زمان بخش مهمی از معنادهی فرهنگ جامعه است + فیلم

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، تعطیل کردن شنبه‌ها مانند هر قانونی به فرهنگ‌سازی نیاز دارد؛ زیرا مردم کشور ما به طور معمول به تعطیلی پنجشنبه‌ها عادت دارند و اگر قرار باشد شنبه‌ها نیز تعطیل شود به طورطبیعی شاهد خواهیم بود که از عصر چهارشنبه تا صبح یکشنبه دیگر روز کاری نخواهیم داشت.

البته هماهنگ شدن تعطیلی با کشورهای جهان برای مراودات ارزی و مالی نتایج خوبی خواهد داشت اما در مجموع فرهنگ‌سازی زمان‌بر خواهد بود و این تعطیلی برای مردم ممکن است دردسرساز باشد که باید توجه به همه شرایط تصمیم لازم را اتخاد کرد.

به همین مناسبت دکتر علیرضا مومن‌آرانی پژوهشگر مطالعات اجتماعی در نشست بررسی ابعاد و تبعات فرهنگی اجتماعی تعطیلی شنبه‌ها که با همکاری شورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی و مرکز تحقیقات اسلامی مجلس و مرکز سنجش دینداری در سالن شهید دهقانی خبرگزاری رسا برگزار شد به بیان نظرات و پیشنهادات خود پرداخت.

مومن‌آرانی با بیان اینکه برای برنامه ریزی در کشوری با این مساحت، تنوع و فرهنگ خیلی مهم است که دلایل و تصمیمات یک قانون به مردم ارائه شود، اظهار داشت: بدون توجه به تمام ویژگی های کشور؛ تصمیمی که در تهران گرفته می‌شود را نمی‌توان برای کل کشور تعمیم دهیم.

پژوهشگر مطالعات اجتماعی ضمن تاکید براینکه کسانی که در شهرهای بزرگ زیست داشته‌اند و تصوری از زندگی شهرهای کوچک و روستاها ندارند، نمی توانند برای همه کشور تصمیم‌گیری کنند، گفت: این افراد ظاهرا اینگونه فکر می کنند که همه مردم مانند مردم تهران زندگی می‌کنند و احتمالا همه کارمند هستند؛ در صورتی که 20 الی 30 درصد جامعه کارمند هستند.

وی با بیان اینکه اگر در سطح ملی؛ قانون تعطیلی شنبه ها با دو دلیل ساده تصویب شود؛ نشان دهند ضعف سیستم تصمیم گیری کشور است، ابراز کرد: استدلال های ضعیف برای تصویب قانونی که اهمیت زیادی دارد و در زندگی افراد جامعه تاثیر زیادی دارد؛ کافی نمی باشد و لازم است از همه افراد صاحب نظر برای این تصمیم استفاده شود.

مومن‌آرانی ضمن تاکید براینکه زمان بخش مهمی از معنادهی و شکل دهی فرهنگ جامعه است، تصریح کرد: زمان مانند کالا نیست که فروخته شود و ما به ‌ازاء آن پول گرفته شود؛ نگاه کالایی به زمان؛ نگاهی تقلیل گرایانه در فهم فرهنگی، اجتماعی است و فهم و درک افراد جامعه از زمان یکی از اساسی ترین پایه های هویتی جامعه را تشکیل می‌دهد که تنظیم کننده خیلی از اتفاقات جامعه است.

پژوهشگر مطالعات اجتماعی با بیان اینکه زمان چیز بی‌ارزشی نیست که بخواهیم بخشی از آن را تلف کنیم، گفت: زمان در حوزه فرهنگی و اجتماعی فهم پیچیده‌ای دارد و اگر به آن توجه نشود اثرات تخریبی زیادی را در خیلی از حوزه ها به همراه دارد؛ زیرا اگر چیزی نقش محوری در فرهنگ و جامعه داشته باشد، با دستکاری آن چیزهای دیگر خراب می‌شود.

وی با اشاره به اینکه تمام مسائل فرهنگی، اجتماعی در بستر زمان فهم می شود، اظهار داشت: با این فهم نسبت به زمان حساسیت بیشتری پیدا می کنیم و هویت فرهنگی اجتماعی بهتری را شاهد هستیم؛ البته در ظرف 80 سال گذشته فهم مردم از زمان در راستای زیست بهتر فرهنگی و طبیعی تغییر داده شده و به فهمی که ملت مدام به اضطراب وا می‌دارد، تبدیل شده است.

مومن‌آرانی ضمن بیان اینکه مفهوم تغییر دادن زمان به معنای کاهش یا افزایش تعطیلی نیست، تصریح کرد: با تغییر زمان بسیاری از جهات زندگی انسان‌ها تغییر و به تبع آن در بلند مدت هویت جامعه تغییرمی کند؛ در سال‌های گذشته تعطیلی در گذشته به معنای خوش گذرانی در فرهنگ اجتماعی ما نبوده ولی اکنون تعطیلی مساوی خوش گذرانی است.

پژوهشگر مطالعات اجتماعی با تاکید براینکه اگر سیستم فرهنگی و اجتماعی‌ کشور دیگری در جامعه ما پیاده شود حتما با عوارض همراه است، مطرح کرد: ساخت و بافت فرهنگی، اجتماعی هر کشوری با کشور دیگر فرق می کند و در کشورهای غربی زیست توحیدی و دینی کنار گذاشته شده و زیست سرمایه داری را جایگزین کرده‌اند.

مومن‌آرانی با اشاره به اینکه در سیستم سرمایه داری تمام افراد باید زمانشان را برای افزایش ثروت سرمایه‌داران اختصاص دهند، ابراز کرد: اگر زمان‌هایی که در جامعه به کارهای خاصی می‌پردازند، مانند زمان‌های کشورهای غربی تغییر دهیم به توسعه و رفاه بیشتر نخواهیم رسید، باید به لحاظ فرهنگ جامعه خود را بالا ببریم و برنامه ریزی اجتماعی داشته باشیم تا جامعه دچار رشد شود.

وی با بیان این پرسش که آیا با افزودن تعطیلی شنیه‌ها، نظم جامعه به هم می‌خورد؟ اظهار داشت: قطعا با افزایش تعطیلات، نظم جامعه به هم می‌خورد؛ زیرا فهم ایام هفته در بین مردم تغییر می کند و مناسبت‎‌های عرفی جامعه تحت الشعاع قرار می گیرد؛ مردم همیشه در ایام خاصی، مراسمات خاصی مانند صله رحم،خواستگاری و عروسی داشته‌اند.

پژوهشگر مطالعات اجتماعی با اشاره به اینکه در شهرهای کوچک و بزرگ طبق ایام هفته، برنامه های چیده شده، خاطرنشان کرد: با تغییر تعطیلات منطق جدیدی در فهم ایام در جامعه ایجاد می شود که روزها را به صورت دیگری می فهمند؛ روزی که باید کار کرد و روزی خستگی کار را برطرف کرد.

مومن‌آرانی با تاکید بر اینکه اگر فهم زمان در بین مردم تغییر کند، جامعه دچار اختلال می شود، ابراز کرد: با نظم جدیدی که در ایام هفته شکل بگیرد، همه ایام به زمان کار و تعطیلی تقسیم می شود و زمان‌های که برای مراسمات مذهبی مانند اعتکاف، دعا و روزه داری وجود دارد بی معنی می‌شود.

وی افزود: با افزایش تعطیلات از زمان مفید همه افراد جامعه کاسته می شود و متاسفانه به عوارض بلند مدت این تصمیم بر زیست اجتماعی و فرهنگی جامعه توجهی نمی شود و برای رسیدن به تمدن جدید و زندگی معنوی در کنار سعادت مادی، اقتصادی باید به فرهنگ کار و تلاش و فهم مردم از ایام و زمان توجه بیشتری داشته باشیم.

مومن‌آرانی در پایان با اشاره به اینکه نباید زمان را در حوزه فرهنگی، اجتماعی ساده فرض کنیم، خاطرنشان کرد: زمان هویت بخش است و نمی توان آن را فروخت و فقط برای رسیدن به رفاه از آن استفاده کنیم و در حوزه فرهنگ و اجتماع تغییرات دفعی نیست و تدریجی و طولانی مدت است که در تصمیم گیری ها باید مد نظر باشد.