصه، سیاهه‌ای از صد کتاب را به مخاطبان پیشنهاد داده است. مخاطب اصلی این پرونده آن دسته از فعالان دانشجویی و اجتماعی هستند که در آغاز مسیر کنشگری خود قرار دارند و می‌توانند کتاب‌های این پرونده را به چشم پیشنهادهایی برای تأمین دانش مورد نیاز کنش اجتماعی و عدالت‌خواهانه ببینند. در عین حال و در  سطحی دیگر پیشنهادهای این پرونده می‌تواند منبعی برای بازسازی کنش عدالت‌خواهانه در وضعیت کنونی باشد.

فصل «آینه» به بازنمایی و بررسی کنش‌ها، چهره‌ها، ظرفیت‌ها و مسئله‌های کنشگران انقلابی اختصاص دارد. در این شماره کنشگرانی و تحلیل‌گرانی از سراسر کشور درباره «برنامه آموزشی انسان انقلاب اسلامی»، پویش «از سربازی بگو»، اقدمات دانشجویی در مخالفت با سیاست‌های تعدیلی، شفافیت در شهرداری کرمان، اصلاح قانون انتخابات، تشکل‌یابی کارگران پارس جنوبی، اعتراض کارگری در شازند اراک، پادکست نخل و برنو، نقدها و اعتراض‌های دانشجویی به دو طرح توسعه حرم شاهچراغ شیراز و انتقال آب هلیل‌رود کرمان، کنشگری زیست‌محیطی پیرامون تالاب هورالعظیم در خوزستان و فعالیت‌های جبهه عدالت‌خواه مردمی در مشهد، روایت‌ها و تحلیل‌هایی است که امیرحسین سیدرحیم‌زاده، صالح نیکنام، محمد حسین صبوری، سعید شعرباف، روح‌الله اکبری، علی‌رضا میرغفاری، زیبا دیندارلو، سعید خلیفه، امین غفاری، حسین کمیلی از سراسر کشور با مخاطبان نامه جمهور در میان گذاشته‌اند.

ضمیمه این شماره از مجله نامه جمهور ویژه‌نامه‌ای 160 صفحه‌ای است که با تیتر «پارلمان عدالت‌خواهی» به آینده عدالت‌خواهی در جامعه ایران امروز می‌پردازد. پارلمان عدالت‌خواهی فراتر از تیتر این ویژه‌نامه، ایده و روند شکل‌گیری آن نیز هست. برای تدوین این ویژه‌نامه از نزدیک به چهل نفر از کسانی که سابقه‌ یا ایده در زمینه کنش عدالت‌خواهانه داشته و تا حدی دیدگاه‌ها و سلیقه‌های متنوعی را در این زمینه نمایندگی می‌کنند خواسته شده تا دیدگاه‌شان را درباره پرسش‌هایی بنیادین درباره عدالت‌‌خواهی مطرح کنند. این پرسش‌ها عبارتند از بنیادهای نظری، سرگذشت تاریخی، مسئله‌ها و آینده عدالت‌خواهی. از شرکت کنندگان در این برنامه خواسته شده تا نخست در پاسخ به این پرسش‌ها، یادداشت‌هایی کوتاه تدوین کرده و سپس در نشست‌هایی به ارائه ایده خود و گفت‌وگو درباره آن بپردازند. این ویژه‌نامه گزارشی جامع از این یادداشت‌ها و گفت‌وگوهاست. حاضران در این برنامه عبارتند از آقایان محسن قنبریان، حسن رحیم‌پورازغدی، وحید جلیلی، سیداحسان خاندوزی، روح‌الله ایزدخواه، مهدی محودی بک‌نظر، حبیب رحیم‌پورازغدی، محمد صداق شهبازی، محسن مقصودی، امیر تفرشی، مقداد همتی، محد فدایی، سید جواد میری، سلمان کدیور، مسعود ملکی، وحید اشتری، میثم ظهوریان، سعید خورشیدی، حسین کمیلی، مجید عسگری، مرتضی کیا، میلادگودرزی، سید حسن موسوی‌فرد، فاضل مریدی، میثم مهدیار، امیر جلیلی‌نژاد، سید حامد ترابی، علی سروش، محسن حاج‌کرمی، جمال یزدانی و خانم‌ها مرضیه فروزنده و فهیمه فداکار. در ادامه ویژه‌نامه در گزارشی با عنوان «کالبدشکافی ذهنیت عدالت‌خواهان»، تمامی ایده‌های مطرح شده در دو بخش یادداشت‌های مکتوب و گفت‌گوی حضوری این برنامه با روش تحلیل مضمون صورت‌بندی شدده است. این تحلیل را زهرا جان‌قربان انجام داده است.

 بدین ترتیب این ویژه‌نامه تلاش کرده علاوه بر گزارشی جامع، خود تجربه‌ای از یک «دیالکتیک ایده‌ها درباره جبران عقب‌ماندگی در عدالت» باشد. با وجود این که شناخت، توان و ارتباط مجله در دعوت از سلایق و دیدگاه‌های عدالت‌خواهانه محدود بوده با این حال ایده‌های حاضر در این گزارش گاهی آن قدر با هم فاصله دارند که عنوان «عدالت‌خواهان در برابر عدالت‌خواهان» را روی جلد نشانده است. پایان‌بندی ویژه‌نامه یادداشتی کوتاه است با عنوان «پارلمان عدالت‌خواهی، یک ارزیابی شتاب‌زده» که تأکید می‌دارد آن‌چه نیاز قطعی آینده کنش عدالت‌خواهانه و جبران عقب‌ماندگی عدالت است پارلمانی برای همین شکل‌دادن به همین گفت‌وگوها و بازتاب تکثرهاست.

نامه جمهور با دوره انتشار فصل‌نامه، با صاحب امتیازی پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیه السلام، با مدیر مسئولی روح‌الله رشیدی و سردبیر مجتبی نامخواه منتشر می‌شود. علاقه‌مندان به تهیه این مجله 640 صفحه‌ای می‌توانند مبلغ 150 هزارتومان به شماره کارت ۶۰۳۷ ۹۹۷۵ ۹۹۶۹ ۴۹۳۳ به نام پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم واریز کرده و فیش واریزی را به همراه نام و نام خانوادگی، شماره تماس و آدرس پستی به شماره ۰۹۰۱۶۸۵۵۲۹۰در شبکه‌های اجتماعی ارسال کنند. هزینه ارسال بر عهده مجله خواهد بود.