یادداشت؛
عبرت‌های برجام و مذاکرات با غرب
برجام و تجربه‌های مشابه نشان داده است که مذاکره با غرب بدون تضمین‌های عینی، سازوکارهای بازگشت، توازن در تعهدات و رعایت منافع ملی می‌تواند پرهزینه باشد. امروز تأکید بر عبرت‌گیری از گذشته، کلید هرگونه توافق پایدار و عزتمندانه است.
به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، آیت الله عباس کعبی عضو هیات رئیسه مجلس خبرگان رهبری در یادداشتی به عبرت‌های برجام و مذاکرات با غرب پرداخت.
متن این یادداشت بدین شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تُطِيعُوا الَّذِينَ كَفَرُوا يَرُدُّوكُمْ عَلَى أَعْقَابِكُمْ فَتَنْقَلِبُوا خَاسِرِينَ
(سوره ال عمران ١٤٩)
۱. به خدا اعتماد کنیم و به امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف توسل کنیم. آمریکا و اروپا نه قابل اعتماد هستند و نه به آنان نیازی است و به غیر از بازگشت به عقب و ارتجاع و زیان نتیجه‌ای برای ملت ایران ندارند.
۲. در صورت انجام هرگونه مذاکره، امضای سیاسی یا تعهد در میز مذاکرات کافی نیست؛ تضمین عینی الزام‌آور با سازوکارهای حقوقی و ضمانت اجرایی در نهادهای بین‌المللی و دریافت ضمانت‌های مالی و فنی تعهد‌آور از طرف مقابل لازم است.
۳. ابزار و سازوکار بازگشت سریع و مفید و مؤثر از توافق برای جمهوری اسلامی ایران در صورت نقض طرف مقابل وجود داشته باشد.
۴. طرف مقابل مذاکرات نباید فقط حرف یا متن بدهد و از ایران امتیاز عملی انتظار داشته باشد. باید تناسب و توازن میان زمان‌بندی اجرایی و ارزش تعهدات متقابل وجود داشته باشد.
۵. هرگونه توافق باید از مسیر قانونی و نظارتی ملی عبور کند و از شفافیت عمومی و نخبگانی در جهت تحقق اجماع ملی برای پشتیبانی داخلی و مشروعیت ملی برخوردار باشد.
۶. هر اقدام و تصمیم در حوزه امنیت ملی باید با شاخص «افزودن به سرمایه ملی» سنجیده شود: به‌گونه‌ای که معلوم شود به چه میزان اقتدار و عزت ملی را افزایش می‌دهد و یا تأمین می‌کند و یا احیاناً کاهش می‌دهد و محاسبه دقیق و فنی هزینه-فایده انجام شود.
۷. در هرگونه تصمیم بزرگ ملی باید استقلال ملی در نظر گرفته شود و نباید اقتصاد یا فناوری کشور را دچار وابستگی ساختاری نماید و یا بن‌بست یا نیازمند پایه‌ای به غرب ایجاد کند.
۸. اثرات تصمیم بزرگ ملی باید با شاخص‌های دقیق قابل سنجش فنی، حقوقی، اقتصادی، بانکی، حمل‌ونقل، انرژی، صادراتی و برخورداری از حق غنی‌سازی و فناوری هسته‌ای صلح‌آمیز سنجیده شود.
۹. همان‌طور که غرب از ایران انتظار نظارت دارد، ایران نیز باید حق نظارت و راستی‌آزمایی متقابل و ارزیابی بر اجرای تعهدات آن‌ها داشته باشد.
۱۰. لازم است در کنار عبور از تحریم‌ها، در چارچوب مذاکرات مهم بر پایه منافع ملی، گزینه‌های جایگزین و متنوع خنثی کردن تحریم‌ها را عملیاتی کنیم.
۱۱. در هرگونه اقدام و تصمیم مربوط به امنیت ملی بایسته است اقتدار راهبردی جمهوری اسلامی ایران در منطقه و محور مقاومت صیانت شود.
۱۲. با عبرت از تجربه‌های پیشین در هر مرحله باید تجربه سعدآباد و برجام بازخوانی شود؛ هرگز نباید خطاهای راهبردی سعدآباد و برجام تکرار گردد.
در پایان لازم است توجه کنیم که:
۱. آمریکا و اروپا در وضعیت ضعیفی در برابر چندقطبی و چندجانبه‌گرایی در روابط بین‌الملل قرار دارند و نمی‌توانند در برابر شکل‌گیری قدرت جدید ناشی از سازمان بین‌المللی شانگهای و سازمان بریکس مانع ایجاد کنند. جمهوری اسلامی ایران می‌تواند با اجرایی نمودن توافق جامع با چین و روسیه و بهره‌مندی از ظرفیت عضویت در بریکس و شانگهای و تقویت ارتباط با شرق و همسایگان، در وضعیت اقتصاد ملی گشایش ایجاد کند.
۲. با تکیه بر توان داخلی و احیای ظرفیت‌ها و تلاش و عزم و اراده ملی و رفع موانع، و سرمایه‌گذاری برای تولید و تقویت بخش خصوصی و ارتقای کارآمدی و امیدآفرینی و الهام‌بخشی، بند یک سیاست‌های کلی برنامه هفتم: پیشرفت اقتصادی توأم با عدالت با نرخ رشد اقتصادی متوسط ۸ درصد در طول برنامه با تأکید بر افزایش بهره‌وری کل عوامل تولید منابع انسانی، سرمایه، فناوری و مدیریت قابل تحقق است.
۳. با توکل بر خدا، با لحاظ نقطه عطف سرنوشت‌ساز تاریخی و تمدنی که در آن قرار داریم، با پشتوانه اتحاد مقدس ملی و افزایش توان بازدارندگی و اقتدار نیروهای مسلح و توجه به حماسه اقتدار ملی و دستاوردهای بزرگ جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، با حفظ استقلال و عزت ملی، بر اساس تدابیر رهبری حکیم و فرزانه، ایران قوی و سربلند در مسیر رشد و شکوفایی مادی و معنوی پیشروی خواهد کرد.
۴. لازم است تحرک بین‌المللی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با شتاب بیشتر و دستاوردهای ملموس با توجه به مأموریت تمدنی انقلاب اسلامی و افق‌گشایی کلان راهبردی همراه باشد. همواره باید با استیفای حقوق و منافع ملی، اتحاد امت اسلامی و آرمان فلسطین و پایان تجاوز به غزه و حمایت از مردم مظلوم آن و محاکمه جنایتکاران جنگی صهیونیستی، در شرایط حاضر به‌طور جدی‌تری دنبال شود.
وَمَا تَوْفِيقِي إِلَّا بِاللَّهِ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَإِلَيْهِ أُنِيبُ
۱۲/۶/۱۴۰۴
عباس کعبی
ارسال نظرات