تبلیغ؛ ثمره حوزه/باید با تمام توان طلاب را به سوی مردم روانه کنیم
حجت الاسلام مهدی چالمه از اساتید سطح عالی حوزه علمیه قم در گفت و گو با خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، تبلیغ را مهم ترین عامل بقاء حوزه علمیه دانست و گفت: اگر تبلیغ نباشد حیات حوزه از بین می رود، چون ثمره حوزه علمیه تبلیغ است.
وی افزود: تبلیغ از آنچنان جایگاهی برخوردار است که در روایت پیامبر اکرم(صلوات الله علیه وآله) خطاب به امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) آمده است که اگر خداوند یک نفر را به دست تو هدایت کند برای تو از آنچه خورشید بر آن طلوع می کند تا غروب کند ارزشمندتر است. میرزای شیرازی صاحب فتوای توتون و تنباکو در مواجهه با هم بحثی اش که استعداد خوبی داشت و به تبلیغ در روستایی رفته بود، نهایت تواضع و احترام را به جای می آورد.
این استاد سطح عالی حوزه علمیه مسئله تبلیغ را یک مسئله چند وجهی عنوان کرد و اظهار داشت: امروز به دلیل ضعف در ساماندهی تبلیغ در کشور، طلاب دچار ضعف هویت شده اند و آرام آرام خودشان را بی فایده می بینند؛ از طرف دیگر وقتی مبلغان کمتر به تبلیغ بروند، مردم کمتر به مبلغ احساس نیاز می کنند و برای حل مشکلات اجتماعی و اخلاقی دست به دامن مکاتب غربی و منحرف می شوند.
حجت الاسلام چالمه حضور مبلغان در مساجد و مکان های تبلیغی را باعث عمیق تر شدن تعلق مردم به مسائل دینی دانست و توضیح داد: وقتی مبلغی در مسجد، مدرسه یا جای دیگری مشغول تبلیغ می شود، بعد از مدتی مردم احساس نیاز بیشتری برای حضور روحانی در منطقه می کنند، چرا که با مسائل جدید و زیادی رو به رو می شوند و متوجه می شوند اسلام برای همه ی مسائل اختیاری مکلف حکم دارد، پس به روحانی رجوع می کنند. علاوه بر این، طلبه هم احساس مفید بودن می کند و دنیا و آخرتش تأمین خواهد شد.
وی خطاب به مسئولان حوزه تذکری مهم داد و تآکید کرد: در گذشته احساس نیاز بیشتری به طلاب می شد، طلاب هم به مردم سواد خواندن و نوشتن می آموختند و هم مشاوره، طلاق، عقد، قضاوت و... مردم بر عهده شان بود. اما امروز همه چیز به غیر طلاب محول شده و اگر تبلیغ در حوزه تقویت نشود مهمترین شاخصه ی هویتی طلاب از بین می رود و آرام آرام احساس نیاز مردم به مبلغ کم می شود و درنتیجه پایبندی مردم به دین کم رنگ می شود.
وی افزود: وقتی تبلیغ تقویت نشود، مردم دچار جهل قصوری می شوند؛ یعنی حس نمی کنند که این مسئله هم حکمی دارد و باید دنبالش بروند. به عنوان مثال بسیاری از مردم نمی دانند علاوه بر ربای قرضی و معاوضی، ربای حکمی نیز وجود دارد و حرام است. و از سر ناآگاهی از طریق بانک ها به ربای حکمی مبتلا می شوند.
حجت الاسلام چالمه یکی از دلایل اصلی ضعف تحصیل و یا گرایش طلاب به کارهای دیگر و خصوصا غیر طلبگی را عدم تقویت عرصه تبلیغ در حوزه علمیه دانست و گفت: اگر با تمام قوت و توان، طلاب را به سمت مردم روانه نکنیم، مردم در مسائل زندگی شان تصور می کنند دین حرفی ندارد و سراغ مکاتب دیگر می روند و از طرف دیگر طلاب هم احساس بی فایدگی می کنند و برای امرار معاش و احساس مفید بودن به سراغ مشاغل دیگر می روند.
وی در ادامه پیرامون نحوه تبلیغ اظهار داشت: تبلیغ چهره به چهره کماکان بهترین روش اثرگذاری است و باید حفظ و تقویت شود. اما در کنار این نباید از فناوری های نوین غافل شویم و با استفاده از بازی های رایانه ای، تولید انیمیشن و نرم افزار های به روز، اثرگذاری را باید بیش از پیش کنیم. امروز غالب جوانان تلفن همراه به دست هستند و باید فکری کرد تا از طریق همین گوشی ها مخاطبان را جذب کنیم.
استاد سطح عالی حوزه علمیه قم، مهیا کردن زیرساخت های تبلیغی را از جمله مهم ترین عوامل گسترش تبلیغ عنوان کرد و بیان داشت: برخی مواقع مبلغ آماده ی اعزام به مناطق است اما به سبب عدم هماهنگی و پشتیبانی توسط دست اندرکاران، مبلغ امکان حضور ندارد و این مهم جزو کارهایی است که باید به برکت نظام اسلامی انجام دهند.
حجت الاسلام چالمه، با اشاره به منویات رهبر معظم انقلاب مبنی بر ایجاد یک مرکز عظیم تبلیغی، از عدم تشکیل یک متولی واحد گله کرد و گفت: بحث موازی کاری واقعا اذیت کننده است. چهار نهاد بزرگ متولی تبلیغ در کشور وجود دارند که هرکدام جداگانه و موازی یکدیگر به مدیریت تبلیغ می پردازند و باعث خواهد شد کار قوی در کشور صورت نگیرد و عدم هماهنگی نهاد های تبلیغ باعث بر زمین ماندن منویات رهبر معظم انقلاب می شود.
وی در این رابطه با طرح مثالی توضیح داد: حضرت آقا مدتی قبل در مورد بنگاه داری بانک ها صحبتی داشتند، اما به سبب عدم هماهنگی بین نهاد های تبلیغی و عدم توجه مناسب به این رهنمود راهبردی رهبری، گفتمان لازم برای از بین رفتن بنگاه داری بانک ها در کشور صورت نگرفت.
استاد سطح عالی حوزه علمیه در انتها از مسئولان و نهاد های تبلیغی خواست که طلاب را دست خالی روانه تبلیغ نکنند و اظهار داشت: از مسئولان انتظار می رود که دست طلبه ها را با هدایا، جوایز متنوع و متناسب پر کنند تا ایشان بتوانند در خلال تبلیغ برای جذب مخاطب به کار ببرند. طلبه ای که کار دانش آموزی می کند یا در مسجد با نونهالان رو به رو می شود نمی تواند دست خالی باشد. مثلا ادراه اوقاف هزینه ای را در ماه مبارک رمضان برای افطاری دادن به مردم در نظر می گیرد؛ می تواند کمی سلیقه به خرج دهد و این هزینه را در اختیار طلبه قرار دهد تا او متولی تقسیم افطاری باشد و بتواند ارتباط بهتری با مردم شکل دهد.
وی در عین حال از تلاش های خوبی که در عرصه تقویت تبلیغ صورت گرفته نیز تقدیر کرد و گفت: امسال طرح مسطورا طرحی خوب برای شروع یک فعالیت هماهنگ میان مبلغان بود و امیدواریم که شاهد هماهنگی بیشتر نهاد های متولی تبلیغ باشیم.