گزارشی از نشست مشترک تشکل های بین المللی و مسئولان ستاد راهبری هوش مصنوعی حوزه

به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، نشست مشترک تشکل های حوزوی عرصه بین الملل با مسئول مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه‌های علمیه و مدیران ستاد راهبری هوش مصنوعی حوزه در مرکز مدیریت حوزه های علمیه کشور در قم برگزار شد.

در ابتدای این مراسم حجت الاسلام سید مفید حسینی کوهساری مسئول مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه‌های علمیه، گفت: اداره تبلیغ بین الملل از پیشرفت هایی است که در بدنه حوزه شکل گرفته و می تواند مقوله تبلیغ بین الملل را توسعه دهد. یکصد تشکل بین المللی در حوزه وجود دارد و می تواند در ارتباط با ستاد راهبری هوش مصنوعی حوزه فعالیت های خود را توسعه دهد.

وی با اشاره به ارتباط حوزه و فعالیت در فضای بین الملل گفت: مرجعیت و مرکزیت فکری برای آحاد بشر، از جمله مهمترین رسالت های حوزه و روحانیت است. شاخصی که رهبر معظم انقلاب در این زمینه بیان می کنند آن است که سوالات و نیازهای فکری انسان ها پاسخ دهد. نه اینکه ما مباحثی را ارایه کنیم و این مباحث به نیازهای انسان ها مرتبط نباشد.

حجت‌الاسلام حسینی کوهساری یادآورشد: محور دوم، محوریت تربیت و تهذیب است. در کنار این مساله باید بتوانیم گرایش های انسانی و پرورش شخصیتی انسان ها را نیز در مدار اسلام قرار دهیم.

وی گفت: ماموریت امت سازی، سومین ماموریت و رسالت مهمی است که از سوی بزرگان نیز تاکید شده است. امت اسلامی زمانی شکل می گیرد که بازار علمی و شبکه واحد رسانه ای و کتابخانه ای و واحد متشکل فرهنگی شکل بگیرد. اتحادهای سیاسی و امنیتی و نظامی نیز بخش دیگر این پازل است.

مسئول مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه‌های علمیه یادآورشد: هدف دیگر حوزه های علمیه، هدفی جهانی است که فراتر از مرزهای جهان اسلام است و آن نیز حمایت و کمک به مستضعفین عالم برای پیروزی بر مستکبرین عالم و شکل گیری یک جامعه عدالت مدار بر پهنه جهانی است.

حجت‌الاسلام والمسلمین حسینی کوهساری یادآور شد: تا کنون یکصدهزار کتاب در حوزه نوشته ایم و تا کنون کمتر از ده هزار کتاب ما ترجمه شده است و اگر از هوش مصنوعی استفاده کنیم شاید هیچ زمانی نتوانیم با این سرعت پاسخگوی نیازهای بین المللی باشیم.

وی گفت: هوش مصنوعی می تواند به ما کمک کند که راه های میانبری پیدا کنیم که یا این اهداف را سریعتر و یا آسانتر به این اهداف برسیم زیرا یک پهنه عظیم از نیازها و کارها پیش روی ما است و اگر نتوانیم موفق عمل کنیم قطعا خسران بسیاری در این حوزه متحمل می شویم.

وی یادآورشد: تشکل های بین المللی باید از ظرفیت های شکل گرفته در حوزه استفاده کنند و همچنین باید از ظرفیت های هوش مصنوعی در کشور نیز نهایت بهره را ببرند.

در ادامه حجت الاسلام موسوی گفت: فعالیت اول در زمینه توسعه فعالیت های تشکل ها، ایجاد یک فرایند ثبت نام دقیق سامانه ای بود. در این راستا سامانه در پیشخوان حوزه قرار گرفته شد. اطلاعات هویتی در پیشخوان گرفته شده است در ادامه تلاش می شود که در زمانی کوتاهی مجوز تشکل و مجتمع و بنیاد را اعطا کنیم.

وی گفت: پیشتر حمایت ها به این شکل بود که یک فرد یا گروه فعالیت های خود را عنوان می کرد و سپس حمایت ها انجام می شد. در حال حاضر در همان پیشخوان حوزه در زمینه حمایت از طرح نیز انجام می شود.

مدیر بخش تشکل های بین المللی حوزه بیان کرد: برای ثبت مراکز و موسسات و بنیاد ها و.. تنها می توانیم از طریق پیشخوان حوزه اقدام کنیم. در زمینه ثبت طرح نیز می توانیم از بخش حمایت پیشخوان استفاده کنیم. این بخش ایجاد شد تا از نامه های دستی و بیان شفاهی پرهیز شود و کارهای به شکل رسمی انجام شود.

وی با اشاره به گزارش سفربه عراق گفت: در راستای همایش بین المللی هوش مصنوعی، فرهنگ و علوم اسلامی در ابتدا سفری به ترکیه و سپس به عراق انجام شد. در آنجا مباحث مختلفی مطرح شد با این ظرفیت ها نیز مواجهه داشتیم. این سفر اهداف گسترده ای را دنبال می کرد.

مدیر بخش تشکل های بین المللی حوزه گفت: دیدار با آیت الله بشیر نجفی از دیدارهای مبارک در عراق بود که ایشان نیز آغاز فرایند فعالیت های این حوزه را نیز اعلام کردند. دیدار با علما و مراجع در نجف، از جمله نماینده مقام معظم رهبری در نجف و دیدار با آیات محمد سند، محمد اسحاق فیاض، سید صدرالدین قپانچی و آل راضی و سیدعلی خمینی از جمله بخش های این سفر بود. استقبال علما از این بحث خارج از حد تصور بود.

در ادامه دکتر محمد قاسمی در ادامه گفت: پروژه نجف ناصر جامع فقیه در همین راستا از سوی آیت الله اعرافی شکل گرفت. تعامل دو حوزه نجف و قم در این راستا می تواند توسعه یابد. توسعه ریزپرداشگرها از مهمترین دلایل رشد هوش مصنوعی است. رهبر معظم انقلاب اسلامی همیشه از توسعه زیرساخت های پردازی حمایت کرده اند و به هر زمانی که ریزپردازنده های عمیق تر باشد، هوش نیز راه خود را می یابد.

وی گفت: حوزه دوم،حوزه داده است. زمانی داده های ما لاغر ونحیف و غیر ساختار یافته بود ولی امروز این داده ها به شکل بسیار حجیم است.

دبیر ستاد راهبری هوش مصنوعی حوزه بیان کرد: حوزه سوم نیز زبان برنامه نویسی است. به موازات این پیشیرفت های سه گانه کشورهایی که در هدف گذاری های خود جلو افتاده اند پیشرفت می کنند و کشورهای دیگری نیز مستعمره می شوند. چند کشور بزرگ ریزپردازشگرهای قوی خواهند داشت و سایرین تابع آنها خواهند بود. امروزه امت سازی غیر ممکن است با ابزارهای موجود به نتیجه برسد و از این روی باید در زمینه هوش مصنوعی به توسعه بیشتری برسیم.

قاسمی بیان کرد: گام فنی، گام علمی، گام گفتمانی و گام راهبردی چهار گام اصلی حوزه در زمینه هوش مصنوعی است. امروزه هوش مصنوعی را به سان برق تشبیه می کنند یعنی این تحول در آینده نقش برق را در زمانی ایفا می کند که برق وجود نداشت.

وی گفت: هوش مصنوعی را جزء صنایع پیشران و اقتدار آفرین و فن آفرین است. هوش مصنوعی در لبه فناوری های شناختی می نشیند و روی فهم و ذائقه انسان اثر می گذارد.حوزه در عرصه هوش مصنوعی راهبردهای کلان دارد. آنچه برای حوزه مهم است این است که با توجه به سوالاتی که از حوزه در این زمینه می شود پاسخ دهد. پدیده هوش مصنوعی قابل رد کردن نیست. باید در یان عرصه تلاش بیشتری کنیم. باید بدانیم که چه عرصه هایی پیش روی حوزه های علمیه است تا بتوانیم روی این حوزه ها کار کنیم.

قاسمی اظهار کرد: مرجعیت حوزه باید در پهنه بین المللی حضور داشته باشد. در زمینه منابع انسانی متخصص لازم و مجهز شدن به زیرساخت های نرم افزاری و سخت افزاری لازم در حوزه فناوری های هوشمند در راستای کاربست فناوری های هوشمند در تسهیل و تسریع تولید دانش و تولید آثار علمی تمادسو پژوهشی با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی می توانیم به اهداف خود برسیم.

وی گفت: فرهنگ سازی و گفتمان سازی موثر و هوشمندانه در زمینه فناوری های هوشمند با بهره گیری از ابزارهای به روز و کارآمد، نقش آفرینی و مدیریت فعال حوزه علمیه و در رویداد ها و تحولات علمی، فرهنگی واجتماعی و سیاسی مرتبط با فناوری های هوشمند در عرصه های ملی و بین المللی، بهبود نظام شفافیت، اطلاع رسانی و پاسخگویی با بهره گیری از فناوری های هوشمند، خود کفایی و افزایش روافزون کردن مولفه های قدرت نظام. مدیریت بهرداری از فناوریهای هوشمند در عرصه حفظ کرامت انسانی و... از جمله مهمترین آثار استفاده از هوش مصنوعی است.

قاسمی اظهارکرد: ستاد راهبری دارای ابعاد و اضلاع ماموریتی گسترده ای دارد که اولین ماموریت آن ماموریت گفتمان سازی است. ماموریت فنی و علمی و راهبردی سه عرصه دیگر این ستاد را تشکیل می دهد. شهید فخری زاده در اوج فعالیت های فنی شان به دنبال توسعه نظریات بنیادین فلسفیه در عرصه فناوری های هوشمند بودند.اهم اقدامات این ستاد شامل اقدامات گفتمان سازی و فنی و.. است. همایش ۱۳۹۹ در راستای گفتمان سازی برگزار شد. همایش ۱۴۰۳ نیز در این راستا برگزار می شود.

وی گفت: همایش بین المللی هوش مصنوعی فرهنگ و علوم اسلامی از سوی این ستاد برگزار می شود. نقش موثر تشکل های بین المللی در این همایش قطعا می تواند در توسعه فعالیت های این حوزه نقشی ماندگار داشته باشد. گفتمان سازی در زمینه مزایا و آسیب های بهرگیری هوش مصنوعی در تولیدات علمی حوزه علوم انسانی، احیای میراث تمدنی تاریخ اسلام و فهرنگ تمدن اسلامی از طریق نظریه پردازی در حوزه های مرتبط با کاربردهای هوش مصنووعی در حکمرانی متعالی، گسترش مطالعات بین رشته ای و مرز دانشی با موضوع هوش مصنوعی و علوم اسلامی در حوزه های علمیه جهان اسلام، گفتمان سازی نسبت به مختصاف تمدن نوین اسلامی و ظرفیت های علمی و فنی مورد نیاز برای تحقق آن، ورود فعالانه جهت جلوگیری از نفوذ اهداف و راهبردهای دشمن در برنامه اقدمات کشور در حوزه هوش مصنوعی و... از جمله اهداف این همایش است.

قاسمی اظهارکرد: برخی از کشورهای هدف این همایش شامل کشورهایی چون عراق، عمان، روسیه، ترکیه، سوریه و لبنان و عربستان و هند و مالزی و.... خواهند بود.

در ادامه دکتر مینایی نیز بیان کرد: مقام معظم رهبری با آینده نگری بسیار هوشمندانه روی مساله هوش مصنوعی و تاثیرات آن در دنیای آینده سخن گفته اند. ایشان روی بحث هوشمندسازی فرایندها و بهره گیری از فناوری های نوین تاکید دارند و عنوان کرده اند که باید به ده کشور اول جهان برسیم.

وی با ذکر این مطلب که باید پدیدار شناسی هوش مصنوعی را با توجه به فرصت ها و خطرات آن، بررسی کنیم، یادآورشد: با توجه به اینکه رهبر معظم انقلاب فرمودند که باید از نظر علمی به ده کشور اول دنیا برسیم باید نظام های رده بندی جهانی را مطالعه کنیم. ایران در رتبه های بندی اسکوپوس رده ۱۶ را داریم. در آکسفورد اینستایتس (کاربست صنعتی) ایران در جایگاه ۷۲ را دارد. در توتویس مدیا نیز شاخص گذاری خاصی نداریم. در استنفودرد نیز به دلیل داده ناکافی جایگاه نامشخص داریم.

مشاور مدیر حوزه‌های علمیه در امور هوش مصنوعی گفت: روسیه نیز از نظر علمی و کاربست فنی و اقتصادی و صنعتی نیز جایگاه خاصی ندارد. کشورهایی مثل سنگاپور و کره و هند و اسراییل در این زمینه جزو رتبه های مناسب هستند که واقعا برای ما خوب نیست.

وی افزود: در این زمینه سند نویسی مشخصی نیز انجام ندادیم. باید برنامه راهبردی برای توسعه کشور خود داشته باشیم. آمریکا از ۲۰۱۶ سند راهبردی را شروع کرده است و در ۲۰۲۰ این حوزه را از بخش خصوصی وارد قانونگذاری کردند وسند اصلی را در سال ۲۰۲۲ رونمایی کردند.

مشاور مدیر حوزه‌های علمیه در امور هوش مصنوعی گفت: این سند دارای ۶ ماموریت است که شامل ادامه پیشرفت انقلابی، اعتمادسازی، تربیت نسل ماهر، ارتقای محیط بین المللی و مقابله با چالش ها و توسعه استانداردهای فنی است. چینی ها در این زمینه نیز خیز بزرگی برای ربودن این فضا از آمریکا دارند. امروزه نظریه پردازان بزرگ جهانی می گویند که هوش منصوعی خطرات بزرگی برای دنیا خواهد داشت و رهبران هوش مصنوعی رهبران قرن خواهد بود.

وی افزود: هوش مصنوعی در عرصه مسایل بین الملل و سیاسی در عرصه های مختلف نقش آفرین است. خزش اطلاعات جمع آوری شده از فیدبک مردمی نسبت به مواضع سیاسی، دریاچه داده، در کنار داده انبار، ایجاد داشبوردهای زمانی، مکانی و منطقه ای، بهره گیری از تکنیک های بصری سازی الگوهای حاکم بر داده در بازه زمان و... از جمله این کاربردها است.