یادداشت؛
سیره امام حسن عسکری؛ الگویی بی‌نظیر برای تمامی مسلمانان
امام خامنه‌ای سیره امام حسن عسکری علیه السلام را الگویی بی‌نظیر برای تمامی مسلمانان و به ویژه شیعیان دانستند تا با مطالعه و پیروی از سیره این امام بزرگوار در برابر چالش‌ها و مشکلات زمانه خود ایستادگی کنند
به گزارش خبرنگار گروه سیره امامین انقلاب خبرگزاری رسا، به رغم کوتاه بودن مدت امامت حسن عسکری (علیه‌السلام) و محدودیت‌های حکومت برای ایشان و پیروانشان به دلیل آگاهی عباسیان از تفکرات ائمه مبنی بر مستحق دانستن خود بر رهبری مسلمین همان اخبار و روایات به دست رسیده درباره امام حسن عسکری (علیه‌السّلام) نیز آن چنان که باید مورد توجه و تحلیل قرار نگرفته و گاه از دیدگان شیعیان پنهان مانده است؛ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به بخش‌هایی از ویژگی‌های شخصیت آن امام همام به ظرفیت خاموش سیره زندگانی آن حضرت که می‌تواند الگویی ثمربخش برای جوانان تلقی شود، اشاره نموده و فرمودند:«این روز‌ها متعلق به امام عسکری سلام‌اللّه‌علیه است که می‌تواند الگوی همه‌ی مؤمنان بخصوص جوانان باشد؛ این امامی که موافقان، شیعیان، مخالفان، غیر معتقدان و همه شهادت دادند و اعتراف کردند به فضل او به علم او به تقوای او به طهارت او به عصمت او به شجاعت او در مقابل دشمنان به صبر و استقامت او در برابر سختی‌ها؛ این انسان بزرگ این شخصیت باشکوه وقتی به شهادت رسید فقط بیست و هشت سال داشت.» (۱۳۹۰/۱۲/۱۰)
از این‌رو مروری کوتاه بر شرایط زمانه امام حسن عسکری (علیه‌السلام) و طرح فضائل و مناقب آن حضرت توسط موافقان و مخالفان و به برخی محور‌های منش و رفتار آن حضرت می‌پردازیم.
مروری بر دشواری‌های عصر امام حسن عسکری علیه السلام
حضرت امام حسن عسکری (علیه‌السّلام) در دشوارترین دوره‌ها در طول زندگانی ائمه (علیهم‌السّلام) زندگی کردند که هم آن حضرت و هم پیروانشان به طور بی‌سابقه با محدودیت سیاسی و اجتماعی مواجه شدند تا آنجا که در هنگام حضور حضرت در زندان جاسوسانی از ایشان مراقبت می‌کردند و آزادی آن حضرت مشروط به آن بود که دوبار در هفته حضور خود را به دارالخلافه اعلام کنند؛ جالب است که اصحاب حضرت حتی اجازه صدا زدن ایشان را در مکان‌های عمومی نداشتند و گاه پیش می‌آمد که آنان نیز همراه امام (علیه‌السّلام) زندانی می‌شدند.
در مورد فضای امنیتی عصر حضرت عسکری (علیه‌السّلام) باید گفت حکومت با جمع میان «آگاهی‌ای که از تفکرات بنیادین رهبران امامیه داشت که خود را محقّ حکومت بر مسلمانان می‌دانستند»، «فعالیت چشمگیر دیگر گروه‌های سیاسی که برای مخالفت با عباسیان دست به شمشیر برده بودند» و «سعایت‌هایی که بر ضد امام عسکری (علیه‌السّلام) مبنی بر دریافت اموال یا وجوهات از مردم و یا دریافت و ارسال نامه‌های فراوان و به صورت مخفیانه بود» تحلیل می‌کرد که امام عنصری خطرناک و تهدیدکننده منافع حکومت است و از این رو حدود ۶ سال امامت حضرت عسکری (علیه‌السّلام) همراه با اضطراب برای اصحاب و پیروان ایشان بود و اصحاب نسبت به احتمال ترور، آینده و ادامه حیات اجتماعی حضرت و خانواده‌شان نگران بودند.
اقدامات امام حسن عسکری علیه السلام در حمایت از شیعیان
امام (علیه‌السّلام) حرکت پرشتاب دیگر ائمه (علیهم‌السّلام) را در هدایت جامعه ادامه دادند به نحوی که با افزایش شمار شیعیان در برخی مناطق و مهاجرت برخی از آنان به مناطق دوردست که به خاطر تأمین معاش یا ظلم حکومت صورت می‌گرفت وکلایی برای رتق و فتق امور شیعیان در آن شهر‌ها معرفی می‌کردند؛ برای نمونه فقط در محدوده ایران با شیعیان حاضر در خراسان، جبال، گرگان تا قم و اهواز از طریق وکلا ارتباطی وثیق داشتند.
ایشان با وجود شرایط یاد شده در حل نیاز شیعیان به وسیله ارسال نامه لحظه‌ای درنگ نکردند و از طرح و رد بدعت‌های حکومت ابایی نداشتند و برای نمونه زینت کردن مساجد همچون قصر‌ها را رد نمودند و با صراحت از ولایت امیرمؤمنان یاد می‌کردند و برای نمونه مقصود پیامبر (صلّی‌الله‌علیه‌وآله) از عبارت «مَن کُنتُ مَولاهُ فَهذا عَلیٌّ مَولاه» را روشن نمودن دسته حزب الله از میان فرقه‌ها و گروه‌های دیگر خواندند؛ در همان شرایط اختناق حضرت در عبارتی خود را از شیران مبارز در برابر ظلم و ضربه‌زنندگان به صورت دشمن خواندند و با همین روحیه و ویژگی موفق شدند در شرایطی که باید مهم‌ترین و آخرین زمینه‌های عصر غیبت را برای شیعیان فراهم کنند به حل مسائل فکری و معنوی شیعیان بپردازند و ارسال اموال برای حل مشکلات مالی آنان را پیگیری نمایند.
امام حسن عسکری علیه السلام با وجود تمامی محدودیت‌ها و فشار‌های حکومتی توانستند با استفاده از روش‌های هوشمندانه و دقیق نه تنها به حفظ و ترویج معارف اسلامی بپردازند بلکه شبکه‌ای گسترده از یاران و پیروان وفادار را نیز تربیت کنند، رهبر معظم انقلاب تاکید دارند که یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های امام حسن عسکری علیه السلام تدبیر و دوراندیشی در مواجهه با دشمنان و حفظ جامعه شیعه بود و اظهار داشتند: «امامی که موافقان، شیعیان، مخالفان، غیرمعتقدان، همه شهادت دادند و اعتراف کردند به فضل او به علم او به تقوای او به طهارت او به عصمت او به شجاعت او در مقابل دشمنان به صبر و استقامت او در برابر سختی‌ها» (بیانات در دیدار جمعی از مردم و خانواده شهدا و ایثارگران ۱۳۹۰/۱۲/۱۰)
از دیدگاه امام خامنه‌ای امام حسن عسکری علیه السلام با استفاده از تکنیک‌های مختلف ارتباطی از جمله نامه‌نگاری و ارسال پیام‌های مخفی توانستند ارتباط خود را با پیروان و یارانشان حفظ کنند و به هدایت و راهنمایی آنان بپردازند و این روش‌ها نشان‌دهنده هوش و درایت بالای امام حسن عسکری علیه السلام در مدیریت بحران‌ها و چالش‌های زمان خود بود.
امام خامنه‌ای به نقش مهم امام حسن عسکری علیه السلام در آماده‌سازی جامعه شیعه برای دوران غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف اشاره کردند که چگونه با تربیت یاران وفادار و آگاه زمینه‌ساز ظهور حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف شدند و به پیروان خود آموزش دادند که چگونه در دوران غیبت به حفظ و ترویج معارف اسلامی بپردازند.
از دیدگاه امام خامنه‌ای سیره امام حسن عسکری علیه السلام الگویی بی‌نظیر برای تمامی مسلمانان و به ویژه شیعیان است که با مطالعه و پیروی از سیره این امام بزرگوار در برابر چالش‌ها و مشکلات زمانه خود ایستادگی کنند و به حفظ و ترویج ارزش‌های اسلامی بپردازند و در این باره فرمودند: «زمان حضرت رضا و حضرت جواد و حضرت هادی و حضرت عسکری ارتباطات شیعه از همیشه گسترده‌تر بوده است در هیچ زمانی ارتباط شیعه و گسترش تشکیلاتی شیعه در سرتاسر دنیای اسلام مثل زمان حضرت جواد و حضرت هادی و حضرت عسکری نبوده است؛ وجود وکلا و نواب و همین داستان‌هایی که از حضرت هادی و حضرت عسکری نقل می‌کنند - که مثلاً کسی پول آورد و امام معین کردند چه کاری صورت بگیرد - نشان‌دهنده‌ی این معناست؛ یعنی علی‌رغم محکوم بودن این دو امام بزرگوار در سامرا و قبل از آنها هم حضرت جواد به نحوی و حضرت رضا (سلام‌الله‌علیه) به نحوی ارتباطات با مردم همین‌طور گسترش پیدا کرد.» (۱۳۸۲/۰۲/۲۰)
ارسال نظرات