وحدت بدون عقلانیت، وحدتی پوشالی است/ حمایت از جاسوسان؛ تکرار تجربه تلخ نفاق

حجت الاسلام احمد رهدار عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، با اشاره به اهمیت انسجام اجتماعی در ساختار نظام اسلامی، گفت: انسجام اجتماعی تنها زمانی ارزشمند و ماندگار است که بر پایه‌های عقلانی و اخلاقی استوار باشد.

وی تأکید کرد: اگر گروهی از افراد بر اساس منافع غیرمشروع یا مطامع سیاسی شخصی به وحدت برسند چنین انسجامی نه حقیقی است و نه پایدار؛ بلکه انسجامی پوشالی و درون‌تهی است که دیر یا زود فرو می‌پاشد.

استاد حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: یکی از خطاهای راهبردی فضای سیاسی کشور آن است که برخی جریان‌ها از موقعیت‌های عاطفی یا واکنش‌های طبیعی اجتماعی، بهره‌برداری ابزاری می‌کنند و آن‌ها را در خدمت اهداف سیاسی خود قرار می‌دهند.

وی افزود: این مسأله را در موارد متعددی از جمله واکنش‌ها به تحولات منطقه‌ای یا حتی در مسئله عفو محکومان امنیتی و جاسوسی می‌توان مشاهده کرد؛ جایی که مفاهیمی چون وحدت ملی و انسجام اجتماعی به نفع پروژه‌های خاص جناحی مصادره می‌شوند.

انسجام بدون عقلانیت، بستر نفوذ و تحریف است

حجت‌الاسلام رهدار با اشاره به جنبه معرفتی انسجام اجتماعی تأکید کرد: وحدتی که از پشتوانه عقلانیت و اخلاق بی‌بهره باشد نه تنها کارآمد نیست بلکه موجب تضعیف ساختارهای هویتی و فرهنگی جامعه خواهد شد. به تعبیر دیگر وحدت صرفاً احساسی و شعارزده مستعد نفوذ، تحریف و بهره‌برداری سیاسی از سوی فرصت‌طلبان است.

وی تصریح کرد: گاه دیده می‌شود کسانی که زبان‌شان سرشار از شعار عدالت و وحدت است در عمل با عملکردی تفرقه‌افکنانه، شکاف‌های اجتماعی را عمیق‌تر می‌کنند. این دوگانگی میان گفتار و رفتار نشانه‌ای روشن از نفاق مدرن است که در قالب گفتمان‌های زیبا اهداف خطرناک را پیگیری می‌کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) افزود: مشکل اصلی این افراد در آن است که آگاهانه مفاهیم معرفتی چون انسجام و عدالت را در زمینه‌ای نادرست به کار می‌برند و از آن بهره‌برداری سیاسی می‌کنند. این رویکرد در نهایت منجر به تضعیف مشروعیت اخلاقی گفتمان وحدت و انسجام ملی می‌شود.

حمایت از جاسوسان با پوشش حقوقی، حرکتی مسئله‌دار است

حجت‌الاسلام رهدار در بخش دیگری از سخنان خود به جنجال اخیر پیرامون تشدید مجازات جاسوسان پرداخت و اظهار داشت: صدور بیانیه از سوی برخی حقوق‌دانان برای حمایت از متهمان به جاسوسی نه یک کنش حقوقی علمی بلکه حرکتی سیاسی و مسئله‌دار است.

وی تصریح کرد: در حالی‌که انتظار می‌رود نخبگان حقوقی کشور صریحاً مرز خود را با رژیم صهیونیستی و دشمنان ملت ایران مشخص کنند در کمال تعجب مشاهده می‌کنیم که برخی از آنان به‌جای اعلام برائت از عوامل نفوذ در مقام دفاع از مجرمان امنیتی ظاهر می‌شوند.

وی افزود: اگر نیت این افراد تحلیل علمی و حقوقی بود حتماً می‌دانستند که در همه نظام‌های حقوقی معتبر جهان از جمله نظام‌های غربی جرائم امنیتی همچون جاسوسی در زمره جدی‌ترین جرائم تلقی می‌شود و با حساسیت کامل نسبت به آن برخورد می‌گردد. حتی نظام‌های مدعی آزادی در این‌گونه پرونده‌ها انعطاف‌پذیری حقوقی از خود نشان نمی‌دهند.

این استاد حوزه علمیه در ادامه گفت: بر اساس فقه اسلامی و نیز فلسفه حقوق جاسوسی به دلیل ماهیت پنهان و آسیب‌های سنگینی که به امنیت ملی وارد می‌سازد در بسیاری از موارد می‌تواند مصداق بارز محاربه یا افساد فی‌الارض باشد و طبیعتاً مجازات‌های شدید از جمله اعدام در چنین مواردی نه تنها مشروع بلکه ضروری و عقلانی است.

این حمایت‌ها ریشه در وابستگی‌های سیاسی دارد، نه دغدغه عدالت

حجت‌الاسلام رهدار تأکید کرد: سؤال جدی آن است که با وجود وضوح فقهی، عقلانی و حقوقی موضوع جاسوسی چرا برخی همچنان به حمایت از متهمان این حوزه می‌پردازند؟ پاسخ روشن است: این حمایت‌ها نه از روی دلسوزی برای حقوق بشر یا دغدغه عدالت است بلکه از بستر وابستگی‌های سیاسی و رسانه‌ای ناشی می‌شود.

وی ادامه داد: بعضی از این جریان‌ها یا مستقیم از سوی بیگانگان تأمین مالی می‌شوند یا تحت تأثیر شبکه‌های نفوذ داخلی قرار دارند. به همین دلیل مواضع‌شان نیز در تعارض آشکار با امنیت ملی و مصالح عمومی کشور قرار می‌گیرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی گاه بهترین واکنش به این گونه فضاسازی‌ها بی‌توجهی است؛ چرا که اصل موضوع از منظر شرعی، حقوقی و ملی کاملاً روشن است و مجالی برای بحث‌های بی‌پایه باقی نمی‌گذارد.

وی افزود: نظام اسلامی باید در اولویت‌بندی راهبردی خود تمرکز را بر تأمین امنیت و استحکام انسجام ملی قرار دهد و اجازه ندهد جوسازی‌های رسانه‌ای روند تصمیم‌گیری درباره مصالح عمومی را مخدوش سازد.

حجت‌الاسلام رهدار در پایان گفت: عفو اسلامی امری کاملاً مشروع و کارآمد است به شرط آن‌که بر پایه شواهد ندامت و اصلاح فرد صورت گیرد و نه بر اساس فشارهای رسانه‌ای یا بهره‌برداری سیاسی. باید توجه داشت که سوء‌استفاده از مفاهیم رأفت و تساهل به‌جای تقویت نظام به سستی پایه‌های امنیت و عدالت خواهد انجامید. از این‌رو مراقبت نسبت به مرز میان «رحمت» و «مماشات» از لوازم عقلانیت سیاسی در جمهوری اسلامی است.