حجت‌الاسلام وحدتی‌شبیری مطرح کرد؛
تبیین نظریه حکمرانی ولایی؛ رسالت حوزه‌های علمیه
مدیر مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع)، در نشست تخصصی بررسی الگوی حکمرانی رهبر معظم انقلاب در مشهد تأکید کرد: تبیین نظریه حکمرانی ولایی و استخراج مدل ناب اسلامی از منابع دینی یکی از مهم‌ترین ضرورت امروز نظام جمهوری اسلامی است.
به گزارش خبرنگار گروه سیره امامین انقلاب خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام سیدحسن وحدتی‌شبیری مدیر مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع)، در نشست تخصصی بررسی الگوی حکمرانی آیت الله العظمی خامنه ای با تأکید بر اهمیت ولادت پیامبر گرامی اسلام(ص) و نقش پیامبران در هدایت بشر، اظهار داشت: ولادت پیامبر اکرم(ص) نقطه‌ای مهم و تعیین‌کننده در تاریخ بشر است. خداوند در لحظه تولد ایشان دگرگونی‌های عظیمی در جهان ایجاد کرد؛ از جمله خاموش شدن آتشکده، شکستن طاق کسری و ممانعت از صعود شیاطین به عالم بالا که همه حکایت از اهمیت وجود پیامبر(ص) در زندگی انسان‌ها دارد.
وی افزود: هدیه اصلی پیامبر(ص) به بشریت حیات همه‌جانبه است؛ حیات فردی و اجتماعی که انسان را به سعادت و کمال می‌رساند. قرآن کریم انسان‌ها را به تبعیت از خدا و پیامبر(ص) فرا می‌خواند تا در مسیر درست زندگی حرکت کنند و از سقوط اخلاقی و اجتماعی جلوگیری شود. بدون هدایت پیامبران بشر ممکن است گرفتار اعمال ناپسند شود همانند فجایعی که قرآن گزارش کرده است.
پیامبران چراغ هدایت بشر و الگویی برای حکمرانی
حجت‌الاسلام وحدتی‌شبیری با بیان اینکه پیامبران چراغ بیرونی بشر هستند، ادامه داد: پیامبران هر یک برای احیای انسان‌ها، زنده کردن میثاق فطرت و نشان دادن مسیر صحیح کمال آمده‌اند. آنان با کمک نور درونی انسان، مسیر سعادت و خوشبختی را روشن می‌کنند و در حوزه حکمرانی و رهبری اجتماعی نیز نقش‌آفرینی می‌کنند. با الهام از وحی الهی اصول هدایت و اداره جامعه را آموزش می‌دهند و این آموزه‌ها از جمله در سوره مائده امروزه قابلیت رقابت با نظریه‌های مدرن حکمرانی را دارد.
وی تصریح کرد: حکمرانی به معنای اعمال اقتدار و هدایت جامعه است و می‌تواند هم شامل حکومت سیاسی باشد و هم مدیریت بدون قدرت سیاسی. این مفهوم شامل سیاست‌گذاری، تنظیم‌گری، هدایت، نظارت و ارزیابی است و طی چند دهه اخیر در جهان توجه ویژه‌ای به آن شده است. خوشبختانه حوزه‌های علمیه به ویژه مدرسه عالی فقاهت خراسان مسئله حکمرانی را در دستور کار خود قرار داده‌اند. این مدرسه که در جوار حرم امام رضا(ع) و به نام عالم آل محمد(ع) تأسیس شده فلسفه وجودیش پاسخ به نیازهای نظام جمهوری اسلامی است و تلاش دارد نظریه حکمرانی ناب اسلامی را تبیین کند.
وی با تأکید بر نقش حوزه‌های علمیه در نظام جمهوری اسلامی گفت: مدیریت جامعه دینی و حکومت در کشور ما بر اساس قانون اساسی و اصول دینی انجام می‌شود و حوزه‌های علمیه با بهره‌گیری از اجتهاد اصیل می‌توانند به مسئولان و حاکمان کمک کنند تا کشور مطابق احکام اسلامی اداره شود. اگر به یاد بیاوریم از خرداد ۴۲ تاکنون چه شهیدان و آسیب‌هایی متحمل شده‌ایم درمی‌یابیم که همه این فداکاری‌ها برای حفظ اصل چهارم قانون اساسی و ادامه مسیر تا ظهور امام عصر(عج) و حتی تا روز قیامت ارزشمند بوده است. بنابراین تمامی قوانین کشور- فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی - باید مطابق با شریعت اسلامی تصویب و اجرا شوند.
وی افزود: نظام جمهوری اسلامی از طریق نهادهایی مانند شورای نگهبان و با نظارت دقیق فقهای آن و رهبری مستقیم رهبر معظم انقلاب تضمین می‌شود. هماهنگی میان قوای مجریه، قضائیه و مقننه نیز تحت نظارت رهبری انجام می‌گیرد تا قوانین و سیاست‌ها مطابق با اصول اسلام اجرا شوند. وظیفه تبیین نظریه حکومت اسلامی و ولایت فقیه بر دوش حوزه‌های علمیه است نه دانشگاه‌ها یا نهادهای دیگر. نظریه ولایت فقیه که ریشه در تعالیم اهل بیت(ع) و احکام متعدد دارد می‌تواند مدل حکمرانی جمهوری اسلامی را از سایر حکمرانی‌های دنیا متمایز کند.
حکمرانی مدرن و رسانه‌ای
حجت‌الاسلام وحدتی‌شبیری با بیان نمونه‌های حکمرانی مدرن در جهان اظهار داشت: اکثر حکومت‌ها یا به شکل استبدادی اداره می‌شوند یا از طریق حزب، رسانه و ابزارهای دیگر اعمال قدرت می‌کنند. نمونه‌های حکمرانی رسانه‌ای نشان می‌دهد که حتی جوانان و فرزندان ما تحت تأثیر رسانه‌ها قرار دارند و ارزش‌ها و هویت آنان ممکن است تغییر کند. بسیاری از مشکلات کنونی ناشی از همین تأثیر رسانه‌هاست که فرزندان ما را از مسیر تربیتی خانواده و جامعه دور کرده است.
وی با اشاره به ضرورت حکمرانی ولایی افزود: بشر تاکنون انواع مختلفی از حکمرانی را تجربه کرده اما حکمرانی ولایی همان اسلام ناب اهل بیت(ع) هنوز به طور کامل شناخته نشده و مسیر خود را از اسلام آمریکایی و انگلیسی جدا می‌کند. واژه «ولایت» در منابع دینی از قرآن، روایات تا زیارات بار معنایی ویژه‌ای دارد و قابل ترجمه کامل به فارسی یا دیگر زبان‌ها نیست. برای مثال یاران امام حسین(ع) قبل از رفتن به میدان اجازه می‌گرفتند نه برای احترام ظاهری بلکه به دلیل ارتباط معنوی و ولایت‌مدارانه میان پیرو و امام. این اجازه نماد دلدادگی و پیروی حقیقی از ولی خداست.
وی ادامه داد: واژه «ولی» هم به امام و هم به پیرو اشاره دارد؛ همان‌گونه که در قرآن آمده است: « وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ». با بررسی علمی و فقهی این مفاهیم حوزه‌های علمیه می‌توانند عناصر و مولفه‌های ولایت را استخراج کنند.
وی تأکید کرد: امروز مهم‌ترین ضرورت نظام جمهوری اسلامی تبیین نظریه حکمرانی ولایی است. این وظیفه بر دوش حوزه‌های علمیه و پژوهشگران دینی است تا مدل حکمرانی ناب اسلامی را استخراج و به جامعه ارائه کنند، به ویژه در قم، مشهد و سایر مراکز علمی و حوزوی.
مدیر مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع) در ادامه با اشاره به روش عملی تحقق حکمرانی ولایی گفت: به برکت فعالیت‌های مدرسه عالی فقاهت حوزه‌های علمیه تلاش خواهند کرد نیازهای جمهوری اسلامی در زمینه حکمرانی را برآورده کنند. ابتدا باید مبانی نظریه حکمرانی ولایی از منابع دینی استخراج شود؛ از قرآن کریم، روایات و سیره پیامبر(ص) و امامان معصوم به ویژه امیرالمؤمنین(ع) که تجربه حکمرانی ایشان الگویی ارزشمند است. همچنین باید از روش و سیره امام راحل و بزرگان انقلاب مانند شهید بهشتی و رهبر معظم انقلاب بهره برد و همه این موارد با دقت علمی بررسی شوند.
ضرورت تبیین نظریه حکمرانی ولایی
وی افزود: انقلاب اسلامی نباید وابسته به شخص باشد. مردم دلدادگی خود به رهبر معظم انقلاب دارند اما کارآمدی و آینده انقلاب نباید به یک فرد محدود شود. امام خمینی(ره) با عظمت خود رفت اما انقلاب باقی ماند. برای جلوگیری از وابستگی منفی باید نظریه حکمرانی ولایی استخراج و به نسل جوان ارائه شود تا علاوه بر تبیین نظریه حکمرانان ولایی تربیت شوند؛ افرادی که از عمق جان و اعتقاد کامل به ولایت فقیه پایبند باشند.
حجت‌الاسلام وحدتی‌شبیری نمونه‌هایی از موفقیت‌های حکمرانی ولایی را ذکر کرد و گفت: شهید رئیسی که در مشهد از نزدیک با ایشان آشنا شدم نمونه‌ای از فردی بود که به حکمرانی ولایی باور کامل داشت و در هر تصمیم‌گیری اگر خواست رهبری بود بدون معطلی عمل می‌کرد و اگر نبود با تمام وجود کنار می‌کشید. نمونه دیگر شهید سید حسن نصرالله است که می‌گفت در حزب‌الله منتظر دستور مداوم ولی امر نیستیم؛ اگر فهمیدیم خواست ولی امر چیست آن را اجرا می‌کنیم و همین فهم و احساس، برای ما الزام‌آور است.
وی در پایان با اشاره به نشست‌های تخصصی مدرسه عالی فقاهت مشهد اعلام کرد: ان‌شاءالله در مباحثی که طی این چند روز برگزار خواهد شد به ابعاد مختلف نظریه حکمرانی در اسلام ناب پرداخته خواهد شد. قلمرو نظریه، امتیازات آن نسبت به نظریه‌های رقیب و مبانی آن بررسی خواهد شد و نمونه‌هایی از کاربرد عملی این نظریه همچون مدیریت خلاقانه رهبر معظم انقلاب در جنگ ۱۲ روزه قابل مشاهده است. برای مثال در شب عاشورا رهبر معظم انقلاب به مداح توصیه کردند شعری بخواند که عشق به امام حسین و ولایت اهل بیت را با وطن‌خواهی پیوند می‌دهد؛ اقدامی که هم نهادسازی فرهنگی بود و هم جامعه را در برابر بحران‌ها حفظ کرد.
وی همچنین با خوش‌آمدگویی به شرکت‌کنندگان در این نشست‌ها گفت: خوش‌آمد عرض می‌کنم به سرور ارجمند صدیق و اساتیدی که سفر کرده و دعوت ما را پذیرفته‌اند و به همه عزیزانی که از قم و کریمه اهل بیت، حضرت فاطمه معصومه(س)، به مشهد مشرف شده‌اند. امیدوارم چند روزی که در جوار امام هشتم هستید بهترین لحظات زندگی‌تان باشد. به برکت صلوات بر محمد و آل محمد این حضور مبارک و پرثمر باشد.
ارسال نظرات