نبرد «قدرت نرم» ایران در میدان بازیهای ویدئویی

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، «نیمی از مردم جهان مشغول بازی ویدئویی هستند»؛ این بخشی از گزارش مرکز تحقیقات بازیهای دیجیتال است که در روز گذشته منتشر شد.
در همین حال، بنیاد ملی بازیهای رایانهای ایران اعلام کرده که شمار بازیکنان ایرانی به حدود ۳۴ میلیون نفر رسیده است؛ یعنی از هر ۱۰ ایرانی، ۴ نفر به نوعی در حال بازی هستند.
صنعت بازیهای ویدئویی در ایران سابقهای نزدیک به نیم قرن دارد. نخستین نشانههای ورود این صنعت به کشور به دهه ۵۰ و ورود دستگاههای آتاری و میکرو بازمیگردد، اما شکلگیری و رشد جدی آن از دهه ۸۰ آغاز شد؛ دورهای که با گسترش اینترنت، رواج کنسولهای خانگی و افزایش دسترسی به بازیهای دیجیتال، زمینه توسعه بازار، شکلگیری استودیوهای بومی و ظهور نخستین تولیدات داخلی در حوزه بازیسازی فراهم شد.
بنیاد ملی بازیهای رایانهای اعلام کرده است که ایرانیها بهطور میانگین روزانه ۹۵ دقیقه صرف انجام بازیهای ویدئویی میکنند.
بازیهای ویدئویی در ایران امروز به رسانهای فرهنگی بدل شدهاند که میتوانند ارزشها و روایتهای تاریخی، مذهبی و ملی را منتقل کنند و در تقویت قدرت نرم کشور نقش داشته باشند. آثاری چون مختار و شمشیر نادر نشان دادهاند بازی میتواند کتاب قصهای دیجیتال برای نسل جدید باشد؛ هرچند چالش بازنمایی نادرست ایران در بازیهای خارجی همچنان پابرجاست. آینده بازیسازی ایرانی میان فرصت روایت تمدنی و خطر تحریف فرهنگی قرار دارد.
مصطفی کیوانیان، کارشناس بازی، معتقد است «صنعت گیم ایران که زمانی از ترکیه جلوتر بود، امروز عقبمانده» و طبیعی است مردم به سمت بازیهای خارجی بروند.
اما مهدی حقوردی طاقانکی، کارشناس علوم تربیتی، میگوید که مسئله، سلیقه مردم نیست، بلکه نبود نگاه فرهنگی و ضعف سواد رسانهای است، چراکه اگر بازی بهعنوان محصول فرهنگی جدی گرفته شود، میتواند بهجای مصرف بیرویه، به ابزار مؤثر فرهنگسازی تبدیل شود.
به گفته علی نادعلیزاده، کارشناس بازی، توسعه صنعت بازیسازی ایرانی نیازمند ایجاد رشتهها و دورههای تخصصی در دانشگاهها و مؤسسات هنری، رفع موانع بیمه و مالیات شرکتهای نوپا و تمرکز نهادهای حمایتی بر آموزش و تربیت نیروی متخصص است. همچنین توجه به محتوای فرهنگی و بومی در فرایند آموزش و تولید، نقش مهمی در شکلگیری هویت ایرانی بازیها دارد.