خفه کردن انتقاد، توسط مدعیان آزادی این بار برای «الناز شاکردوست»!

یکی از زن‌های فعال در این میان در سال ۱۸۷۰، به نام «جولیا وارد هاو»، بیانیه روز مادر را در سال ۱۸۷۰ منتشر کرد که بسیار مورد استقبال قرار گرفت، در این بیانیه خواسته شده بود که زنان نقش سیاسی فعال‌تری برای «ترویج صلح» به عهده بگیرند. با تلاش‌های دختر جارویس، «آنا جارویس»، بعد از مرگ مادرش، روز مادر در شهرها و ایالت‌های زیادی برگزار شد تا اینکه سرانجام «وودرو ویلسون» رئیس‌جمهور وقت آمریکا به صورت رسمی دومین یکشنبه ماه می را از سال ۱۹۱۴، روز مادر اعلام کرد.

اکثر کاربران شبکه‌های اجتماعی با انتشار عکس‌هایی از مادران خود، این روز را به آن‌ها تبریک گفتند. اما در میان این سیل تبریک، پستی متفاوت در صفحه یکی از چهره‌های شناخته شده منتشر شد. «الناز شاکردوست» یکی از بازیگران مطرح سینمای ایران روز گذشته با اندکی تأخیر، واکنش متفاوتی به این رویداد نشان داد. او به روز جهانی مادر از زاویه مادران فلسطینی نگاه کرد و نوشت: «روز جهانی مادر را چگونه می‌توان تبریک گفت؟ سکوت جامعه جهانی در برابر جنایات اسرائیل در غزه و نقض حقوق زنان فلسطینی نابخشودنی است.»

واکنش صریح شاکردوست و اعلام انزجار او نسبت به جنایت‌های رژیم صهیونیستی کم‌سابقه بود و خیلی زود با واکنش‌های متعددی همراه شد. اما مدتی نگذشت که این پست دیگر در صفحه او از دسترس خارج شد.

ماجرا از این قرار بود که ساعاتی بعد از انتشار این پست، حجم عظیمی از توهین کاربران در قسمت نظرات علیه او روانه شد؛ تا جایی که شاکردوست مجبور شد قابلیت ثبت نظر برای پست اینستاگرامی خود را غیرفعال کند. با این حال به نظر می‌رسید فشارها و حمله‌ها علیه او فروکش نکرد چرا که اندکی بعد شاکردوست متن این پست را تغییر داد و فقط به تبریک روز جهانی زن اکتفا کرد.

اما باز هم انتشار عکس معروف مادر غزه‌ای که کودک کفن‌پیچ شده خود را در آغوش گرفته بود، در کنار متن الناز شاکردوست برای گروه خاصی از کاربران کنایه‌ای غیرقابل تحمل به شمار می‌رفت. به نظر می‌رسد آنها از قرار دادن شاکردوست در تنگنا دست برنداشتند؛ چرا که او در نهایت ناچار شد پست را به طور کامل از صفحه خود حذف کند. حالا در صفحه این بازیگر هیچ نشانی از محتوای مذکور نیست.

می‌توان گفت سر و کله «گروه‌های فشار» در فضای مجازی تقریباً در جریان حوادث سال ۱۴۰۱ پیدا شد و علیرغم آرام گرفتن ماجراهای خیابانی فعالیت مستمر و بی‌رحمانه آنها در بستر شبکه‌های اجتماعی ادامه پیدا کرد؛ فعالیتی که این بار یقه این خانم بازیگر را گرفته و او را محکوم کرده در «مارپیچ سکوت» سایرین شریک شود.

گروه‌های فشار به جمعی از افراد گفته می‌شود که با اهداف سیاسی و با فشارهای خود قصد تأثیرگذاری بر دیگر ارکان را دارند. یکی از مهم‌ترین مصادیق این امر تقریباً دو سال پیش اتفاق افتاد که بازیگران از ترس توهین و کامنت‌ها حتی در برهه‌ای مجبور به خانه نشینی شدند و بعد از یک سال برخی از آن‌ها مانند لیندا کیانی، متین ستوده و الهام حمیدی لب به سخن و افشاگری از این جماعت باز کردند.

چیزی شبیه به یک ارتش سری که به محض مشاهده موضعی بر خلاف خواسته خود، دادگاه تفتیش عقاید راه می‌اندازند؛ هرچند معتقد به آزادی بیان هستند. حالا هم این گروه‌ها هر چند در ظاهر جایگاه زن و مادر را گرامی جلوه می‌دهند و ادعا دارند برای آن ارزش قائل بوده و دغدغه‌مند هستند، اما طاقت آن را ندارند که یک «زن» برای گروهی از «زنان» و «مادران» مظلوم و رنجور در گوشه‌ای دیگر از جهان به هم بریزد. چرا که تصور می‌کنند چنین موضع‌گیری بر خلاف آرمان‌های آنها است. غوغا به پا می‌کنند، صورت خود و دیگران را چنگ می‌زنند و آنچنان واویلایی راه می‌اندازند که آن سویش ناپیدا! هرچند هدف آنها کسی باشد که در روزهای اعتراضات و اغتشاشات سال ۱۴۰۱ دست کم به اندازه همین واکنش مجازی در کنارشان بود.

در یکی دو سال اخیر به کرات با این موضوع مواجه بوده‌ایم که وقتی بازیگران مطرح سینما و تلویزیون و چهره‌های شناخته شده دست به ارائه واقعیاتی بر خلاف میل و جهت‌گیری این گروه‌ها می‌زنند مورد حملات شدیدی از طرف آن‌ها قرار می‌گیرند.

با وجود اینکه اتفاقاتی همانند این موضوع با فواصل زمانی متفاوتی اتفاق می‌افتد اما به وضوح شاهد روند تکراری و مهندسی شده این ماجرا هستیم؛ تلاشی برای ایجاد «فضایی استبدادی» خصوصاً برای کسانی به نام سلبریتی که تأثیر پررنگ و برجسته‌تری روی افکار عمومی دارند.

با همه اینها، نباید فراموش کرد موضوع فلسطین با هر ماجرای دیگری فرق دارد. تفاوت میان «حمایت از غزه» با سایر مسائل این چنینی این است که فلسطین یک پرونده بزرگ و جهانی است که مردم دنیا فارغ از مذهب و سیاست می‌کوشند درباره آن طرف انسانیت را بگیرند.

این روزها از قلب آمریکا تا کشورهای آسیای شرقی، هر کس حمایتی هرچند کوچک از مردم غزه نشان می‌دهد و این حمایت را معیار تشخیص شرافت و انسانیت در دوره معاصر می‌دانند. در چنین شرایطی گروه‌هایی که برای براندازی نظام جمهوری اسلامی کار به جایی نرساندند دست به واکنش‌های ضدانسانی می‌زنند؛ تا جایی که اولین بخش شعار خود، یعنی «زن» را نادیده می‌گیرند.

جالب است بدانید عکسی که شاکردوست انتخاب کرده بود، جایزه معتبر «عکس سال مطبوعات جهان ۲۰۲۴» را از آن خود کرد. این عکس ۱۷ اکتبر ۲۰۲۳ توسط «محمد سالم» عکاس رویترز، در بیمارستان ناصر در «خان یونس» در جنوب غزه گرفته شده است، جایی که خانواده‌ها در جست‌وجوی بستگان کشته شده در جریان بمباران اسرائیل به فلسطین بودند. در این عکس، یک زن ۳۶ ساله به نام «ایناس» در حالی که جسد ملحفه‌پوش خواهرزاده‌اش «سالی» را در سردخانه بیمارستان در آغوش گرفته، در حال مویه و عزاداری است.