باید به مسئله بحران جمعیت در کشور به مثابه تهاجم بیگانگان نگاه شود

اشاره: «جمعیت» کلید واژه‌ای است که بسیاری از مناسبات اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد؛ متاسفانه در حال حاضر وقتی صحبت از «جمعیت» می‌شود عموم مردم به چشم یک گزاره سیاسی به آن نگاه می‌کنند در حالی که افزایش یا کاهش جمعیت به طور مستقیم با معیشت، اقتصاد، امنیت و البته آینده یک کشور ارتباط تنگاتنگ دارد و حاکمیت هر کشوری می‌تواند از این ابزار برای بهبود زندگی خود مردم و اقتصاد کشور استفاده کند.

متاسفانه با وجود اینکه ایران طی 30 سال گذشته بالاترین رکورد سرعت کاهش نرخ موالید در دنیا را از آن خود کرده و جمیعت کشورمان با سرعت فزاینده‌ای در حال مسن شدن است؛ اما اقدام عملی خاصی به غیر از تصویب «قانون جوانی جمعیت» برای اصلاح رویه جمعیتی کشور صورت نگرفته و علی‌رغم تذکرات صریح و پی در پی مقام معظم رهبری در مسئله جمعیت، اقدامات درخور بزرگی که تاثیرات محسوسی برای اصلاح شاخصه‌های جمعیتی کشورمان داشته باشد را شاهد نبوده‌ایم.

رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با رئیس‌جمهور و اعضای هیات دولت چهاردهم خطاب به وزیر بهداشت فرمود: من از آقای دکتر ظفرقندی می‌خواهم شخصاً موضوع جوانی جمعیت و برطرف کردن موانع آن را بطور جدی پیگیری و برمشکلات تسط پیدا کنند تا نگذارند (موانع) ادامه پیدا کند. اگر زيرساخت هاي لازم فراهم شود، برخي از موانعي كه درحال حاضر بر سر راه ارتقاي نرخ باروری كلي در کشور وجود دارد، برطرف خواهد شد.

در همین راستا خبرنگار سرویس جمعیت و تعالی خانواده خبرگزاری رسا، با حجت حاجی کاظم پژوهشگر حوزه حیات جنین گفت وگویی انجام داده است که مشروح آن را در ادامه می خوانید:

رسا- با توجه به فرمایشات و تذکر حضرت آقا به وزیر بهداشت دولت جدید نسبت به برطرف نشدن موانع فرزندآوری بفرمایید با توجه به این همه قوانینی و تسهیلاتی که برای افزایش جمعیت وضع شد، چرا تاکنون این موانع برطرف نشده است؟

قطعا قانون جوانی جمعیت، قرار نبوده است که به تنهایی بتواند همه مشکلات و موانع فرزندآوری را برطرف کند و آنچه که مد نظر مجلس شورای اسلامی نیز بوده این است که موانع جوانی جمعیت برطرف و مشکلات در این حوزه، رفع شوند و این الزاما به این معنا نیست که مقتضیات و انگیزه آن وجود دارد.

البته افرادی در جامعه هستند که انگیزه های بسیار خوبی برای فرزنددار شدن داشته و دارند و این قوانین نیز به بهبود تمایل آنان به داشتن فرزندان بیشتر، کمک کرده و خواهد کرد؛ اما بخشی از مردم جامعه نیز هستند که ذائقه آنان در دوره های گذشته دست کاری شده و تمایل آنان نسبت به فرزندآوری، کاهش پیدا کرده است.

بنابراین به مسئله بهبود وضعیت جمعیتی ایران و فرزندآوری خانواده های ایرانی در راستای رفع مشکلات جمعیتی، نمی توان صرفا از دید مشوق ها و اعطای تسهیلات به این مسئله نگاه کرد؛ بلکه باید به بخش های دیگر این مسئله، همچون لزوم بیدارسازی افراد جامعه، تغییر دیدگاه های غلط، آگاهی مردم نسبت به ضرورت فرزندآوری، آینده خانواده ایرانی و جمعیت ایران اسلامی نیز ورود پیدا کرده و اقدامات لازم در این زمینه ها را در دستور کار خود قرار داد.

در حوزه تسهیلات و اجرای قانون جوانی جمعیت به خاطر چالش هایی که در پیش روی اجرای قانون جوانی جمعیت وجود داشته و دارد، بخش هایی از تسهیلات و مشوق ها در این زمینه انجام شده و بخشی دیگر از آن اجرایی و عملیاتی نشده است.

الحمدلله در دولت سیزدهم در حوزه اعطای مسکن و زمین فرزندآوری، اراده بسیار خوبی در این زمینه وجود داشته و اقدامات محسوسی در این زمینه شکل گرفت؛ اما نگرانیم که این طرح ها در دولت جدید آسیب دیده و زمین بخورند که امیدواریم دولت چهاردهم نیز این مسیر را ادامه داده و این طرح ها، عملیاتی و در میدان عمل اجرایی شوند.

باید به مسئله بحران جمعیت در کشور به مثابه تهاجم بیگانگان نگاه شده و عمل شود و هرکس در حوزه ماموریتی خود، در این راه قدم برداشته و برای رفع موانع و مشکلات در پیش روی جوانی جمعیت تلاش و کوشش کند؛ بنابراین علاوه بر در نظر گرفتن مشوق ها و طرح های افزایش جمعیت در کشور، باید به طرز نگاه ها، ذائقه ها و اندیشه افراد جامعه در این حوزه نیز توجه شود.

رسا- مشوق های قانونی وضع شده دولت را که تاکنون به اجرا گذاشته شده اند را چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا کافی بودند یا خیر؟ راهکار شما برای حل این مشکلات و برطرف شدن موانع افزایش جمعیت چیست؟

به نظر من علاوه بر راهکارها و مطالبی که در جواب سوال اول مطرح کردم، باید بگویم که تا زمانی که ما نتوانیم عموم مردم را به میدان آورده و دولتمردان زمینه های ورود مردم به این موضوع را فراهم نسازند، امیدی به حل این مسئله و موفقیت در این حوزه نیست.

ما به چیزی شبیه کاری که مردم در زمان کرونا و جنگ تحمیلی انجام دادند نیاز داریم و باید این مشکل، به مسئله یک کشور تبدیل شده و همه به اهمیت آن پی ببرند.

رسا- راهکار شما برای حل این مشکلات و برطرف شدن موانع افزایش جمعیت چیست؟

به نظرم باید مشکل جوانی جمعیت در سطح کشور به صورت عمومی، با حجم گسترده و قابل توجهی هم در قالب ستادهایی که در این حوزه تشکیل می شود و هم در قالب عملیات های رسانه ای با تولید محتواهای لازم در این زمینه، آگاهی های لازم در اختیار مردم جامعه گذاشته شده و به اهمیت آن علم و آگاهی داشته شاشند.

علاوه بر این می توان از ظرفیت های گروه های جهادی در کشور استفاده کرده و با ورود آنان به این مسئله، در این حوزه تلاش و کوشش داشته باشند.

با توجه به این که حوزه فعالیت ما در حوزه حیاط جنین است و لذا در حوزه فرزندآوری و جوانی جمعیت کشور، هر مقدار که در این حوزه تلاش و کوشش شده و از آن حمایت شود در افزایش فرزندآوری و بهبود جوانی جمعیت کشور موثر خواهد بود.

ما در این حوزه که خط مقدم ما است، اقدامات تبیینی و آگاه سازی والدین و افراد جامعه نسبت به منزلت و حرمت سقط جنین و آسیب هایی که به خانواده در صورت سقط جنین وارد می شود را در دستور کار داریم و تلاش ما این است که در این زمینه ها ورود و تاثیرگذاری جدی داشته باشیم.

رسا- با تشکر از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.